293018098

Ściana komórkowa bakterii Gram(+):

Peptydoglikan - stanowi 50-90% składników ściany komórkowej (40 warstw),

Kwasy tejchojowe zawierające reszty iybitolu lub glicerolu połączone wiązaniami fosfodiestrowymi:

>    rybitolowy kwas tejchojowy (kwas tejchojowy ściany), zbudowany z fosforanu poliiybitolu, związany kowalencyjnie z peptydoglikanein.

>    glicerolowy kwas tejchojowy (lipotejchojowy) - zbudowany z fosforanu glicerolu, związany z glikolipidami błony.

Kwasy tejchuronowe. zbudowane z reszt kwasów cukrowych (np. kwasu D-glukuronowego),

Polisacharydy (mannoza. ramnoza. glukoza, arabinoza itp.),

Białka (np. białko M u Streptococcus pyogenes - czynnik wiralencyjny; białko A u Staphylococcus aureus). Ściana komórkowa bakterii Gram(-):

Pepty doglikan - 5-20% składników¹ ściany komórkowej; zwykle pojedy ncza warstewka mureiny zlokalizowana w przestrzeni periplazmatycznej.

Błona zewnętrzna ściany komórkowej - podwójna warstwa fosfolipidów , w której zewnętrzna warstewka została zastąpiona lipopolisachaiy dem. W skład błony zewnętrznej wchodzą:

>    lipopolisachaiyd (LPS) - zbudowany z 3 części: lipidu A (warunkuje aktywność endotoksyny), oligosacharydu rdzeniowego (antygen wspólny — CA = common antigen) oraz O-swoistego łańcucha bocznego (antygen somaty czny O).

>    białka

białka poiynowe (np. OrnpC) - umożliwiają swobodną dyfuzję cząsteczek przez błonę.

-4 białka receptorowe dla bakteriofagów (np. Lam B).

-4 białka nieporynowe (np. OmpA. receptor fimbrii płciowych),

4 białka enzy matyczne: proteazy. fosfolipazy. białka wiążące penicyliny - PBP

Przestrzeń periplazmaty czna - między błoną wew nętrzną (cytoplazmatyczną) a błoną zew nętrzną; zaw iera liczne białka enzymatyczne (transportowe, degradujące (hydrolazy), syntetyzujące.

Lipoproteina (LP) — tworzy mostki między peptydoglikanein a błoną zewnętrzną.

Działanie fizjopatologiczne endotoksy n G(-) bakterii jelitowych:

1.    indukcja IL-1 (pirogenu endogennego) - gorączka,

2.    leukopenia.

3.    hipotensja.

4.    upośledzenie perfuzji (uknvienia narządów ) i kwasica metaboliczna.

5.    aktywacja dopełniacza na drodze alternatywnej poprzez uczynnienie C3,

6.    rozsiane krzepniecie wewnątrznaczyniowe (DIC) - endotoksyna aktywuje czynnik XII uruchamiając kaskadę krzepnięcia,

7.    wstrząs endotoksyczny - wynik niewydolności wielonarządowej (MOFS).

3. Otoczki (glikokaliks, śluz polisachary dowy )

Otoczki - baktery jne egzopolimery (polimery zewnątrzkomórkow e) o grubości 0,2-1,0 um. ściśle zw iązane ze strukturami pow ierzchniowymi komórki bakteryjnej. Synteza otoczek jest kontrolow ana genetycznie, ale może być też zależna od warunków środowiska (np. obecność C0₂ indukuje syntezę otoczki u Bacillus anthracis). Szczepy otoczkowe wytwarzają na podłożu stałym kolonie gładkie (ty pu S). zaś bezotoczkowe kolonie szorstkie (typu R). Otoczki trudno barwią się konwencjonalnymi metodami barw ienia. Ich obecność można wykryć stosując:

barwienie negaty wne (tusz chiński, nigrozyna).

barw ienie negatywno - pozytywne (metoda Burin - Ginsa),

test puchnięcia otoczek (swoiste przeciw ciała).

Budow a chemiczna otoczek:

otoczki polisacharydowe - większość bakterii otoczkowych (np. Enterobacteriaceae. Streptococcus pneumoniae. Neisseria. Hacmophilus) - zbudowane z cukrów obojętnych (heksozy, pentozy), aminocukrów lub kwasów uranowych:

>    homopolimery cukrowe (np. otoczka szczepu E. coli KI zbudowana z kwasu N-acetyloneuraminowego),

>    heteropolimery cukrowe (otoczki Streptococcus pneumoniae). otoczki peptydowe (niektóre bakterie Gram(+)):

>    Bacillus anthracis (otoczka zbudow ana z kwasu D-glutaminowego),

>    Bacillus subtilis (otoczka zbudowana z mieszaniny izomerów⁷ D i L kw asu glutaminow ego)