Foto0492

Niezwykle pomocne na tym etapie badań są programy komputerowe (np. STA-TISTICA), które sprawiają, iż przeprowadzenie odpowiednich obliczeń odbywa się szybko, a uzyskane wyniki są stosunkowo łatwe w interpretacji (załącznik 7).

TestSt

Źródło: M Walcsiak, op ciL

Rys. 6. Podzuil testów stitystyezaydi

ZAKOŃCZENIE

Opracowanie jest odpowiedzią na zapotrzebowanie zgłaszane przez autorów prac magisterskich i doktorskich. Dotyczyło ono głównie stosunkowo trudnego zagadnienia, jakim jest wypracowanie i zastosowanie w badaniach na potrzeby prac kwalifikacyjnych adekwatnej do potrzeb metody badań, a w niej odpowiednich technik i narzędzi badawczych.

Problematyka ta była dotychczas szczególnie uciążliwa dla autorów prac o charakterze teoretycznym. Z myślą o nich właśnie zaproponowaliśmy wykorzystanie szeroko rozumianej metody badań, którą - w postaci swoistego modelu - przedstawiliśmy w formie tabeli (tabela 1). Wykorzystywali ją dotychczas z powodzeniem autorzy prac o charakterze empirycznym. Wysiłki nasze miały na celu - między innymi - ukazanie możliwości uruchomienia myślenia na temat szeroko rozumianej metody badań w odniesieniu do prac teoretycznych, ale także wynikających z tego refleksji w praktycznej działalności naukowo-badawczej autorów prac magisterskich i doktorskich.

W niniejszym opracowaniu staraliśmy się również przybliżyć rozumienie metody badań w jej węższym znaczeniu. Zagadnienia te podejmowane były w dwóch pierwszych rozdziałach.

Do autorów prac o charakterze empirycznym, ale być może nie tylko dla nich, adresujemy trzeci rozdział. W stosunkowo przystępny sposób przedstawiono w nim trudne zagadnienia związane z wykorzystaniem statystyki w badaniach naukowych realizowanych na potrzeby prac magisterskich i doktorskich.

W każdej pracy, a szczególnie w pracy zbliżonej do naukowej, ważną rolę spełniają podstawowe zasady etyczne. Zawsze odgrywały one w nauce ważną rolę, jednak wraz ze wzrostem wpływu nauki na życie człowieka rola etyki w działalności naukowej będzie wzrastać. Jeden ze znanych polskich prawników, K. Grzybowski, w artykule Uczony a etyka⁴⁴ napisał: „nie jest uczonym ten, kto nie jest humauso”. Uczony, badacz, człowiek podejmujący działalność o charakterze badawczym powinien się charakteryzować falrimi cechami (normami etycznymi), jak: uczciwość, obiektywność, nieegoistyczne amgażowanic się w działalność naukową.

Ważna cechą uczonego jest godność. Zdaniem J. Goćkowskiegoc zgodnością uczonego nazwiemy wierność prawdzie, która nadaje sens pracy naukowej. Polega to na właściwym użytku z myślenia, a wyraża się w harfrniarfi i wypowiedziach naukowych. [~] Godność ma się dzięki prawości w myśleniu i rzetelności w pracy'*¹³.

¹¹⁴ K- Grzybowski, Refleksje sceptyczne, L 1. Warszawa I972.S.47L

¹⁴⁹ J. Goćkowsfd, Rotę uczonych a ehtos uczonych, -Prakseologia"’ I9S7/1988. nr 101, s. 374