skanuj0037

Grzegorzewska

wego; gł. dzieła: Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki (1992, wyd. 3 1997), Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli (cz. 1 1997, cz. 2 1999).

Grzegorzewska Maria (ur. 8IV1888, Wo-tucza k. Rawy Maz., zm. 7 V 1967, Warszawa), pedagog i psycholog; 1922-60 zał. i dyr. Państw. Inst. Pedagogiki Specjalnej, 1930-35 Państw. Inst. Nauczycielskiego w Warszawie; od 1957 prof. Uniw. Warsz.; zajmowała się pedagogiką specjalną i problematyką kształcenia nauczycieli; autorka metody dydakt.--wych. stosowanej w szkołach specjalnych, zw. -> metodą ośrodków pracy; zwracała szczególną uwagę na funkcje kompensacyjne i rewalidacyjne pracy pedag. z dzieckiem upośledzonym; stworzyła teoret. i organizacyjne podstawy systemu szkolnictwa specjalnego w Polsce; gl. dzieła: Struktura psychiczna czytania wzrokowego i dotykowego (1927), Psychologia niewidomych (1929), Listy do młodego nauczyciela (z. 1-3 1947-62), Analiza zjawisk kompensacji u głuchych i njj mych (1959); Wybór pism (1964). I

Mana Grzegorzewska — pedagog w służbie dl pełnosprawnych, red. E. Żabczyńska, W| 1985; Wspomnienia o Marii Grzegorzewskimi: i oprać. U. Eckert, M. Gawarecka, Warszaw)

gwara szkolna, nieoficjalny język Sro ska uczniowskiego, odznaczający się I ficznym słownictwem; g.sz. stanowi 1 tuar słów, zwrotów, konstrukcji językOl które odnoszą się przede wszystkim do I nej rzeczywistości lub zjawisk czy osób związanych (np. nazwy stopni szkoli przedmiotów kształcenia, pomieszczeil cyjnych, przezwiska nauczycieli, ucz! pracowników administracji szkolnej); 1 wl symptom drugiego życia w szkole, funkcjonującego w tej instytucji wzgl) niezależnego systemu komunikacji w p(j pośredniego sposobu wyrażania opinii, kości realizowanej w niej edukacji.

K. CZARNECKA, H. ZGÓŁKOWA Słownik gwaĄ niowskiej. Warszawa 1991.

Hh

. utopień naukowy.

habituatio 'nawyk’], fcf inii niy I>ądź zanik reakcji organiz-li iu si:il> powtarzający się bodziec.

f||jj i hiip llli- Stanley (ur. 1846, zm. 1924), ; l imyrlidlog amer.; prof. uniw. w Bal--.i'u> il pierwszego w USA laboratorium - Ii.il ......mika pedagogiki eksperymental-

?:}

(MII .......I Kcad (ur. 1795, zm. 1877 ), pe-

tiji » unici ; jeden z pionierów zaw. kształ-łfflK naw /.yi-irli; 1823 zal. w Concord (stan eiininiii pierwszą w USA szkołę pedag.; je-Mi ■ nilnżycieli American Institute of In-ninalwi

IiiIm •lokt (efekt aureoli), zjawisko psychol. i li-ti i|.|i c na przypisywaniu osobom ocenia-,ni pioyiywnie pod jakimś względem (np. iMl.|iln /.ewn.) także innych cech pozytyw-■ r li ,h osobom postrzeganym negatywnie ■ u li negatywnych.

htllillcnp [ang. 'wyrównywanie szans’, In 11 -'cnie’), stwarzanie lepszych warunków i, 111111111 niepełnosprawnym lub pochodzą-,ni c środowisk zaniedbanych terytorial-iie upili, czy kulturowo w celu wyrównania mi >i, ,iini edukacyjnych (-* nierówność szans mIiiImi yjnych).

Im/(orska metoda (metoda skautowa), (‘"nlniy dla dzieci, młodzieży i instruktorów i/cN/onych w harcerstwie sposób oddziały-oi wych., prowadzący do realizowania su celów i wartości tego ruchu; h.m. ce-, linł-t I) pełne poszanowanie indywidual-wm 11 woli jednostek, 2) propagowanie obo-. i m.ieych w harcerstwie norm i wartości, M o.ijomość własnego stów. i jego poczynili, 4) prospołeczność oddziaływań, 5) nami. ilny i pozytywny charakter oddziaływań, iu wychowanie przez czyn, działanie i przynależność do małych grup rówieśniczych I.'Wiłem zastępowy), 7) stymulujące programy różnorodnych zajęć opartych na zainteresowaniach ich uczestników z wykorzystaniem gier, uzyskiwaniem sprawności oraz służbą społeczną.

harcerstwo, ruch społ.-wych. dzieci i młodzieży, zapoczątkowany na ziemiach poi. ok.

1910    przez środowiska związane z Nar. Demokracją i organizacjami niepodległościowymi.

H. odwoływało się do idei -» skautingu , wypracowało również własne cele i metody wych. o charakterze nar. (przygotowanie do walki o niepodległość Polski, szkolenie kadr dla wojska); w Galicji drużyny powstawały w ramach Towarzystw Gimnastycznych Sokół;

1911    powołano Nacz. Komendę Skautową;

1912    powołano tajną Nacz. Komendę Skautową w Królestwie Pol., organizowano również tajne drużyny w Wielkopolsce; pionierami h. byli m.in. A. Małkowski, K. Wyrzykowski, O. Drahnowska-Malkowska; 1916 połączono część dzielnicowych organizacji harcerskich w -► Związek Harcerstwa Polskiego, do którego 1918-20 przystąpiły pozostałe organizacje i drużyny lokalne.

WIIRP h. rozwinęło nowe formy pracy (ruch zuchowy, drużyny specjalnościowe) i dotarło do młodzieży niezamożnej i wiejskiej; różne nurty ideowopolit. dążyły do uzyskania wpływu na ZHP lub tworzyły własne i mniej liczne organizacje harcerskie (Czerwone Harcerstwo Tow. Uniw. Robotniczego oraz Wolne Harcerstwo, później — Pionier); podczas II wojny świat. ZHP działało na uchodźstwie i w konspiracji jako Szare Szeregi; instruktorzy h. związani z obozem nar. powołali Harcerstwo Polskie; po 1945 stopniowo kontrolę nad odbudowanym ZHP zdobywali komuniści; 1950 zlikwidowali Związek, usunęli wielu instruktorów i powołali Organizację Harcerską ZMP, naśladującą sowieckiego Pioniera; część instruktorów i harcerzy podejmowała działalność konspiracyjną, utworzyła kilkadziesiąt tajnych organizacji; kontynuowano