HWScan00067

23317m

Zwałowanie, podobnie jak i urabianie, można prowadzić ręcznie, maszynowo i hydraulicznie. Najpowszechniejsze zastosowanie ma zwałowanie maszynowe. Może być ono prowadzone maszynami do robót ziemnych (zgarniarki, spycharki itd.) lub częściej maszynami specjalnie skonstruowanym do realizacji tego zadania. Należą do nich pługi zwałowe i pługo-przesuwarki, a zwłaszcza ciężkie maszyny podstawowe — zwałowarki.

iowania.

Istnieje wiele systemów rozbudowy zwałów. Są one na ogół podobne do systemów wybierania (równoległe, wachlarzowe itp.), ale z naszego punktu widzenia najistotniejszy jest sposób dostawy materiału do zwa-

Ze względu na sposób dostawy nadkładu na zwałowisko rozróżniamy zwałowanie bezpośrednie (bez zastosowania odrębnych środków transportu) i pośrednie. Zwałowanie bezpośrednie stosuje się zasadniczo tylko na zwałowiskach wewnętrznych i w ruchu nieciągłym; może być wykonywane przerzutowo (od razu przez maszyny urabiające) lub z przerzutami pośrednimi w poprzek wyrobiska. Do takiego zwałowania można stosować koparki jednonaczyniowe, ale klasyczny niejako sposób zwałowania bezpośredniego stanowi zastosowanie mostów przerzutowych. W latach powojennych zaczęto również stosować zwałowanie bezpośrednie za pomocą agregatów czyli koparek połączonych ze zwałowarką taśmową bezpośrednio lub krótkimi przenośnikami pośrednimi (rys. 1.19).

Zwałowanie pośrednie można stosować przy każdym rodzaju transportu, a więc przy transporcie samochodowym, kolejowym i taśmowym. W razie użycia zwałowarek transport samochodowy raczej nie znajduje zastosowania.

Wydajność zwałowarki zależy w dużym stopniu od ciągłości pracy, wobec czego musi istnieć rezerwa w dowiezionym nadkładzie.

a)    Ą)    ę)

Rys. 1.20. Schematy zwałowania podsięsypnego

Rozmieszczenie nadkładu poniżej poziomu, na którym stoi maszyna zwałująca, to zwałowanie podsięsypne, a powyżej — to nadsięsypne. Na ogół większość zwałowarek może zwałować i nad- i podsięsypnie. Ograniczenie możliwości zwałowania podsięsypnego występuje przy krótkich wysięgnikach i niewystarczającej stateczności poziomu, na którym stoi zwałowarka. Może wtedy zaistnieć sytuacja, w której koniec wysięgnika zwałującego nie sięga poza krawędź poziomu. Możliwość zwałowania nad-sięsypnego jest jedną z najistotniejszych zalet zwałowarek. Ułatwia ona bardzo rozbudowę pionową zwałowiska oraz zwiększa znacznie wysokość zwałowania z jednego poziomu roboczego, co z kolei zmniejsza ilość prac związanych z przekładaniem linii dowozowych i torów zwałowarki.

Przy zwałowaniu podsięsypnym rozróżnia się trzy zasadnicze sposoby