Geografia turyzmu0

.MM

H Zmiany w imhImm hlm N|iulrt'/iiym i |>t/.yioduK‘/.ym pod wplywrm turystyki

podziałem letyloilulnym obowlązująi vm do kolka 1998 r., województwo katowickie) luli dodatni (tip. województwa mtdmoiskie albo podgórskie).

Zarówno w przypadku tmyMyki międzynarodowej, jak i krajowej, bilans tu-ryslyczny jest w dużym stopniu pochodna atrakcyjności turystycznej danego kraju] (regionu) oraz aktywności turystycznej społeczeństwa (skłonności do wyjazdów turystycznych). Jednymi z ważniejszych czynników decydujących o dużej aktywności turystycznej społeczeństwa jest jego poziom zamożności oraz nawyki kulturowe.

Według danych zawartych w tabeli 39 od 1930 r. na świecie nastąpił nil tylko bardzo znaczny wzrost liczby osób uczestniczących w turystyce międzynarodowej i wzrost ponoszonych przez turystów wydatków, ale wzrosły również ośmiokrotnie średnie wpływy od 1 turysty (należy jednocześnie pamiętać o spadł wartości nabywczej dolara). Oznacza to z jednej strony podniesienie się stopnłi zamożności społeczeństwa, a z drugiej wzrost kosztów usług turystycznych, 0^ jest związane nie tylko z ich ogólnym podrożeniem, ale z ich ścisłym powiązanioj z innymi sektorami gospodarki. Stosunkowo niskie wpływy z tytułu turystyki ml| dzynarodowej przypadające na 1 turystę do lat pięćdziesiątych spowodowane by^ m.in. dominacją wyjazdów do krajów sąsiednich oraz korzystaniem przez turysta / transportu samochodowego i kolejowego, podczas gdy w latach osiemdziesiąty! i dziewięćdziesiątych coraz większego znaczenia nabrała turystyka międzykont ncntalna i transport lotniczy.

Tiihrlii .W. Zmiany w wydatkach turystów-uczestniczących w turystyce międzynarodowej na śwłl w lal (u li I‘>50-1095

Kok

1950

1960

1970

1980

1990

1995

Liczba turystów (min)

25.3

69.3

159.7

284.8

425.0

567.0

Wydatki turystów (min USD)

2100 6 867 12 900 102 872 249 300 372000

Średnie wpływy ; 1 turysty (USI

83,0 99_ft .

ąo;ą

361,2

586,6

651,1

Z iYmIIo: opracowano na podstawie danych z pracy W.W. Gaworeckiego [1998, 127-128].

W 1997 r. światowe wpływy z turystyki zagranicznej i krajowej szacowi na 3,8 bln USD (10,7% światowego produktu krajowego brutto), przy czym turystykę międzynarodową przypadało 448 mld USD.

Jak podaje E. Cater [1995], na początku lat dziewięćdziesiątych zagranica turysta wydawał średnio 605 USD rocznie (dane dla 1992 r.). Jednak wskai len był różny dla poszczególnych regionów. Na obu kontynentach amerykańsl średnie wydatki roczne 1 turysty kształtowały się na poziomie 750 USD, w gionie składającym się z Azji Wschodniej i Oceanu Spokojnego 743 USD, a Afryce wynosiły one zaledwie 304 USD (tut HlUkim Wschodzie i w Azji P( liniowej 605 USD, a w Europie 512 USD). HOZulcp le wynikają po części z

305

K Zmiany w środowisku spiiłrr/nyin I |H#yottlnl> *vm pod wpływem luiyslyk

s/.tów usług turystycznych, u pn < /v<> ł • «hninkli-iu samego ruchu turystycznego iw regionach o dominacji turystyki |nłm«lniowr|, np. przygranicznej, wydatki luty stów są o wiele niższe ni/ na ohs/tmu h o dominacji turystyki urlopowej, zwłaszcza wówczas, gdy turyści musieli korzystne z transportu lotniczego - przykład Azji Wschodniej oraz Australii i Oceanii),

Państwami o najwyższych wpływach z międzynarodowej turystyki przyjazdowej były w 1997 r. Stany Zjednoczone, Francja, Włochy, Hiszpania i Wielka Brytania, a więc kraje mieszczące się w ścisłej czołówce pod względem liczby mrystów zagranicznych (rozdział 7.5). Łącznie udział 15 czołowych krajów w światowych wpływach z tego tytułu wynosił 63,7%, przy czym należy zauważyć*, /c 11-12 miejsce na tej liście zajmowała Polska (tab. 36).

Tabela 40. Kraje o najwyższych wpływach z tytułu międzynarodowej turystyki przyjazdowej w 1997 r. it>ez kosztów transportu)

riTKraj;i;'	Wydatki turystów zagranicznych (mld USD)	Udział w światowych wydatkach (%)
Siany Zjednoczone	75,1	16,8
Włochy	30,0	6,7
Tiancja	27,9	6,2
1 liszpania	26,7	6,0
Wielka Brytania	19,9	4,4
Niemcy	19,0	4,2
Austria
(Tiińśfca Republika Ludowa		2,7
Australia		2,1
Hongkong	i i A/y ;i Ji; j TT^::; ^::i i?^:^ ^}: i.	2,1
Szwajcaria		2,0
Polska	9,0	2,0
Kanada	-i	^; 2,0
Tajlandia	'fk ii i .W: iii Oj	1,9
Singapur	■*,0	1,8
Kazein; • •. %	285,1	63,7
Świat	"’^;r 447,7 ’	100,0

/ul dl o: opracowano na podstawie Tourism highlights 1997 [1998,4],

Nawet w niektórych państwach wysoko rozwiniętych, np. w Hiszpanii i w Austrii, w ostatnich latach dochody z turystyki przyjazdowej stanowiły około 20% i itlości dochodów dewizowych, a w Szwajcarii i Włoszech blisko 10%. Podobnie wysokie dochody z turystyki zanotowała Grecja, Turcja, Portugalia i Tajlandia. Jednak o wiele większe znaczenie mają dochody z turystyki w całości dochodów państwa w niewielkich krajach Oceanii lub regionu Morza Karaibskiego, gilzie w IW5 r. udział z«gnmic/i»ej turystyki przyjazdowej we wpływach z eksportu wyniósł aż 34,4% (w I9N0 r