5987092156

Rozdział

Nazwy

Nazwa to wyraz bądź wyrażenie nadające się na podmiot bądź orzecznik orzeczenia imiennego w zdaniu. Desygnat nazwy to każdy przedmiot, o którym można orzec zgodnie z prawdą.

W zdaniu: Jan jest adwokatem wyrazy Jan i adwokat są nazwami. Jan to nazwa prosta, konkretna, indywidualna, jednostkowa, oznaczająca konkretną osobę. Adwokat to nazwa prosta, konkretna, generalna, ogólna. Każda nazwa posiada jakieś znaczenie. Jeżeli mówi się, że nazwa x to coś, co leży na biurku, to ma się na myśli desygnat, do którego dana nazwa się odnosi. Jeżeli zaś mówi się, że nazwa x oznacza to a to, to ma się na myśli treść danej nazwy (konotację).

. Rodzaje nazw

Biorąc pod uwagę różne kryteria podziału nazw, możemy je posegregować według: liczby wyrazów składowych, ilości desygnatów, struktury desygnatów itp.

1)    Ze względu na liczbę wyrazów składowych nazwy dzieli się na nazwy:

a)    proste - składające się z jednego wyrazu, zwane nazwami jednowyrazowymi (np. dziecko, książka, biblioteka);

b)    złożone - składające się z więcej niż jednego wyrazu, zwane nazwami wielo-wyrazowymi (np. grzeczne dziecko, ulubiona książka, Biblioteka Narodowa).

2)    Z uwagi na ilość desygnatów nazwy dzieli się na nazwy:

a)    puste - niemające żadnego desygnatu (np. syn bezdzietnej kobiety, żonaty kawaler);

b)    jednostkowe - których zakres obejmuje tylko jeden desygnat (np. moja mama); zaliczamy do nich np. nazwy miast, rzek, państw oraz imiona;

c)    ogólne - posiadają w swym zakresie więcej niż jeden desygnat (np. dziecko, książka, biblioteka).

3)    Ze względu na to, do czego nazwy się odnoszą, dzieli się je na nazwy:

a)    konkretne - odnoszące się do rzeczy (np. biblioteka), osoby (np. człowiek) lub czegoś, co sobie jako rzecz lub osobę wyobrażamy (np. Kopciuszek);

b)    abstrakcyjne - nie posiadają bytów, nie odnoszą się ani do rzeczy, ani do osób, ani do czegoś, co sobie jako rzecz lub osobę wyobrażamy; wskazują pewne cechy, właściwości, zdarzenia, zależności, relacje zachodzące pomię-

3

T. Widia, D. Zienkiewicz, Logika, Ćwiczenia Becka