Pomiar mocy kończyn dolnych na równi pochyłej
WSTP
Wartość mocy maksymalnej oraz wytrzymałość całego organizmu
lub poszczególnych grup mięśniowych są podstawowymi parametrami w
ocenie stanu i rozwoju cech fizycznych zawodników. Według teorii sportu
wytrzymałość, jest to zdolność do kontynuowania długotrwałej pracy o
wymaganej intensywności, bez obni\ania efektywności działań i przy
zachowaniu podwy\szonej odporności na zmęczenie. Biologicznym
podło\em wytrzymałości jest wydolność, która determinuje funkcjonalne
mo\liwości wykonywania wysiłków, przy rozwinięciu najbardziej
ekonomicznych u efektywnych reakcji ustroju. Poziom wydolności
warunkowany jest: charakterem energetyki wysiłku (tlenowe,
beztlenowe), zasobami energetycznymi , zdolnością transportu tlenu i
substancji energetycznych, szybkim usuwaniem produktów przemiany
materii, termoregulacją, połączeniami nerwowo-mięśniowymi itd.
Wytrzymałość jest pojęciem szerszym. O ile wydolność określa
potencjał ustroju, tak wytrzymałość charakteryzuje stopień
wykorzystywania tego potencjału. A więc poziom wytrzymałości nale\y
rozpatrywać z uwzględnieniem uwarunkowań biologicznych
wynikających z wydolności ustroju, jak równie\ i czynnikiem
osobowościowo-psychicznym: motywacja, siła woli, tolerancja na
zmęczenie i inne.
Z punktu widzenia fizjologii wytrzymałość określa się jako wysoką
wydolność przejawiającej się w wysokiej tolerancji zmian wysiłkowych w
organizmie (homeostaza) oraz jako mo\liwie najdłu\sze utrzymywanie
równowagi ustrojowej podczas długotrwałej pracy o znacznej
intensywności.
Jest kilka wskazników fizjologicznych, które określa stan
wydolności organizmu, np.:
Maksymalny pobór tlenu V0max
Poziom progu mleczanowego LT
Ocena mocy anaerobowej test Wingate
Reakcje układu krą\enia na wysiłek pomiar tętna
I inne
Ze względu na ró\norodność przejawiania wytrzymałości w
sporcie wyró\nia się wiele jej klasyfikacji. Ich podstawą jest przede
wszystkim charakter przemian energetycznych oraz rodzaj i charakter
zaanga\owania układu mięśniowego podczas wysiłku.
- przyjmując kryterium wykorzystania tlenu i zródeł energii mówimy o
wytrzymałości tlenowej, tlenowo-beztlenowej(mieszanej) i
beztlenowej
- ze względu na charakter pracy mięśni mamy wytrzymałość
statyczną, dynamiczną a tak\e lokalną i globalną
- uwzględniając zaanga\owanie w wysiłek fizyczny innych cech
sprawności motorycznej wyró\niamy wytrzymałość siłową,
szybkościową i skocznościową
- według kryterium czasu trwania wysiłku jest wytrzymałość:
sprinterska (do 15 s), szybkościowa (15-50 s), krótkiego czasu (2-
10 min), długiego czasu (10-60 min), maratońska (powy\ej 60 min)
Z metodycznego punktu widzenia wyró\nia się trzy rodzaje
wytrzymałości:
1) ogólna to zdolność wykonywania przez dłu\szy czas dowolnej,
często niespecyficznej pracy fizycznej, anga\ującej liczne grupy
mięśniowe. Podstawą są procesy tlenowe.
2) Ukierunkowana to sprawność charakteryzująca stopniową
adaptację ustroju do przyszłych wysiłków specjalistycznych. Mo\na
tu ju\ wyró\niać wytrzymałość skocznościową, biegową, rzutową.
Kształtuje zdolność przeciwstawiania się zmęczeniu podczas
długotrwałych lub wielokrotnie powtarzanych wysiłków o ró\nej
intensywności.
3) Specjalna oznacza zdolność do wykonywania w pełni
specyficznego wysiłku w obrębie danej dyscypliny czy konkurencji.
Wa\ny jest aspekt jakościowego wykonania zadania ruchowego,
będący warunkiem osiągnięcia wysokiego wyniku.
Zaznajomienie z pojęciem energetyki wysiłku fizycznego.
Hydroliza adenozynotrójfosforanu (ATP) katalizowana przez ATP-
azy dostarcza energii, która w komórce zu\ywana jest do wielu
procesów (m.in. transport przez błony, biosynteza, praca mięśni).
Zasoby ATP w mięśniach szkieletowych człowieka są małe i wynoszą
ok. 24mmol/kg suchej masy mięśniowej. Podczas wysiłków
krótkotrwałych o mocy maksymalnej, w czasie których tempo utylizacji
kilkakrotnie przewy\sza mo\liwości produkcji ATP w procesach
tlenowych, beztlenowe reakcje energetyczne są głównym
mechanizmem resyntezy ATP. W wysiłkach dynamicznych w czasie
pracy na cykloergometrze, w pierwszych 10 s maksymalnego wysiłku
(30 s test Wingate) fosfokreatyna dostarcza 53%, glikoliza
beztlenowa 44%, a procesy tlenowe 3% całej puli zu\ywanego ATP.
Wraz ze wzrostem czasu trwania wysiłku rośnie udział procesów
tlenowych w resyntezie ATP
Pojęcie mocy maksymalnej.
Pojęcie moc maksymalna mięśni szkieletowych nale\y
rozumieć maksymalną wielkość mocy, wyra\oną w watach [W],
osiągniętą przez daną grupę mięśni w czasie próby wysiłkowej. Silny
wpływ na wielkość osiągniętej mocy mają takie czynniki, jak: stan
energetyczny mięśnia, temperatura wewnątrzmięśniowa, szybkość
skracania mięśnia i inne. W próbie mocy maksymalnej nale\y tak
obcią\yć badane mięśnie, aby mogły one skracać z tzw. Optymalną
szybkością (Vopt), co jest warunkiem uzyskania maksymalnej mocy.
Tempo spadku mocy w próbie wysiłkowej jest czynną informacją o
procesach zmęczenia zachodzących w mięśniach szkieletowych
badanej osoby.
Zmęczenie definiuje się jako utratę zdolności generowania
wymaganej lub spodziewanej wielkości mocy (Edwards).
Rozró\niamy zmęczenie: ośrodkowe (ośrodkowy układ nerwowy),
obwodowe (mięśnie), jak równie\ zmęczenie : lokalne, regionalne,
globalne. W wysiłkach krótkotrwałych o mocy maksymalnej przyczyną
zmęczenia pracujących mięśni jest: zwolnienie tempa produkcji ATP,
w stosunku do jego zu\ycia, zmniejszenie ilości energii uzyskanej z
hydrolizy ATP, zu\ycie zasobów fosfokreatyny oraz glikogenu we
włóknach typu II, akumulacja H+, ADP, IMP, NH3, LA.
Podczas zajęć biomechaniki przeprowadziliśmy badania
wytrzymałości i wartości maksymalnej mocy podczas wyskoków na
równi pochyłej, badając siłę kończyn dolnych. O ile moc
maksymalna mo\e być rozwijana w krótkotrwałych wysiłkach, o tyle
utrzymanie tej mocy na jak najwy\szym poziomie mo\e świadczyć o
poziomie wytrzymałości badanego. Z fizjologicznego punktu widzenia
wytrzymałość zale\y od ogólnej wydolności organizmu, której miarą
jest zu\ycie tlenu na minutę. Podstawą wytrzymałości są więc
procesy tlenowe, które nie odzwierciedlają reakcji organizmu w
wysiłkach krótkotrwałych lub anga\ujących ograniczoną grupę mięśni.
Dlatego te\ w biomechanice wytrzymałość jako cechę fizyczną
charakteryzuje zmiana mocy w funkcji czasu. W ten sposób mo\na
ocenić zarówno pracę całego organizmu lub poszczególnej grupy
mięśniowej. Słu\ą do tego trena\ery dające natychmiastową
informację o podstawowych parametrach ruchu. Miernikiem
wytrzymałości jest tu współczynnik kierunkowy równania prostej
regresji, opisującej zmianę mocy w funkcji czasu.
P = a bt
Współczynnik b jest miernikiem wytrzymałości i mówi nam, kto jest
w stanie dłu\ej i lepiej pracować . Im ni\szy współczynnik tym
wy\sza wytrzymałość. B = tangens ą kąta pochylenia prostej regresji
do osi OX.
METODA BADAWCZA
Do pomiaru mocy maksymalnej oraz zmian mocy kończyn w
funkcji czasu wykorzystujemy stanowisko składające się z równi pochyłej
i wózka (o masie 33 kg). Zjazd jest zbudowany z szyn stalowych
pochylonych pod kątem 15o do poziomu. Zjazd u dołu jest zakończony
platformą, która połączona jest z komputerem. Dzięki oprogramowaniu
TRP są mo\liwe pomiary: max. prędkości wózka i moc ka\dego
odbicia, droga wózka po odbiciu, czas kontaktu z płytą, suma pracy
wykonanej w serii pomiarowej, czas serii i numer odbicia.
Na początku badany wykonuje serię próbną, a następnie (po
odpoczynku) wykonuje serię 40 maksymalnych odbić, starając się
wykonać ćwiczenie na maksimum swoich mo\liwości.
W ka\dym kolejnym odbiciu moc malała, co jest zjawiskiem
normalnym. W poni\szej pracy porównam wyniki czterech badanych.
MATERIAA BADAC
IMI I NAZWISKO MASA CIAAA, WIEK DYSCYPLINA SUMA UZYSKANYCH
WZROST WYNIKÓW
67 20,8
Taniec
Sonia Mosur Łczas 16,5
172
towarzyski
u
Łdrog 30
i
15640,49
Łprac
y
38275,44
Łmoc
y
21,5
Narciarstwo
Anna Łczas 15,8
zjazdowe
Matuszkowiak
u
Łdrog 31,5
i
16540,71
Łprac
y
62
168 42640
Łmoc
y
21
Brak
Zofia Piątkowska Łczas 19,9
specjalizacji
u
Łdrog 35,2
i
14075,78
Łprac
y
64
28963,33
172 Łmoc
y
21,7
Ay\wiarstwo
Karolina Aaska Łczas 16,5
szybkie
u
Łdrog 29
i
16103,93
Łprac
y
70
39391,29
170 Łmoc
y
Rzut
Milena Daniłowicz Łczas 15,1
oszczepem
u
Łdrog 33
i
19280,85
Łprac
y
68
51380,5
170 Łmoc
22,5
y
SUMA CZASU
25
19,9
16,5 16,5
20 15,8
15,1
15
10
5
0
1 2 3 4 5
SUMA DROGI
35,2
40 33
31,5
30
29
30
20
10
0
1 2 3 4 5
SUMA PRACY
25000
19280,85
16540,71
16103,93
20000 15640,49
14075,78
15000
10000
5000
0
1 2 3 4 5
SUMA MOCY
51380,5
60000
42640
39391,29
38275,44
40000
28963,33
20000
0
1 2 3 4 5
WNIOSKI :
W wyniku przeprowadzonego badania, otrzymałyśmy parametry
określające naszą moc maksymalną, a tak\e wytrzymałość mięśniową.
Jak wiemy, ta ostatnia odgrywa w sporcie ogromną, podstawową rolę,
poniewa\ dopiero określony jej poziom pozwala na rozwijanie innych
parametrów sprawności człowieka (szybkość, gibkość, siła).
Gdy przystępujemy do analizy mocy maksymalnej, wybieramy to
powtórzenie, w którym badana uzyskała najwy\szą moc pojedynczego
czasie mo\na opisać równaniem linii prostej), jest miernikiem naszej
wytrzymałości.
W badanych przeze mnie wynikach, współczynnik b wynosił dla
ka\dej odpowiednio :
-5,34 -7,7 -6,6 -5,4 -6,6
Są to liczby, którymi mo\emy ju\ bezpośrednio odbicia, podczas
gdy analiza wytrzymałości, przeprowadzana jest na podstawie wartości
macy w całej serii.
Ze wzoru : P = a bt, mo\na wyliczyć po przeprowadzeniu
badania, wartość współczynnika kierunkowego b, który (przyjmując
zało\enie, \e zmianę mocy w porównywać naszą wytrzymałość, do
innych np. mistrzów trenujących tę samą co ja dyscyplinę, lub
kontrolować stan wytrzymałości w ró\nych momentach cyklu
treningowego.
Kolejnym parametrem, na który trzeba zwrócić uwagę, jest
prędkość odbicia, która niejako generuje moc odbicia. Najwy\sze wyniki,
wśród analizowanych przeze mnie, uzyskały dziewczyny, trenujące
sporty, w których kładzie się nacisk na sprawną i siłową pracę nóg
(lekkoatletyka i narciarstwo zjazdowe).
Z kolei prędkość odbicia ma bezpośredni wpływ na czas odbicia
(który równie\ miałyśmy okazję analizować podczas wykonywanej
próby). W tym przypadku te same dwie dziewczyny miały najkrótszy czas
kontaktu z platformą.
Podsumowanie wszystkich wyników wykazało, \e praktycznie
wszystkie najlepiej rozwinięte parametry, są dziełem tylko jednej z nas.
To lekkoatletka osiągnęła najni\szy czas, wykonała największą pracę z
najwy\szym współczynnikiem mocy, uzyskała najwy\szą prędkość,
przebyła najdłu\szą drogę. Jednak ta sama lekkoatletka wykazała
najni\szą wartość współczynnika b, co chyba nale\y tłumaczyć ponad
dwuletnią przerwą w treningu.
Przyglądając się wynikom uzyskiwanej wartości mocy, rzuca się
natychmiast w oczy kolosalna ró\nica w wynikach dziewczyn nadal
trenujących i tych nie specjalizujących się.
Poznana przez nas na ćwiczeniach metoda charakterystyki
zawodników, przy pomocy analizy uzyskanych przez nich parametrów,
jest bardzo cenna zarówno w praktyce trenerskiej (porównywanie
wyników, przebieg rozwoju poszczególnych cech motorycznych), jak i w
badaniach teoretyków sportu (to poniekąd i my) wykazujących
zale\ności, prowokujące do wysuwania ró\nych, często ciekawych i
nowatorskich hipotez..
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
SPR RÓWNIA1SPR RÓWNIA223 ROZ warunki i tryb postępowania w spr rozbiórek obiekkryształy spr 3 bez filtra Mospr MIBMHipua lab3 sprpwsz labor spr korozja docspr 5 1 8 transf bryl maleSpr[1] kompetencji kl IIIlab4 sprsprSPR rol 2spr 3więcej podobnych podstron