plik


ÿþBEZPIECZECSTWO I HIGIENA PRACY Obowizki i uprawnienia stron uczestniczcych w procesie pracy Obowizki pracodawcy. Pracodawca jest obowizany chroni |ycie i zdrowie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osigni nauki i techniki. Obowizki te pracodawca realizuje poprzez: - wBa[ciw organizacj pracy, - zapewnianie przestrzegania w zakBadzie pracy przepisów i zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy, wydawanie poleceD dotyczcych usunicia uchybieD w tym zakresie oraz kontrolowanie wykonania tych poleceD, - zapewnienie wykonania nakazów, wystpieD, decyzji i zarzdzeD wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, - zapewnianie wykonania zaleceD spoBecznego inspektora pracy. - w przypadku stosowania w procesie pracy czynników oraz procesów pracy stwarzajcych szczególne zagro|enie dla |ycia i zdrowia pracowników pracodawca jest zobowizany podejmowa dziaBania zapobiegajce takiemu niebezpieczeDstwu. DziaBania te powinny polega na: " zastpowaniu tych substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych mniej szkodliwymi dla zdrowia lub stosowaniu innych dostpnych [rodków ograniczajcych stopieD tego nara|enia, przy odpowiednim wykorzystaniu osigni nauki i techniki, " rejestrowaniu wszystkich rodzajów prac w kontakcie z substancjami, preparatami, czynnikami lub procesami technologicznymi o dziaBaniu rakotwórczym lub mutagennym, a tak|e prowadzeniu rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach, " w razie zatrudniania pracownika w warunkach nara|enia na dziaBanie szkodliwych czynników biologicznych stosowaniu wszelkich dostpnych [rodków eliminujcych nara|enie, a je|eli jest to niemo|liwe - ograniczajcych stopieD tego nara|enia, przy odpowiednim wykorzystaniu osigni nauki i techniki, a tak|e prowadzenia rejestru pracowników nara|onych na te czynniki, " pracodawca jest obowizany chroni pracowników przed promieniowaniem jonizujcym, pochodzcym zarówno ze zródeB sztucznych jak i naturalnych, wystpujcych w [rodowisku pracy. Niedopuszczalne jest: " stosowanie materiaBów i procesów technologicznych bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwo[ci dla zdrowia pracowników i podjcia odpowiednich [rodków profilaktycznych, " stosowanie substancji i preparatów chemicznych nie oznakowanych w sposób widoczny, umo|liwiajcy ich identyfikacj, " stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatów chemicznych bez posiadania aktualnego spisu tych substancji i preparatów oraz kart charakterystyki, a tak|e opakowaD zabezpieczajcych przed ich szkodliwym dziaBaniem, po|arem lub wybuchem. Stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatów chemicznych jest dopuszczalne pod warunkiem zastosowania [rodków zapewniajcych pracownikom ochron ich zdrowia i |ycia. Copyright © Uniwersytet Warszawski BEZPIECZECSTWO I HIGIENA PRACY Podejmowa dziaBania na rzecz profilaktycznej ochrony zdrowia podlegBych mu pracowników; W ramach tej ochrony pracodawca jest zobowizany na swój koszt m.in.: " ocenia i dokumentowa ryzyko zawodowe wystpujce przy okre[lonych pracach, a o wynikach tej oceny informowa pracowników Informacja ta ma dostarczy pracownikom wiedzy na temat zagro|eD zwizanych z wykonywaniem pracy na tym stanowisku, na którym pracownik bdzie zatrudniony oraz sposobów minimalizacji tych zagro|eD i ich skutków. " Zapewni pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uci|liwych, nieodpBatnie, odpowiednie posiBki i napoje, je|eli jest to niezbdne ze wzgldów profilaktycznych. Pracodawca jest obowizany zapewni pracownikom dostateczn ilo[ wody zdatnej do picia. " Zapewni pracownikom odpowiednie urzdzenia higieniczno- sanitarne oraz dostarczy niezbdne [rodki higieny osobistej, a tak|e zapewni [rodki do udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku. Pracodawca jest obowizany zapewni dostateczn ilo[ wody do celów higieniczno - sanitarnych, gospodarczych i przeciwpo|arowych. Wa|nym elementem profilaktycznej ochrony zdrowia s badania lekarskie. W badaniach tych ustala si kwalifikacje zdrowotne pracownika do wykonywania okre[lonej pracy. Dlatego powinny one by wykonywane przez lekarzy medycyny pracy, potraficych oceni, na podstawie dostarczonych przez pracodawc informacji o stanowisku pracy, czy pracownik ten mo|e, bez szkody dla zdrowia, wykonywa t prac. Kodeks pracy nakBada obowizek wykonywania badaD lekarskich wstpnych, okresowych i kontrolnych. Nie wolno dopu[ci pracownika do pracy bez aktualnych badaD lekarskich. Badania wstpne przeprowadza si zawsze przed podjciem przez pracownika pracy. Badania okresowe wykonywane s w czasie trwania zatrudnienia, w terminach wyznaczonych przez lekarza. Badaniom kontrolnym podlega ka|dy pracownik po chorobie trwajcej dBu|ej ni| 30 dni (nie ma znaczenia przyczyna niezdolno[ci do pracy). Badania lekarskie maj zastosowanie do wszystkich pracowników bez wzgldu na zajmowane stanowisko i rodzaj wykonywanej pracy. Powinny by one przeprowadzane przez lekarza medycyny pracy, na koszt pracodawcy i w miar mo|liwo[ci w godzinach pracy. Je|eli pracodawca zatrudnia pracowników w warunkach nara|enia na dziaBanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyBów zwBókniajcych jest obowizany zapewni tym pracownikom okresowe badania lekarskie tak|e: " po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyBami, " po rozwizaniu stosunku pracy, je|eli zainteresowana osoba zgBosi wniosek o objcie takimi badaniami. organizowa dla pracowników szkolenia w zakresie bhp. Obowizek dotyczy szkolenia wszystkich zatrudnionych, bez wzgldu na rodzaj wykonywanej pracy. 2 Copyright © Uniwersytet Warszawski BEZPIECZECSTWO I HIGIENA PRACY Nie wolno dopu[ci pracownika do pracy bez aktualnych szkoleD w zakresie bhp Przepisy przewiduj dwa rodzaje szkoleD. S to szkolenia wstpne i okresowe. Celem szkoleD wstpnych jest dostarczenie pracownikom wiedzy i umiejtno[ci do wykonywania i organizowania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeDstwa, z zagro|eniami wystpujcymi na konkretnych stanowiskach pracy oraz z metodami bezpiecznej pracy. Szkolenie wstpne powinno by organizowane przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Szkolenie okresowe - jest powtarzane wielokrotnie w czasie trwania zatrudnienia. Celem jest przypomnienie i uzupeBnienie wiedzy, jak pracownicy nabyli w czasie szkoleD wstpnych. Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza si w formie instrukta|u, nie rzadziej ni| raz na 3 lata, a na stanowiskach robotniczych, na których wystpuj szczególnie du|e zagro|enia dla bezpieczeDstwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej ni| raz w roku. Szkolenie okresowe pracodawców, osób kierujcych pracownikami, pracowników in|ynieryjno-technicznych, pracowników sBu|by bezpieczeDstwa i higieny pracy (w tym osoby wykonujce zadania tej sBu|by), których charakter pracy wi|e si z nara|eniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uci|liwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialno[ci w zakresie bezpieczeDstwa i higieny pracy powinno by przeprowadzane nie rzadziej ni| raz na 5 lat. Pracownicy administracyjno-biurowi powinni by szkoleni nie rzadziej raz na 6 lat. Pierwsze szkolenie okresowe dla pracodawców i osób kierujcych pracownikami powinno by przeprowadzone nie pózniej ni| w okresie 6 miesicy za[ pozostaBych pracowników nie pózniej ni| w okresie 12 miesicy od podjcia przez nich pracy na tych stanowiskach. Ze szkolenia okresowego mo|e by zwolniona osoba, która: " przedBo|y aktualne za[wiadczenie o odbyciu w tym okresie u innego pracodawcy wymaganego szkolenia okresowego, " odbyBa w tym okresie szkolenie okresowe wymagane dla osoby zatrudnionej na stanowisku nale|cym do innej grupy stanowisk, je|eli jego program uwzgldnia zakres tematyczny wymagany programem szkolenia okresowego obowizujcego na nowym stanowisku pracy. zaopatrzy nieodpBatnie pracowników w odzie| i obuwie robocze oraz [rodki ochrony indywidualnej. " Odzie| i obuwie robocze dostarcza si wówczas, kiedy wBasna odzie| pracownika mo|e w czasie pracy ulec zabrudzeniu lub zniszczeniu, a tak|e ze wzgldu na wymogi technologiczne, sanitarne czy konieczne z punktu widzenia bhp. Zrodki ochrony indywidualnej chroni pracownika przed wpBywem [rodowiska pracy. " Odzie| i obuwie robocze musi speBnia wymagania okre[lone w Polskich Normach. Zrodki ochrony indywidualnej musz speBnia wymagania okre[lone w odrbnych przepisach. " Odzie| i obuwie robocze oraz [rodki ochrony indywidualnej s dostarczane nieodpBatnie i stanowi wBasno[ pracodawcy. Do pracodawcy nale|y tak|e zorganizowanie prania, konserwacji, napraw oraz odpylania i odka|ania tej odzie|y, obuwia i sprztu. Odzie| i obuwie robocze musz speBnia wymagania okre[lone w Polskich Normach. W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowizany: " zapewni udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, " podj niezbdne dziaBania eliminujce lub ograniczajce zagro|enie, " zabezpieczy miejsce wypadku, 3 Copyright © Uniwersytet Warszawski BEZPIECZECSTWO I HIGIENA PRACY " ustali w przewidzianym trybie okoliczno[ci i przyczyny wypadku, " zastosowa odpowiednie [rodki zapobiegajce podobnym wypadkom. W razie, gdy jednocze[nie w tym samym miejscu wykonuj prac pracownicy zatrudnieni przez ró|nych pracodawców, pracodawcy ci maj obowizek: " wspóBpracowa ze sob, " wyznaczy koordynatora sprawujcego nadzór nad bezpieczeDstwem i higien pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu, " ustali zasady wspóBdziaBania uwzgldniajce sposoby postpowania w przypadku wystpienia zagro|eD dla zdrowia lub |ycia pracowników. Uprawnienia pracodawcy. Prawo do stosowania kar porzdkowych Wtedy, gdy pracownik nie przestrzega ustalonego porzdku, regulaminu pracy oraz swego podstawowego obowizku, jakim jest przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpo|arowych pracodawca mo|e zastosowa wobec niego kar upomnienia lub nagany. Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpo|arowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie si do pracy w stanie nietrzezwo[ci lub spo|ywanie alkoholu w czasie pracy - pracodawca mo|e równie| stosowa kar pieni|n. WpBywy z kar pieni|nych przeznacza si na popraw warunków bezpieczeDstwa i higieny pracy. Prawo do rozwizania umowy o prac bez wypowiedzenia Pracodawca mo|e rozwiza umow o prac bez wypowiedzenia z winy pracownika w przypadku: " ci|kiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowizków pracowniczych, " popeBnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o prac przestpstwa, które uniemo|liwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, je|eli przestpstwo jest oczywiste lub zostaBo stwierdzone prawomocnym wyrokiem, " zawinionej przez pracownika utraty uprawnieD koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Obowizki osób kierujcych pracownikami Pracodawca znakomit wikszo[ swoich obowizków wykonuje za po[rednictwem kadry kierowniczej okre[lanej w Kodeksie pracy jako  osoby sprawujce nadzór nad pracownikami . Kodeks pracy wyznacza dla tych osób nastpujce zadania: Organizowanie stanowisk pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeDstwa pracy; Organizowanie pracy powinno uwzgldnia: " zdefiniowanie czynno[ci, obowizków i odpowiedzialno[ci na stanowiskach pracy, " okre[lenie wymagaD kwalifikacyjnych Bcznie ze zdrowotnymi, " wyposa|enie pracowników we wBa[ciwe, bezpieczne narzdzia, maszyny i urzdzenia, " dostarczenie instrukcji stanowiskowych, " szkolenie stanowiskowe pracowników, " zapewnienie bie|cego nadzoru. 4 Copyright © Uniwersytet Warszawski BEZPIECZECSTWO I HIGIENA PRACY DbaBo[ o sprawno[ [rodków ochrony indywidualnej i stosowanie ich zgodnie z przeznaczeniem, Wtedy, gdy w procesie technologicznym ma miejsce emisja czynników szkodliwych dla zdrowia, zadaniem pracodawcy jest zlikwidowanie tego zagro|enia. Je|eli nie jest to mo|liwe, powinny by zastosowane [rodki ochrony zbiorowej takie jak np. wentylacja, odpylanie, ekrany gBuszce haBas itp. Je[li i to nie jest dostatecznie skuteczne powinno si zastosowa [rodki ochrony indywidualnej, by ochroni pracownika przed bezpo[rednim dziaBaniem tych czynników. Organizowanie, przygotowywanie i prowadzenie prac z uwzgldnieniem zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami zwizanymi z warunkami [rodowiska pracy; Przy realizacji tego zadania wa|ne s nastpujce zagadnienia: " ocena [rodowiska pracy; Powinno si bra pod uwag nie tylko eliminacj zagro|eD i uci|liwo[ci i tworzenie barier pomidzy pracownikiem i zagro|eniem. Zasad powinno by takie ksztaBtowanie warunków pracy, aby uwzgldni tak|e mo|liwo[ci i potrzeby psychofizyczne pracownika. " szkolenie stanowiskowe pracowników; Obowizkiem zwierzchnika jest dostarczenie pracownikowi wiedzy o zagro|eniach wystpujcych na konkretnych stanowiskach pracy, a tak|e o ich wpBywie na zdrowie. Towarzyszy temu powinna nauka bezpiecznego wykonywania pracy. " terminowe wysyBanie pracowników na badania lekarskie; Pozwoli to w por wykry zmiany chorobowe u pracowników i zastosowa odpowiednie [rodki profilaktyczne. " rzetelne i niezwBoczne wykonywanie nakazów paDstwowych organów nadzoru i zaleceD spoBecznej inspekcji pracy. " DbaBo[ o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeD pracy oraz wyposa|enia technicznego, a tak|e o sprawno[ [rodków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem; W pomieszczeniach pracy powinny by speBnione normatywy higieniczne takie jak: wysoko[ i kubatura pomieszczeD, odpowiednie o[wietlenie, wentylacja itp. Nadmierne zagszczenie stanowisk roboczych, przebywanie pracowników w strefie ruchomych cz[ci maszyn i urzdzeD, brak lub zBy stan techniczny [rodków ochrony zbiorowej stwarzaj bezpo[rednie zagro|enie wypadkowe i chorobowe. " Egzekwowanie przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bhp; Zwierzchnik powinien na bie|co nadzorowa wykonywanie pracy, zwracajc uwag nie tylko na efektywno[ pracownika pod wzgldem zawodowym, ale równie| na to, czy wykonuje on prac z zachowaniem wymogów bezpieczeDstwa. " Zapewnienie wykonania zaleceD lekarza sprawujcego opiek zdrowotn nad pracownikami; Je|eli lekarz medycyny pracy stwierdzi szkodliwy wpByw warunków pracy na stan zdrowia pracownika nale|y przenie[ tego pracownika na inne stanowisko, na którym nie wystpuj zagro|enia. Czasem jest to zakaz wykonywania pewnych czynno[ci np. dzwigania ci|arów. Wtedy trzeba pracownikowi tak zorganizowa prac, aby tych czynno[ci nie musiaB wykonywa. Obowizki pracowników. Zgodnie z kodeksem pracy pracownik powinien: 5 Copyright © Uniwersytet Warszawski BEZPIECZECSTWO I HIGIENA PRACY Zna przepisy i zasady bezpieczeDstwa i higieny pracy, bra udziaB w szkoleniu i instrukta|u z tego zakresu oraz poddawa si wymaganym egzaminom sprawdzajcym; Pracownik nie mo|e odmówi poddania si szkoleniu. W przypadku odmowy zwierzchnik ma nie tylko prawo, ale i obowizek niedopuszczenia go do pracy. Wykonywa prac w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeDstwa i higieny pracy oraz przestrzega wydawanych w tym zakresie zarzdzeD i wskazówek przeBo|onych; O tym jak w sposób bezpieczny wykonywa prac pracownik dowiaduje si na szkoleniach. Dodatkow pomoc s instrukcje stanowiskowe. Dba o nale|yty stan maszyn, urzdzeD, narzdzi i sprztu oraz o porzdek i Bad w miejscu pracy; Pracownik powinien dba o powierzone mu maszyny, urzdzenia i sprzt i u|ywa ich zgodnie z przeznaczeniem. DbaBo[ ta powinna obejmowa równie| porzdek na stanowisku pracy. Im wikszy baBagan, tym wiksza mo|liwo[ powstania wypadku. Stosowa [rodki ochrony zbiorowej, a tak|e u|ywa przydzielonych mu [rodków ochrony indywidualnej oraz odzie|y i obuwia roboczego zgodnie z ich przeznaczeniem; Wtedy, gdy technologia pracy przewiduje wykonywanie pracy z u|yciem [rodków ochrony indywidualnej czy zbiorowej niedopuszczalne jest wykonywanie pracy bez ich u|ycia. Poddawa si wstpnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosowa si do wskazaD lekarskich; Przewidziane Kodeksem pracy badania lekarskie maj na celu nie tylko okre[lenie kwalifikacji zdrowotnych pracownika do wykonywania pracy na danym stanowisku, a tak|e kontrolowanie jak stan zdrowia zmienia si w czasie trwania zatrudnienia i czy pogorszenie stanu zdrowia ma zwizek ze [rodowiskiem pracy. Pracownik nie mo|e odmówi poddania si badaniom lekarskim. NiezwBocznie zawiadomi przeBo|onego o zauwa|onym w zakBadzie wypadku przy pracy albo zagro|eniu |ycia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec wspóBpracowników, a tak|e inne osoby znajdujce si w rejonie zagro|enia, o gro|cym im niebezpieczeDstwie; Ka|dy pracownik, który zauwa|yB wypadek przy pracy lub dowiedziaB si o nim jest obowizany natychmiast udzieli pomocy poszkodowanemu i zawiadomi o wypadku przeBo|onego poszkodowanego pracownika oraz specjalist ds. bhp. Pracownik, który ulegB wypadkowi, o ile stan zdrowia na to pozwala, obowizany jest niezwBocznie zawiadomi o wypadku swojego przeBo|onego. Je|eli skutki wypadku ujawniBy si w terminie pózniejszym, pracownik jest obowizany zawiadomi swojego przeBo|onego niezwBocznie po ich ujawnieniu. WspóBdziaBa z pracodawc i przeBo|onymi w wypeBnianiu obowizków dotyczcych bezpieczeDstwa i higieny pracy; WspóBdziaBanie to mo|e przebiega na wielu pBaszczyznach. Jedn z form wspóBpracy jest wzajemne informowanie si o wystpieniu zagro|eD i podejmowania dziaBaD na rzecz ich likwidacji. WspóBpraca taka ma równie| miejsce w Komisji bezpieczeDstwa i higieny pracy. 6 Copyright © Uniwersytet Warszawski

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
III Obowiazki i uprawnienia stron uczestniczacych w procesie nauki
Lekcja 2 Analiza Procesu pracy etap pozyskiwania informacji i podejmowania?cyzji
Prospektywna analiza zagro e äwyst¦Öpuj¦ůcych w procesach pracy
Zagrożenia w procesie pracy, lekcja 1 4, materiały z zajęć 27 09 2015
Ocena zagro e ä w podstawowych procesach pracy, z uwzgl¦Ödnieniem prac ÔÇô remontowo budowlanych
Procesy pracy
UCZESTNICY PROCESU KARNEGO
Metody indentyfikacji zagro e ä, Retrospektywna analiza zagro e ä wyst¦Öpuj¦ůcych w procesach prac
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy a interes pracodawcy
Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy
Cwiczenia przedstawiciele procesowi stron

więcej podobnych podstron