�ż




10
Reasumując:
Zależność między napięciem na zaciskach cewki rzeczywistej (o parametrach R.L). a płynącym przez nią prądem można określić z prawa Ohma w postaci:
U = 1 -Z
gdzie:
U.l - wartości skuteczne napięcia i prądu
Z - impedancja cewki, oporność cewki przy prądzie zmiennym uwzględniająca
rezystancję i wpływ indukcyjności
Z = yjli2 +{(oL)2
Napięcie to wyprzedza prąd (czyli prąd spóźnia się w stosunku do napięcia) o kat <p<7t/2. Kąt ten zależy od rezystancji i indukcyjności cewki (może być wyznaczony z trójkąta oporności).
Przykład
Obliczyć prąd płynący w cewce o oporności czynnej R=160 iż i indukcyjności 1,=0.382 II. jeżeli napięcie na jej zaciskach wynosi U = 220 V. a częstotliwość f + 50 Hz.
I = J, Z = tJr2 +Xi . XL=27tfL
Korzystając z zależności
Xj = 2*nó(M).382=120 �Ł2
Z= Vl602 +1202 = 200�Ł2
B. POJEMNOŚĆ ELEKTRYCZNA
Każdy przewodnik elektryczności wykazuje cechę pojemności elektrycznej charakteryzującą zdolność przewodnika (czy układu) do gromadzeniu ładunku elektrycznego.
Kondensator jest to układ dwóch przewodników (elektrod) rozdzielonych warstwą izolacyjną (dielektrykiem), wykonany specjalnie dla uzyskania określonej pojemności, przy czym pojemność la jest cechą dominującą układu.
Q - ładunek zgromadzony na okładzinach kondensatora, jednostka -kulomb [ 1 G= 1 A-s|
U - napięcie elektryczne doprowadzone do okładzin kondensatora (V)
C - pojemność elektryczna: jednostka - farad flF 1C71V], Pojemność 11; jest bardzo dużą pojemnością, w praktyce stosuje się podwielokrotności larada: (mili*) mF-lO'T. (mikro-) pF-10'*F. (nano-) nl:=I0'�Ś'F. (piko-) pF=10 i:F
Układ dwóch elektrod tworzących kondensator, do których doprowadzone jest napięcie elektryczne, wytwarza w obszarze między elektrodowym pole elektryczne.
Kondensator naładowany ( z ładunkiem elektrycznym zgromadzonym na elektrodach) jest elementem magazynującym energię w postaci pola elektrycznego.
Wartość energii pola elektrycznego zależy od pojemności kondensatora.
We = �" C - U2 \f-v2 =j 2 1
1. Zależność pojemności od wymiarów kondensatora i cech dielektryka, rodzaje kondensatorów.
Pojemność kondensatora zależy od powierzchni okładzin oraz od rodzaju i grubości warstwy dielektryka między okładzinami.
Dla kondensatora płaskiego pojemność określana jest wzorem:
C = e-
ci
gdzie:
przenikalność elektryczna; stula charakteryzująca środowisko, w którym rozciąga się
pole elektryczne
Zależnie od rodzaju użytego dielektryka kondensatory dzielą się na kondensatory z dielektrykiem stałym, kondensatory powietrzne i elektrolityczne.
Budowa kondensatorów z dielektrykiem stałym zależy od własności dielektryka. Okładziny są na ogól z folii aluminiowej.
W kondensatorach elektrolitycznych folie aluminiowe oddzielone są od siebie taśmą papierową nasyconą elektrolitem.
Kondensatory o zmiennej pojemności to najczęściej kondensatory powietrzne. Stanowi je układ płytek osadzonych obrotowo, zmieniając powierzchnię wspólną płytek zmienia się pojemność kondensatora