3307664736

Psychologia | Procesy [

II. PROCESY POZNAWCZE

Pytania do przemyślenia:

1.    Jaką rolę pełnią procesy percepcyjne w zdobywaniu orientacji w otoczeniu?

2.    Jakie muszą być spełnione warunki aby zaistniał proces percepcyjny?

3.    Czy spostrzeżenia stanowią sumę wrażeń?

4.    Na czym polega związek między doznawaniem wrażeń?

5.    Jak wiedza na temat procesów percepcyjnych może być wykorzystywana w praktyce?

Procesami poznawczymi nazywamy te wszystkie procesy psychiczne, które służą człowiekowi do uzyskania orientacji w otoczeniu. Dzięki nim jednostka może zdobywać informacje i budować swoją wiedzę o świecie zewnętrznym i o samej sobie.

2.1. Procesy percepcyjne

Percepcja to proces, który zapewnia nam kontakt z rzeczywistością, czyli z wydarzeniami mającymi miejsce poza układem nerwowym, od pierwszych chwil naszego życia. Jest to możliwe dlatego iż rodzimy się z takimi strukturami neurofizjologicznymi, zwanymi systemami sensorycznymi, które stanowią podłoże dla zaistnienia elementarnych procesów psychicznych. System sensoryczny to taka część naszego układu nerwowego, który składa się z: narządu zmysłu /receptora/, drogi nerwowej i odpowiedniego ośrodka w korze mózgowej. Prawidłowo zbudowany system sensoryczny to podstawowy warunek aby zaistniał elementarny proces psychiczny.

Proces percepcyjny zaczyna się od odebrania bodźca przez narządy zmysłu, a dokładniej mówiąc przez komórki nerwowe wyspecjalizowane w odbiorze ściśle określonych rodzajów bodźców, zwanych receptorami. Aby bodziec został odebrany przez receptor musi mieć odpowiednią siłę. Jaka jest najmniejsza, minimalna siła bodźca, który może wykryć receptor? W praktyce jest to pytanie o to np. jak słabe może być światło by jeszcze było widziane? Czy jak cichy może być dźwięk, by go jeszcze usłyszano?

Odpowiedź na to pytanie określa próg absolutny. Próg absolutny to minimalna ilość energii fizycznej bodźca potrzebnej do wytworzenia doznania sensorycznego. Wiedza na ten temat bywa przydatna w praktyce podczas ustalania norm bezpieczeństwa, projektowania urządzeń np. alarmowych.