3833474761

Nr 1-2 PRZEGLĄD GÓRNICZY

UKD: 622.333(438)-047.37:005.31(438):004-049.8(438):001.81:005.57

Kluczowe potrzeby polskiego górnictwa węgla kamiennego w zakresie prac B+R+W w latach 1989+2009

| Polemiki — Dyskusje o |

Prof. dr hab. inż. Andrzej Lisowski *)

Treść: W fomiie wspomnieniowej relacji - autor omawia prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe (B+R+W). które prowadzi! w dwudziestoleciu tynkowej transformacji. W trzech kolejnych podrozdziałach rozpatruje problemy: podsadzki hydraulicznej, alternatywnego systemu eksploatacji pokładów (w stosunku do systemu ścian kompleksowo zmechanizowanych) oraz usprawnienia i rozwoju komputeiyzacji zarządzania. W czwartym podrozdziale rozpatruje problemy skomputeiyzowanego planowania inwestycyjno-produkcyjnej działalności kopalń oraz gospodarki zasobami. Relację kończy zaproszeniem do dyskusji..

Słowa kluczowe:

prace badawczo rozwojowe i wdrożeniowe w górnictwie, komputeryzacja, polskie górnictwo węgla kamiennego, gpspodarka zasobami, polemiki ir problematyce transformacji górnictwa w latach 1989+2009

1. Wprowadzenie

W numerze 1+2/2010 Przeglądu Górniczego opublikowałem wspomnieniową relację o „Rynkowej transformacji polskiego górnictwa węgla kamiennego. 1989+2009". Miałem nadzieję, że wywoła dyskusję o przebiegu tzw. restruktury zacji tego górnictwa - realizowanej przez WŁAŚCICIELA. Także dyskusję o przyszłości tego niewątpliw ie strategicznego sektora naszej gospodarki. Niestety - publikacja nie wy wołała dotychczas ani polemiki, ani dyskusji.

Nie zrażam się tym i do relacji prezentowanej w poprzedniej publikacji dodaję jej część dragą. W tej części uwagę skupiam nie na batalii o kształt transformacji rynkowej i pozycją górnictwa węgla kamiennego w gospodarce Kraju. a na pracach badaw czo-rozw ojowy ch i wdrożeniowych. które realizowałem w latach 1989+2009. Mimo że w owych latach dysponowałem nikłym potencjałem badawczym i większość czasu pośw ięcalem wskazanej wyżej batalii - nadal prowadziłem badania nad konkretnymi rozwiązaniami potrzebnymi (moim zdaniem) górnictwu. Te potrzeby nie uległy zresztą istotny m zmianom wraz ze zmianą socjalistycznego WŁAŚCICIELA górnictwa na WŁAŚCICIELA iytikowego. W dwudziestoleciu rynkowej transformacji kontynuowałem więc prace przeważnie zapoczątkowane jeszcze w epoce PRL.

Tak będziemy oznaczać teksty kwalifikowane przez Autorów do działu POLEMIKI - DYSKUSJE, który na lamach Przeglądu Górniczego został otwarty listem Naczelnego Redaktora opublikowanym w numerze 1-2/2009 r\

¹ Główny Instytut Górnictwa. Katowice. Artykuł opiniował mgr inż. Jerzy Malara.

Opowiem możliwie najkrócej ty lko o czterech badaw czych problemach, klóre uważam za najważniejsze. Będę się przy tym trzymał ich własnej chronologii. Ponieważ wszystkie były prowadzone w tym samym czasie - i także równocześnie z prezentowaną wcześniej batalią o rozsądek w rynkowej transformacji górnictwa w ęgla kamiennego - chronologiczny obraz moich badawczych wysiłków w omawianym okresie może wydawać się dość skomplikowany. Jednak nic na to nie poradzę. Tak było!

2. Uspraw nianie technologii podsadzki hy draulicznej

W wyniku wcześniejszych badań - w końcu lat 80.. prace nad przy gotowaniem kompletu wyposażenia umożliwiającego osiąganie w ścianach podsadzkowych koncentracji produkcji porów ny w alnej z koncentracją w ścianach zawałowych - były już bliskie zakończenia. Do realizacji pozostała głów nie faza uruchomienia produkcji doświadczalnej i faza przeprowadzenia szerszych prób dołowych. Jednak kryzys lat 1988+1989 - zakończony rozproszkowaniem górnictwa w 1990 roku - uniemożliwił prow adzenie tych prac. Ich koszt byl niew ielki - nie przekraczał kosztu wyposażenia jednej z ponad 500 czynnych wówczas ścian - jednak nie było ani łych pieniędzy, ani kopalń gotowych do w spółpracy .

Wysiłek Zakładu podsadzki GIG - który w tych latach jeszcze istniał - skupiłem więc głów nie na pomiarach zależności strat energety cznych, występujących w rurociągach podsadzkowych o różnym nachyleniu - podczas przepływu z różną prędkością materiału podsadzkowego o różnej zawartości odpadów kopalnianych i piasku. Były to pomiary, których w 1962 r. nie dokończyliśmy na instalacji Koszelew