3582324202

Globalizacja- pojęcie, cechy, kontrowersje

Globalizacją jest jednym z najczęściej używanych pojęć w piśmiennictwie i publicystyce ekonomicznej. Jest to zjawisko trudno mierzalne, które nie ma wyraźnie zaznaczonych granic, bardzo trudno jest je jednoznacznie zdefiniować. Jest zjawiskiem wieloaspektowym, przejawia się w bardzo różny sposób, ogarniając zjawiska polityczne, społeczne i ekonomiczne.

Globalizacja jest to proces coraz bliższego, realnego scalania gospodarek narodowych, przejawiającego się w dynamicznym wzroście:

-    obrotów handlowych

-    międzynarodowych przepływów kapitałowych

-    i usługowych

Będący efektem rosnącej tendencji do traktowania całego świata jako rynku zbytu przez coraz większą liczbę przedsiębiorstw. Obszary globalizacji:

Według grupy lizbońskiej globalizacja obejmuje następujące obszary

-    finanse i własność kapitału

-    rynki i strategie rynkowe

-    technologie oraz badania i wiedza

-    style życia i modele konsumpcji

-    sposób rządzenia i regulacje prawne

-    polityczne ujednolicenia świata

-    postrzeganie i świadomość Cechy globalizacji:

-    wielowymiarowość

-    integrowanie

-    współzależności międzynarodowe

-    związek z postępem nauki, techniki i organizacji

-    kompresja (kurczenie się) czasu i przestrzeni

-    dialektyczny charakter

Wielowymiarowość globalizacji polega na tym, że przejawia się ona w wielu różnych płaszczyznach życia jednocześnie (gospodarce, polityce, wojskowości i kulturze):

*    wzrost sektora usług- pierwszy wymiar globalizacji

*    rozwój działalności finansowej- drugi wymiar globalizacji

*    konsolidacja i wzrost korporacji transnarodowych- trzeci wymiar globalizacji

*    społeczeństwo, gdzie wygrywający zabiera wszystko- czwarty wymiar globalizacji Antropologiczny wymiar globalizacji

Integrowanie to scalanie gospodarek na rożnych poziomach przez ścisłe łączenie funkcjonowania rozproszonych po całym świecie podmiotów w ramach powiązań kooperacyjnych, handlowych, inwestycyjno-produkcyjnych.

Współzależności międzynarodowe- to możliwości koordynacji międzynarodowych systemów, np. regionalnych ugrupowań, kooperacyjnych sieci, porozumień ponadregionalnych. Współzależności mogą przybierać charakter asymetryczny i przekształcić się w dominację silniejszego partnera zagranicznego lub światowego.

Globalna współzależność daje rezultat ujęty przez sekretarza stanu w administracji B. Clintona- S. Talbota w formułę „co się dzieje tam, ma znaczenie tutaj”

Związek globalizacji z postępem nauki, techniki i organizacji.

Postęp oddziałuje na proces globalizacji przez tworzenie osiągnięć technicznych, które z kolei służą rozwojowi komunikowania się (przez Internet) i transportu.

Dzięki postępowi technicznemu tworzone są nowoczesne produkty, powstają nowe metody wytwarzania, zarządzania i organizacji, powstają zasoby wysoko wykwalifikowanych kadr i nowoczesnych technologii. Jednocześnie postęp techniczny ulega przyspieszeniu pod presją globalnie konkurencyjnych przedsiębiorstw.

Kompresja czasu i przestrzeni jest rozumiana jako kurczenie się świata w wyniku rozwoju środków masowego przekazu, dużej mobilności ludzi, dostępnej oferty towarowej z całego świata.

Dialektyczny charakter zjawiska globalizacji to postrzeganie jej jako proces występowania zjawisko przeciwstawnym charakterze:

*    globalizacja- ffagmentaryzacja

*    integracja- dezintegracja

*    globalizacja- reglobalizacja

*    homogenizacja- dyferencjacja Przyczyny globalizacji

Do trzech głównych czynników, które nie wpływają na kształtowanie się procesu globalizacji zalicza się:

-    postęp naukowo- techniczny

-    konkurencje międzynarodową

-    politykę ekonomiczna państwa Skutki globalizacji;

Globalizacja sama w sobie nie jest ani zła ani dobra

*    pozytywne skutki:

-    przyspieszenie rozwoju cywilizacyjnego świata

-    wymiana informacji, która pomaga w tworzeniu społeczeństw obywatelskich

-    ułatwienie migracji

-    przenoszenie zakładów produkcyjnych do krajów, gdzie inwestycje zagraniczne są warunkiem rozwoju społeczeństw