5987093171

0. POJĘCIE I CELE ORAZ ZASADY OPRACOWANIA STRATEGICZNEGO PLANU ROZWOJU FIRMY W OBSZARZE TECHNOLOGII I INNOWACJI

Celem niniejszego rozdziału jest omówienie i ułatwienie zrozumienia:

■ co jest istotą strategicznego zarządzania przedsiębiorstwem

■    z jakich faz składa się proces strategicznego zarządzania przedsiębiorstwem

■    jakie są składniki (elementy) strategicznego zarządzania przedsiębiorstwem

■    czym wyróżnia się kształtowanie strategicznego planu rozwoju firmy w obszarze technologii i innowacji

0.1. Istota strategicznego zarządzania przedsiębiorstwem

Strategiczne podejście do zarządzania przedsiębiorstwem na rynku narodziło się w początkach lat siedemdziesiątych XX wieku, gdy w ciągu kilku tygodni ceny ropy naftowej na rynkach światowych wzrosły kilkakrotnie, niemal destabilizując gospodarkę światową. Okazało się, iż obowiązujący do tego czasu model zarządzania firmą, w którym koncentrowano się na rozwiązywaniu problemów wewnętrznych, takich jak kształtowanie struktur zarządzania i podległości służbowych oraz podział uprawnień i odpowiedzialności, znany jako określanie zakresu obowiązków, w zmienionych okolicznościach rynkowych stał się zupełnie nieprzydatny. W warunkach dynamicznych i trudno przewidywalnych zmian w otoczeniu oraz spadku efektywności działania, kluczowym problemem przedsiębiorstw stało się dopasowanie przedsiębiorstwa i jego postępowania do warunków rynkowych. Jest to domeną zarządzania strategicznego. Jego stosowanie coraz częściej staje się warunkiem rozwoju, a nawet przetrwania, rosnącej liczby przedsiębiorstw na rynku.

Zarządzanie strategiczne polega na^{1 2} dostosowaniu przedsiębiorstwa do otoczenia poprzez tworzenie i realizację strategii, umożliwiającej wykorzystanie szans w otoczeniu i silnych stron przedsiębiorstwa, przy jednoczesnym neutralizowaniu wpływu jego słabych stron oraz zagrożeń płynących z otoczenia. Opiera się ono na klasycznych funkcjach zarządzania³, które obejmują:

■    planowanie, rozumiane jako określanie celów i decydowanie o najlepszym sposobie ich osiągnięcia,

■    organizowanie, polegające na najlepszym pogrupowaniu działań i zasobów,

9

1

' Finna" rozumiana jest jako „nazwa, pod którą osoba fizyczna lub prawna prowadzi przedsiębiorstwo: (...) potocznie finna oznacza również samo przedsiębiorstwo.” [Wielka Encyklopedia Powszechna PWN. PWN, Warszawa 1964, t. 3, s. 703.]. W niniejszym poradniku terminy „firma" i „przedsiębiorstwo" przyjęto traktować jako synonimy o tym samym znaczeniu, co „podmiot gospodarczy".

2

   Opracowano na podstawie Oblój K.: Strategie przetrwania organizacji. PWN, Warszawa 1987, s. 63.

3

   Opracowano na podstawie Griffin R.: Podstawy zarządzania organizacjami. PWN, Warszawa 1996, s. 37-40.