ET4

114 Rozdział 7. Podaż turystyczna

dobra turystyczne określane również jako infrastruktura turystyczna (lub zagospodarowanie turystyczne). W przypadku, gdy podstawową funkcją dóbr i urządzeń jest obsługa ruchu turystycznego, zaliczane są one do infrastruktury turystycznej, gdy zaś przeznaczone są na inne potrzeby społeczno-gospodarcze, z których korzystają nie tylko turyści (np. miejska sieć komunikacyjna), stanowią infrastrukturę paraturystyczną, której istnienie nie jest uzależnione od rozwoju turystyki.

Infrastruktura turystyczna jest to zespół urządzeń i instytucji będący bazą materialną i organizacyjną rozwoju turystyki. Obejmuje cztery podstawowe elementy: bazę noclegową, bazę żywieniową, bazę towarzyszącą i bazę komunikacyjną²⁹.

Za główny element uznaje się bazę noclegową, która jest powszechnie przyjętym miernikiem wielkości podaży turystycznej danego obszaru. Wynika to z faktu, że najrzadziej występują tu obiekty paraturystyczne, a poza tym jest ona rozwijana tam, gdzie istnieją walory turystyczne i zapewniony jest do nich dojazd. Ze względu na olbrzymią różnorodność oferowanych miejsc noclegowych istnieją duże trudności i różnice w definiowaniu i klasyfikacji bazy noclegowej. Baza noclegowa obejmuje następujące obiekty hotelarskie³⁰: hotele, motele, pensjonaty, kempingi, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska, pola biwakowe; zalicza się do niej także inne obiekty noclegowe wykorzystywane do celów turystyki.

Według Światowej Organizacji Turystyki bazę noclegową stanowi „obiekt noclegowy, który oferuje podróżnemu nocleg w pokoju lub innym pomieszczeniu, przy czym liczba określonych miejsc musi być większa niż pewne określone minimum, a ponadto nie chodzi o zakwaterowanie pojedynczej rodziny; wszystkie miejsca w obiekcie muszą podlegać jednolitemu zarządowi na zasadach komercyjnych, nawet jeśli nie ma on charakteru komercyjnego”³¹. W skład turystycznych zakładów zakwaterowania zbiorowego wchodzą:

•    hotele i inne obiekty hotelarskie (hotele, motele, zajazdy, kluby oferujące miejsca noclegowe),

•    obiekty specjalistyczne (zakłady uzdrowiskowe, ośrodki kolonijne, miejsca sypialne w środkach transportu publicznego, ośrodki konferencyjne),

•    inne obiekty zakwaterowania zbiorowego (kempingi, pola namiotowe, schroniska młodzieżowe i turystyczne, domy wycieczkowe).

Uzupełnieniem bazy zakwaterowania zbiorowego są obiekty indywidualne (drugie domy, pokoje wynajęte przy rodzinie, inne kwatery prywatne).

Drugim istotnym elementem infrastruktury turystycznej jest baza żywieniowa. Służy ona zaspokajaniu potrzeb żywieniowych turystów oraz ludności zamieszkałej w danej miejscowości lub w niej zatrudnionej. Baza żywieniowa ma więc charakter paralurystycz-ny, a w zależności od charakteru miejscowości (tj. czy funkcja turystyczna jest dominująca wśród pozostałych funkcji gospodarczych) i pory roku (sezonowość zjawisk turystycznych) obsługuje głównie jedną z grup: ludność miejscową lub przyjezdną.

²⁹    Turystyka. Zarys wykładu, A. Panasiuk (red.). Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2001, s. 40.

³⁰    Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych, Dz.U. 2004, nr 223, poz. 2268.

³¹    Terminologia turystyczna. Zalecenia WTU, Instytut Turystyki, Warszawa 1995, s. 14.