MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Beata Figarska-Wysocka
Organizowanie procesu inwestycji
321[07].Z4.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Małgorzata Kapusta
mgr inż. Sylwester Karbowiak
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż . Beata Figarska-Wysocka
Konsultacja:
mgr inż. Lidia Staniszewska
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 321[07].Z4.01,
"Organizowanie procesu inwestycji", zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu
technik architektury krajobrazu.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie budowy 11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2. Organizacja terenu robót 14
5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Zabezpieczanie elementów zieleni istniejącej na terenie budowy 16
5.3.1. Ćwiczenia 16
5.4. Roboty ziemne 18
5.4.1. Ćwiczenia 18
5.5. Metody zabezpieczania gruntu 20
5.5.1. Ćwiczenia 20
5.6. Zasady transportowania i składowania materiałów budowlanych oraz 22
przechowywania zieleni
5.6.1. Ćwiczenia 22
5.7. Dokumentacja robót 25
5.7.1. Ćwiczenia 25
5.8. Prowadzenie działalności gospodarczej związanej z architekturą krajobrazu 27
5.8.1. Ćwiczenia 27
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 29
7. Literatura 45
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela ,,Organizowanie procesu inwestycji ,
który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
technik architektury krajobrazu 321[07].
W poradniku zamieszczono:
 wymagania wstępne,
 wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
 przykładowe scenariusze zajęć,
 propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
 ewaluacja osiągnięć edukacyjnych,
 wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami,
ze szczególnym uwzględnieniem:
 pokazu z objaśnieniem,
 tekstu przewodniego,
 metody projektów,
 ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy
od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
 plany testów w formie tabelarycznej,
 punktację zadań,
 propozycję norm wymagań,
 instrukcję dla nauczyciela,
 instrukcję dla ucznia,
 kartę odpowiedzi,
 zestawy zadań testowych.
Jednostka modułowa ,,Organizowanie procesu inwestycji , zawarta jest w module
,,Urządzanie i pielęgnacja terenów zieleni 321[07].Z4 i zaznaczona na schemacie na stronie 4.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
321[07].Z4
Urządzanie i pielęgnacja
terenów zieleni
321[07].Z4.01
Organizowanie
procesu inwestycji
321[07].Z4.02
Wykonywanie i konserwacja
elementów architektury krajobrazu
321[07].Z4.03
Kosztorysowanie
robót
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- rozpoznawać podstawowe materiały budowlane,
- posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,
- wykonywać szkice podstawowymi technikami rysunkowymi,
- dobierać materiały i sprzęt do pracy,
- posługiwać się dokumentacją projektową,
- prowadzić w terenie pomiary liniowe, niwelację geometryczną i pomiary realizacyjne,
- interpretować wyniki pomiarów,
- sporządzać dokumentację inwentaryzacyjną,
- zbierać informację do analiz przyrodniczych, historycznych, funkcjonalno 
przestrzennych i kompozycyjnych,
- stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
- korzystać z różnych z
ródeł informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
- posłużyć się dokumentacją projektową dla poszczególnych etapów realizacji obiektów
architektury krajobrazu,
- zaplanować prace związane z urządzaniem, pielęgnacją i konserwacją terenów zieleni,
- zorganizować miejsca realizacji robót zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,
- zastosować odpowiednie zabezpieczenie terenu robót,
- zabezpieczyć elementy roślinne na terenie budowy,
- scharakteryzować wpływ czynników przyrodniczych i organizacyjno  ekonomicznych
na przebieg prac,
- określić właściwości gruntów,
- dobrać sposoby odspajania, ładowania, transportu i stabilizacji gruntu,
- dobrać sposoby zabezpieczania warstwy urodzajnej gleby,
- dobrać metody zabezpieczania gleby przed erozją,
- obliczyć objętość mas ziemnych przy pracach związanych z kształtowaniem terenu,
- zaplanować miejsce składowania materiałów budowlanych i przechowywania roślin,
- określić zasady transportu materiałów budowlanych oraz mas ziemnych,
- zorganizować pracę i kierować zespołem pracowników,
- udokumentować przebieg robót,
- zastosować przepisy prawa budowlanego, ochronny środowiska, bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,
- przygotować dokumenty niezbędne do podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej
związanej z architekturą krajobrazu,
- założyć i prowadzić firmę związaną z architekturą krajobrazu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Technik architektury krajobrazu 321[07]
Moduł: Urządzanie i pielęgnacja terenów zieleni 321[07].Z4
Jednostka modułowa: Organizowanie procesu inwestycji 321[07].Z4.01
Temat: Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie budowy
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności przeprowadzania szkoleń z zakresu bezpieczeństwa
i higieny pracy na placu budowy.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- zachować się na placu budowy zgodnie z przepisami bhp,
- podać przepisy bhp,
- pracować zespołowo,
- organizować stanowisko pracy,
- zaprezentować wykonaną pracę.
Metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna,
- grupowa.
Czas: 90 min.
Uczestnicy: uczniowie kształcący się w zawodzie technik architektury krajobrazu.
Środki dydaktyczne:
 wybrany teren,
 zbiory przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w ilości o jeden więcej niż
czteroosobowych grup uczniów w klasie,
 notatnik,
 arkusze papieru,
 kartki samoprzylepne,
 przybory piśmiennicze.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Podział na grupy.
4. Wylosowanie przez lidera grupy zawodu reprezentowanego przez pracowników
zatrudnionych na wybranym terenie.
5. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
6. Realizacja tematu:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
- Każda grupa opracowuje zasady przeprowadzenia szkoleń dla wylosowanych przez
siebie pracowników.
- Grupa opracowuje schemat przeprowadzenia szkolenia ogólnego dla wszystkich
pracowników i szczegółowego dla wylosowanego przez siebie zawodu.
- Grupa wybiera osobę prezentującą jej temat.
- Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów.
7. Nauczyciel analizuje pracę grupy i stwierdza czy została poprawnie wykonana.
8. Uczniowie prezentują pracę w kolejności wykonania.
9. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac i zaangażowania w nią
poszczególnych członków grupy.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy
na terenie budowy. Na podstawie zgromadzonych informacji wyszukaj różnice między
przepisami obowiązującymi w Polsce i na świecie. Zapisz zebrane wiadomości w notatniku.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Technik architektury krajobrazu 321[07]
Moduł: Urządzanie i pielęgnacja terenów zieleni 321[07].Z4
Jednostka modułowa: Organizowanie procesu inwestycji 321[07].Z4.01
Temat: Prowadzenie działalności gospodarczej związanej z architekturą krajobrazu
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności prowadzenia działalności gospodarczej.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- odszukać przepisy związane z zatrudnianiem pracowników,
- napisać listy motywacyjne,
- przeanalizować treści listów motywacyjnych,
- przygotować się do rozmów kwalifikacyjnych,
- przeprowadzić rozmowy kwalifikacyjne,
- przygotować plan organizacji pracy dla poszczególnych pracowników,
- zaprezentować wykonaną pracę.
Metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna,
- grupowa.
Czas: 180 min.
Uczestnicy: uczniowie kształcący się w zawodzie technik architektury krajobrazu.
Strategia: uczenie się przez doświadczenie.
Środki dydaktyczne:
- przepisy związane z przyjęciem pracowników,
- przygotowanych 10 listów motywacyjnych,
- 10 autorów listów motywacyjnych,
- artykuły piśmiennicze,
- notatnik.
Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest przyjęcie do pracy 3 pracowników i zorganizowanie dla nich
pracy.
FAZA WST
PNA
Czynności organizacyjno  porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą przewodniego tekstu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
FAZA WA
AŚCIWA
INFORMACJE
1. Jakich pracowników potrzebuje Twoja firma?
2. Jakie prace musi wykonać Twoja firma?
3. Czy potrafisz zorganizować pracę zatrudnionym pracownikom?
4. Czy potrafisz zinterpretować listy motywacyjne?
PLANOWANIE
1. Określ zadania, które ma wykonać firma.
2. Wybierz odpowiadające wymaganiom stawianym pracownikom firmy listy motywacyjne.
3. Zaplanuj tok rozmowy z autorami wybranych listów motywacyjnych.
4. Zaplanuj sposób organizacji pracy dla zatrudnionych pracowników.
UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty wyliczone w fazie planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.
WYKONANIE
1. Sprawdz
dokładnie, jakie prace ma wykonać firma i w jakim czasie.
2. Rozplanuj rozmowy kwalifikacyjne z autorami interesujących listów motywacyjnych.
3. Przeprowadz
rozmowy kwalifikacyjne.
4. Zatrudnij trzech pracowników.
5. Zaplanuj dla nich pracę.
6. Rozlicz ich po miesiącu pracy.
7. Zwróć uwagę na estetykę i dokładność twojej pracy.
8. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy.
SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie został odczytany list motywacyjny?
2. Czy prawidłowo została spisana umowa z pracownikami?
3. Czy dobrze została wykonana praca przez zatrudnionych pracowników?
ANALIZA
Uczniowie wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej trudności. Nauczyciel
podsumowuje całe ćwiczenie, określa, jakie nowe umiejętności zostały wykształcone, jakie
wystąpiły nieprawidłowości i jakich unikać w przyszłości.
FAZA KOC
COWA
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Prowadzenie działalności gospodarczej.
Na podstawie zgromadzonych informacji wyszukaj, jakie obowiązki i prawa mają pracownicy
w innych krajach.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas
realizowania zadania i zdobytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie budowy
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaplanuj zabezpieczenie określonego placu robót.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować przepisy dotyczące zabezpieczania terenu robót,
3) wypisać na kartce odpowiednie zabezpieczenie wybranego terenu robót,
4) zaprezentować swoją pracę,
5) zapisać w notatniku spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczana uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 określony teren,
 zbiór przepisów dotyczących metod zabezpieczania terenu robót,
 przybory do pisania,
 kartka papieru,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Dla grupy pracowników, zatrudnionych na określonym terenie budowy, zaproponuj rodzaj
szkoleń dotyczących przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeczytać przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
3) zaproponować dla wszystkich pracowników ogólne szkolenia bhp,
4) przeanalizować rodzaj prac przewidzianych na wybranym terenie,
5) wypisać na kartce prace, jakie będą wykonane na wybranym terenie,
6) wypisać na kartkach samoprzylepnych pracowników, którzy będą zatrudnieni
na wybranym terenie,
7) dopasować pracowników do rodzaju prac wykonywanych na wybranym terenie budowy,
8) wypisać obok robotników, jakie szkolenia bhp indywidualne należy przeprowadzić
dla każdego z nich,
9) zaprezentować swoją pracę,
10) zapisać w notatniku spostrzeżenia.
Zalecane metody nauczana uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 określony teren budowy,
 zbiór przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy,
 przybory do pisania,
 kartka papieru,
 kartki samoprzylepne,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 3
Dla grupy pracowników, zatrudnionych na określonym terenie budowy, zaproponuj rodzaj
szkoleń dotyczących przepisów przeciwpożarowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować przepisy przeciwpożarowe,
3) zaproponować dla wszystkich pracowników ogólne szkolenia przeciwpożarowe,
4) przeanalizować rodzaje prac na wybranym terenie,
5) wypisać na kartce prace, jakie będą wykonane na wybranym terenie,
6) wypisać na kartkach samoprzylepnych pracowników, którzy będą zatrudnieni na danym
terenie,
7) dopasować pracowników do rodzaju prac wykonywanych na wybranym terenie budowy,
8) wypisać obok robotników, jakie szkolenia przeciwpożarowe indywidualne należy
przeprowadzić dla nich,
9) zaprezentować swoją pracę,
10) zapisać w notatniku spostrzeżenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Zalecane metody nauczana uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 określony teren budowy,
 zbiór przepisów przeciwpożarowych,
 przybory do pisania,
 kartka papieru,
 kartki samoprzylepne,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.2. Organizacja terenu robót
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Z przygotowanych 5 kolorowych arkuszy papieru wybierz ten, z którego można wykonać
tablicę informacyjną i uzupełnij ją odpowiednimi informacjami.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) wybrać arkusz papieru odpowiedniego koloru do wykonania zadania,
3) wypisać na arkuszu informację potrzebne do wykorzystania jej jako tablicy informacyjnej
placu budowy,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) zapisać w notatniku, gdzie taką tablicę należy umieścić,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśsnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 pięć kolorowych arkuszy papieru,
 notatnik,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego na temat organizacji terenu budowy, wypisz na kartce
zasady zagospodarowania placu budowy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obejrzeć uważnie film dydaktyczny   Organizacja terenu budowy ,
2) wypisać zasady zagospodarowania placu budowy na arkuszu szarego papieru,
3) zaprezentować efekty swojej pracy,
4) zapisać spostrzeżenia w notatniku.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 film dydaktyczny   Organizacja terenu budowy ,
 kartka papieru szarego,
 ołówek i gumka,
 długopis,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.3. Zabezpieczanie elementów zieleni istniejącej na terenie
budowy
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaproponuj zabezpieczenie elementów roślinnych na określonym terenie budowy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) wypisać na arkuszu papieru szarego nazwy elementów roślinnych występujących
na wybranym terenie,
3) wypisać na kartkach samoprzylepnych, metody zabezpieczania roślinności na budowie,
4) przyporządkować metody zabezpieczania roślin do poszczególnych ich rodzajów,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) zapisać wnioski w notatniku,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 arkusze papieru szarego,
 kartki samoprzylepne,
 ołówek lub długopis,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Zabezpiecz drzewa i krzewy występujące na określonym terenie budowy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) wypisać na arkuszu papieru nazwy drzew i krzewów występujących na wybranym terenie,
3) wypisać na kartkach samoprzylepnych sposoby zabezpieczenia drzew i krzewów,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
4) przyporządkować metody zabezpieczenia poszczególnym krzewom i drzewom,
5) skonsultować z nauczycielem poszczególne metody zabezpieczenia drzew i krzewów,
6) zapisać wnioski w notatniku,
7) przygotować zestaw narzędzi i materiałów do wykonania zabezpieczenia drzew
i krzewów na wybranym terenie,
8) wykonać zabezpieczenia drzew i krzewów, stosując przepisy bhp,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 określony teren
 arkusz papieru,
 kartki samoprzylepne,
 ołówek lub długopis,
 notatnik,
 narzędzia i materiały do wykonania zabezpieczenia drzew i krzewów,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.4. Roboty ziemne
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie obejrzanego filmu dydaktycznego na temat robót ziemnych, wypisz
na kartce sposoby odspajania, ładowania, transportu i stabilizacji gruntu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący cwiczenia,
2) przeanalizować treść filmu dydaktycznego pt. ,,Roboty ziemne na placu budowy ,
3) wypisać na kartce sposoby odspajania i ładowania gruntu,
4) zaproponować różne rodzaje transportu gruntu,
5) wypisać na kartce metody stabilizacji gruntu,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) zapisać spostrzeżenia w notatniku,
8) dokonać oceny pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 film dydaktyczny pt.,,Roboty ziemne na placu budowy ,
 kartki papieru,
 notatnik,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Oblicz dowolną metodą, objętość wykopów i nasypów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację wybranego przez nauczyciela terenu,
3) zaproponować metodę obliczenia objętości wykopów i nasypów,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
4) skonsultować z nauczycielem wybór metody,
5) obliczyć objętości wykopów i nasypów,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) zapisać spostrzeżenia w notatniku,
8) dokonać samooceny.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 dokumentacja wybranego przez nauczyciela terenu,
 kalkulator,
 przybory potrzebne do obliczenia objętości wykopów i nasypów różnymi metodami,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.5. Metody zabezpieczania gruntu
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego pt. ,,Sposoby zabezpieczania gruntu i gleby , wypisać
w notatniku sposoby zabezpieczania warstwy urodzajnej gruntu, gleby oraz metody
przeciwdziałania erozji gleby.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować treść filmu dydaktycznego pt. ,,Sposoby zabezpieczania gruntu i gleby
na terenie budowy  ,
3) wypisać na kartce sposoby zabezpieczania gruntu na terenie budowy,
4) wypisać na kartce sposoby zabezpieczania warstwy urodzajnej gleby,
5) wypisać na kartce metody zabezpieczania gleby przed erozją,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) wpisać wnioski do notatnika.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objasnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- film dydaktyczny pt. ,,Sposoby zabezpieczania gruntu i gleby na terenie budowy ,
- kartka papieru,
- przybory do pisania,
- notatnik,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Omów sposób zabezpieczenia powierzchni gruntu z wykorzystaniem ściółki.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
2) wypisać na kartce, jakie materiały mogą tworzyć ściółkę,
3) określić grubość warstwy ściółki,
4) wypisać sposoby zabezpieczania ściółki przed zsunięciem z powierzchni skarpy,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) wpisać wnioski do notatnika.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objasnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- kartka papieru,
- przybory do pisania,
- notatnik,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5.6. Zasady transportowania i składowania materiałów
budowlanych oraz przechowywania roślin
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na budowę dostarczono: deski na podłogę, cement w workach, piasek i żwir. Ustal
miejsce przechowywania dostarczonych materiałów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) wypisać na kartce nazwy przywiezionych materiałów,
3) zapisać na kartkach samoprzylepnych miejsca składowania materiałów na budowie,
4) przyporządkować do materiałów miejsca ich składowania,
5) określić, dlaczego dokonano takiego przyporządkowania,
6) zapisać wnioski w notatniku,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- kartka papieru,
- samoprzylepne kartki,
- przybory do pisania,
- notatnik,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Na określonym przez nauczyciela placu budowy, mają być wykonane dwa kwietniki
betonowe, trzy kamienne ławki oraz ozdobny karmnik dla małych ptaków. Zaproponuj miejsce
składowania materiałów budowlanych do wykonania tych elementów małej architektury.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację poszczególnych elementów małej architektury,
3) wyliczyć na podstawie dokumentacji ilość materiałów potrzebnych do wykonania tych
elementów,
4) zaproponować dla poszczególnych materiałów rodzaje magazynów,
5) zaproponować lokalizację poszczególnych składowisk materiałów na określonym terenie,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) zapisać spostrzeżenia w notatniku,
8) dokonać samooceny.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- dokumentacja wybranego terenu budowy,
- dokumentacja poszczególnych elementów małej architektury,
- przybory do pisania,
- kalkulator,
- notatniku,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 3
Na określonym przez nauczyciela terenie ma być posadzonych 5 dużych drzew.
Zaproponuj dla nich zasady transportu ze szkółki i miejsce przechowywania do czasu
posadzenia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować wielkość, gatunki i rodzaje drzew,
3) przeanalizować pogodę na najbliższe dni,
4) zaproponować najdogodniejszy dzień do transportu,
5) zaproponować zasady transportu drzew ze szkółki na miejsce przechowywania,
6) wybrać miejsce dołowania drzew po analizie wybranego terenu,
7) zapisać wnioski do notatnika,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- instrukcje dotyczące gatunku, wielkości i rodzaju drzew,
- opisy środków transportu,
- prognozy pogody z gazet lub Internetu czy telewizji,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
5.7. Dokumentacja robót
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie przygotowanej przez nauczyciela dokumentacji budowlanej, sporządz

harmonogramy prac zespołów wykonawczych do prowadzenia robót, zgodnie z przepisami
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować dokumentację budowy przygotowaną przez nauczyciela,
3) przeanalizować normy i przepisy dotyczące organizacji pracy zespołów pracowniczych,
4) sporządzić harmonogramy prac zespołów wykonawczych do prowadzenia prac
na wybranej budowie,
5) sprawdzić sporządzone harmonogramy, czy są zgodne z poleceniem w ćwiczeniu,
6) spostrzeżenia zapisać w notatniku,
7) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- dokumentacja budowy,
- normy i przepisy dotyczące organizacji i pracy zespołów pracowniczych,
- harmonogramy i sieci powiązań prowadzonych robót,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego na temat prowadzonych robót na budowie, wybierz
wspólnie z nauczycielem fragment robót inwestycyjnych i wykonaj dla nich dokumentację.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  ,,Budowa elementów małej architektury ,
2) przeanalizować przygotowane dokumenty dotyczące budowy na filmie,
3) wybrać fragment robót inwestycyjnych,
4) przygotować dokumenty potrzebne do wykonania ćwiczenia,
5) uzupełnić wybrane dokumenty,
6) przeanalizować wspólnie z nauczycielem wykonanie ćwiczenia,
7) poprawić dokumentację, jeżeli zachodzi taka potrzeba,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- film dydaktyczny   Budowa elementów małej architektury ,
- dokumentacja budowy przedstawiona na filmie typu: dziennik budowy, dokumenty
materiałowe, druki rozliczeń kosztów materiałów, sprzętu i czasu na stanowisku pracy,
projekty organizacji budowy i robót,
- druki do uzupełnienia,
- kartki papieru,
- przybory do pisania.
Ćwiczenie 3
Sporządz
protokół odbioru inwestycji na podstawie przygotowanej dokumentacji.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przygotowaną dokumentację budowy,
2) wybrać fragment robót inwestycyjnych,
3) sporządzić dla tego fragmentu protokół odbioru inwestycji,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać samooceny.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- dokumentacja budowy,
- przybory do pisania,
- kartki papieru.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
5.8. Prowadzenie działalności gospodarczej związanej
z architekturą krajobrazu
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Załóż działalność gospodarczą związaną z architekturą krajobrazu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący ćwiczenia,
2) przeanalizować przepisy związane z zakładaniem działalności gospodarczej,
3) przeanalizować wzory dokumentów związanych z działalnością gospodarczą,
4) przygotować dokumenty do założenia własnej działalności gospodarczej,
5) przygotować biznesplan dla własnej firmy,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 przepisy i wzory dokumentów związanych z zakładaniem działalności gospodarczej,
 dokumenty do uzupełnienia, potrzebne do założenia własnej działalności gospodarczej,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 2
Poprowadz
założoną w poprzednim ćwiczeniu działalność gospodarczą.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować materiał nauczania z rozdziału 7 dotyczący cwiczenia,
2) wybrać formy prowadzenia rachunkowości w firmie,
3) przygotować dokumenty dla urzędów,
4) przygotować materiały reklamowe dla klientów firmy,
5) zaproponować formę wykonania prostego zlecenia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
6) zaproponować formę rozliczenia tego zlecenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 dokumenty potrzebne do prowadzenia rachunkowości w firmie,
 dokumenty potrzebne do rozliczania firmy w urzędach,
 materiały do przygotowania reklamy firmy,
 przybory do pisania,
 literatura rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
Ćwiczenie 3
Przyjmij do własnej jednoosobowej firmy trzech pracowników i zorganizuj dla nich pracę.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przepisy związane z przyjęciem pracowników,
2) określić jakich pracowników potrzebujesz,
3) przeanalizować podaż siły roboczej w najbliższym otoczeniu,
4) przeczytać przygotowanye listy motywacyjne od kandydatów,
5) przeprowadzić rozmowy indywidualne z kandydatami, których listy motywacyjne były
interesujące,
6) wybrać kandydatów i umotywować w notatniku swój wybór,
7) przygotować plan organizacji pracy dla wybranych pracowników,
8) rozliczyć pracowników po miesiącu pracy,
9) zaprezentować efekty swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 przepisy związane z przyjęciem pracowników,
 przygotowanych 10 listów motywacyjnych,
 10 autorów listów motywacyjnych,
 przybory do pisania,
 notatnik,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Organizacja procesu
inwestycji
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, są z poziomu
podstawowego,
- zadania 20, 21, 22, 23, 24, 25, są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  z a rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. c, 4. c, 5. b, 6. b, 7. d, 8. c, 9. c, 10. c, 11. d,
12. b, 13. a, 14. b, 15. d, 16. b, 17. b, 18. c, 19. a, 20. a, 21. b, 22. b, 23. b,
24. b, 25. b
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1. Wskazać rodzaj przepisów obowiązujących B P a
na terenie budowy.
2. Określić, czego nie obejmuje ochrona B P b
przeciwpożarowa.
3. Wskazać elementy konstrukcyjne budynku. B P c
4. Ustalić kolejność czynności podczas B P c
zagospodarowania placu budowy.
5. Określic kolor tablicy informacyjnej. A P b
6. Określić, gdzie na budowie ustawiamy tablicę A P b
informacyjną.
7. Opisać sposób magazynowania worków B P d
z cementem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
8. Opisać, co powoduje największe uszkodzenie B P c
drzew i krzewów na placu budowy.
9. Ustalić rodzaj podłoża pod uprawę roślin. B P c
10. Wymienić, co należy pozostawić pod wykopem. C P c
11. Scharakteryzować sposób ochrony drzew przed C P c
uszkodzeniami.
12. Określić sposób poruszania się po placu B P b
budowy.
13. Scharakteryzować linie rysunkowe do B P a
wykonania obrysu elementu.
14. Określić, jaką wodę zarobową do betonu można B P b
stosować bez uprzednich badań.
15. Wskazać dokumenty stanowiące podstawę B P d
odbioru robót.
16. Określić zachowanie podczas zauważenia A P b
pożaru.
17. Omówić sposób postępowania pracownika A P b
w czasie pracy ze szkodliwymi materiałami.
18. Opisać miejsce zerowe niwelety. C P c
19. Określić, kto ma obowiązek prowadzić dziennik A P a
budowy.
20. Określić rzeczywistą wysokość muru. C PP a
21. Omówić normę czasu na wykonanie muru. D PP b
22. Obliczyć zaotrzebowanie na klej. D PP b
23. Obliczyć zużycie suchej zaprawy klejowej. C PP b
24. Obliczyć średnią powierzchnię wykopu. D PP b
25. Obliczyć średnią powierzchnię nasypu. D PP b
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
11. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskich wyników przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedz
możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedz
jest poprawna; zaznacz ją
znakiem X.
7. Staraj się wyraz
nie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedz
, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedz
, którą uważasz za poprawną.
8. Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego,
natomiast w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć
Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań
o numerach od 20 do 25).
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
11. Po rozwiązaniu testu sprawdz
czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
12. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Każdy pracownik przed rozpoczęciem pracy powinien być przeszkolony w zakresie
przepisów
a) bhp.
b) urlopowych.
c) zdrowotnych.
d) ubezpieczeniowych.
2. Ochrona przeciwpożarowa na budowie nie obejmuje
a) umieszczenia w odpowiednim miejscu instrukcji przeciwpożarowej.
b) przeszkolenia przy wprowadzaniu nowych maszyn i urządzeń.
c) przestrzegania przepisów organizacji placu budowy.
d) organizacji dróg ewakuacji.
3. Do elementów konstrukcyjnych budynku zaliczamy
a) podłogi.
b) okładziny.
c) ściany nośne.
d) ściany osłonowe.
4. Zagospodarowanie placu budowy rozpoczyna się od:
a) ogrodzenia terenu i założenia telefonu.
b) ogrodzenia terenu i ustawienia tablicy informacyjnej.
c) uporządkowania terenu, ustawienia toalety i tablicy informacyjnej.
d) uporządkowania terenu, ustawienia toalety, tablicy informacyjnej i założenia telefonu.
5. Tablica informacyjna ma kolor
a) biały.
b) żółty.
c) czarny.
d) czerwony.
6. Tablicę informacyjną ustawiamy
a) za barakiem socjalnym.
b) w miejscu widocznym obok wejścia.
c) w miejscu niewidocznym obok wejścia.
d) w miejscu niewidocznym za barakiem socjalnym.
7. Worki z cementem można składować
a) pod wiatą.
b) na wolnym powietrzu.
c) w magazynie zamkniętym na podłodze betonowej.
d) w magazynie zamkniętym na paletach powyżej posadzki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
8. Największe uszkodzenia drzew i krzewów następują, gdy na placu budowy
a) jez
dzimy walcem.
b) jez
dzimy wywrotkami.
c) prowadzimy magistralę ciepłowniczą.
d) prowadzimy głośne rozmowy i krzyczymy.
9. W miejscach przeznaczonych do uprawy roślin pod warstwą usypanej ziemi powinny
znajdować się
a) Stara, nieprzepuszczalna nawierzchnia.
b) warstwa nadmiernie ubitego gruntu.
c) warstwa spulchnionej ziemi.
d) stare fundamenty.
10. W miejscach prowadzenia wykopów należy zostawić
a) słupy.
b) fundamenty.
c) urodzajną ziemię.
d) pnie po usuniętych drzewach.
11. Przed uszkodzeniami mechanicznymi ochroni się pień drzewa przez obłożenie
a) słomą.
b) miękką tkaniną.
c) folią aluminiową.
d) deskami i obwiązanie drutem.
12. Po placu budowy należy się poruszać po
a) alejkach.
b) wyznaczonych drogach.
c) wyznaczonych drogach obok dz
wigu.
d) wyznaczonych drogach przeciwpożarowych.
13. Na rysunku budowlanym obrys elementu został narysowany kreską
a) grubą.
b) cienką.
c) przerywaną.
d) kropkowaną.
14. Do zapraw jako wodę zarobową do betonów, jeżeli nie ma możliwości przeprowadzenia
badań, stosujemy wodę
a) mineralną.
b) wodociągową.
c) z najbliższej rzeki.
d) z najbliższego stawu rybnego.
15. Podstawą odbioru robót budowlanych są:
a) harmonogramy robót i projekt budynku.
b) kontrolki pracowników i dziennik budowy.
c) protokoły materiałów, dziennik budowy i harmonogram prac.
d) protokoły materiałów, dziennik budowy i projekt techniczny.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
16. W razie zauważenia z
ródła pożaru należy zaalarmować:
a) straż i majstra budowy.
b) innych pracowników, straż, kierownictwo budowy.
c) majstra budowy, straż, inspektora nadzoru, projektanta.
d) innych pracowników, straż, inspektora nadzoru, straż miejską.
17. Podczas pracy z materiałami szkodliwymi, pracownik musi
a) palić papierosy.
b) mieć otwarte okna.
c) mieć włączony piecyk gazowy.
d) mieć włączone wszystkie urządzenia elektryczne.
18. Miejsce zerowe niwelety to przecięcie się linii
a) wykopu i terenu.
b) wykopu i nasypu.
c) terenu z istniejącą powierzchnią terenu.
d) nasypu z niweletą nawierzchni drogi gruntowej.
19. Dziennik budowy zobowiązany jest prowadzić
a) majster.
b) kierownik budowy.
c) operator zgarniarki.
d) przeszkolony pracownik.
20. Jaka jest rzeczywista wysokość murku, jeśli na rysunku budowlanym wykonanym
w skali 1:50 wysokość tego murku wynosi 4 cm?
a) 2 m.
b) 3 m.
c) 4 m.
d) 5 m.
2
21. Na wykonanie 100 m muru według KNR 2 02/1111/03 norma czasu wynosi 90,28
roboczo godziny (r-g). Oblicz, ile czasu potrzeba na wykonanie muru o długości 8 m
i wysokości 2,5 m?
a) 8,06 r -g.
b) 18,06 r-g.
c) 28,06 r-g.
d) 38,06 r-g.
22. Ile potrzebujesz kleju na zagruntowanie ściany o wymiarach 4 x 2,5 m, jeśli warstwa kleju
wynosi 0,5 cm?
a) 0,5 m3.
b) 0,05 m3.
c) 0,005 m3.
d) 0,0005 m3.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
23. Ile kg suchej zaprawy klejowej należy użyć do przygotowania masy klejowej
do wykonania 20 m2 okładziny z materiałów powlekanych, jeśli zużycie suchej mieszanki
wynosi 3 kg/m2?
a) 50 kg.
b) 60 kg.
c) 70 kg.
d) 80 kg.
Tabelka dotyczy zadania 24 i 25
Powierzchnia Średnia Objętość
powierzchnia
W N W N W N
Y A Y A Y A
K S K S K S
O Y O Y O Y
P P P P P P
+ - + - + -
20 100 5,62 0,62
1
123 ----- 3,04
-
2
143 3,04 ----
24. W miejsce 1 wstawisz
a) 0,62.
b) 2,81.
c) 3,04.
d) 5,62.
25. W miejsce 2 wstawisz
a) 0,62.
b) 1,52.
c) 1,83.
d) 3,04.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
ODLEGA
OŚĆ
KILOMETR
HEKTOMETR
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Organizowanie procesu inwestycji
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
24 a b c d
25 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Organizowanie procesu
inwestycji
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, są z poziomu
podstawowego,
- zadania 20, 21, 22, 23, 24, 25, są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. a, 4. c, 5. a, 6. d, 7. c, 8. d, 9. c, 10. c, 11. b,
12. a, 13. a, 14. b, 15. c, 16. b, 17. c, 18. c, 19. c, 20. c, 21. b, 22. a, 23. b, 24. a,
25. b
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1. Określić, jakie przepisy obejmuje ochrona A P b
przeciwpożarowa.
2. Określić, jakie elementy potrzebne są do B P c
obliczania objętości wykopów.
3 Określić, na jakim rysunku pokazany jest A P a
element do wykonania.
4. Scharakteryzować linie wymiarowe do B P c
wykonania krawędzi i obrysów budowli.
5. Określić miejsce składowania piasku i żwiru. B P a
6. Określić miejsce umieszczenia sprzętu A P d
gaśniczego na budowie.
7. Omówić sposób poprowadzenia magistrali B P c
ciepłowniczej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
8. Rozpoznać cechy gruntu, które nie należą do A P d
cech fizycznych.
9. Omówić roboty ziemne. B P c
10. Wymienić rodzaje robót ziemnych. C P c
11. Wskazać wymiary arkusza A4. B P b
12. Określić zasady prowadzenia badań B P a
makroskopowych gruntu.
13. Omówić, co należy zrobić z resztkami B P a
materiałów na rusztowaniach.
14. Wymienić elementy potrzebne do obliczenia B P b
objętości wykopów i nasypów.
15. Ustalić, w jakich warunkach nie wolno używać B P c
gaśnić tetrowych.
16. Określić, jakimi materiałami stabilizujemy B P b
grunty piaszczyste.
17. Wskazać materiał, który tworzy ściółkę. A P c
18. Wymienić, z jakich części składa się B P c
dokumentacja budowlana.
19. Określić, na podstawie czego oblicza się C P c
przedmiar robót.
20. Obliczyć kwotę, jaka pozostanie po zapłaceniu C PP c
podatku i ubezpieczenia za wykonaną pracę.
21. Określić podziałkę do wykonania rysunku C PP b
wykonawczego.
22. Obliczyć rzeczywistą długość ściany. C PP a
23. Omówić normę czasu na wykonanie murku D PP b
oporowego.
24. Określić minimalną odległość drzewa od D PP a
ogrodzenia powyżej 2 m.
25. Określić minimalną odległość krzewu od D PP b
krawędzi kanałów sieci cieplnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
11. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskich wyników przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedz
możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedz
jest poprawna; zaznacz
ją znakiem X.
7. Staraj się wyraz
nie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz odpowiedz
,
otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedz
, którą uważasz za poprawną.
8. Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego,
natomiast w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć
Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań
o numerach od 20 do 25).
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
11. Po rozwiązaniu testu sprawdz
czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
12. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Ochrona przeciwpożarowa na budowie obejmuje przepisy dotyczące
a) urlopów.
b) organizacji dróg ewakuacyjnych.
c) przeszkolenia pracowników na nowym stanowisku.
d) przeszkolenia przy wprowadzaniu nowych maszyn.
2. Do obliczenia objętości wykopów potrzebujesz znać wielkość
a) masy.
b) masy i powierzchni.
c) powierzchni i długości.
d) masy, powierzchni i długości.
3. Element przeznaczony do wykonania jest pokazany w sposób szczegółowy na rysunku
a) roboczym.
b) instalacyjnym.
c) zestawieniowym.
d) techniczno instalacyjnym.
4. Niewidoczne krawędzie i obrysy budowli rysuje się linią
a) grubą.
b) cienką.
c) kreskową.
d) przerywaną.
5. Piasek i żwir można składować
a) na składowiskach otwartych.
b) w magazynach zamkniętych.
c) w magazynach półzamkniętych.
d) pod gołym niebem w workach foliowych.
6. Sprzęt gaśniczy na placu budowy umieszczony jest obok
a) kruszywa.
b) kruszywa i wody.
c) materiałów nasiąkliwych.
d) materiałów łatwopalnych.
7. Przewody magistrali ciepłowniczej musi być prowadzone w odległości
a) równej zasięgu korzeni drzew.
b) mniejszej od zasięgu korony drzew.
c) nie mniejszej niż zasięg koron drzew.
d) co najmniej 5m od zasięgu koron drzew.
8. Do cech fizycznych gruntów nie należą
a) gęstość.
b) gęstość pozorna.
c) porowatość i szczelność.
d) wytrzymałosć na ściskanie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
9. Roboty ziemne polegają na:
a) załadunku i modelowaniu.
b) odspajaniu, załadunku i modelowaniu.
c) odspajaniu, załadunku, zagęszczaniu i modelowaniu.
d) zagęszczaniu, załadunku, transporcie ręcznym i modelowaniu.
10. Ze względu na kształt i rozmiar, roboty ziemne dzielimy na:
a) liniowe i objętościowe.
b) liniowe i powierzchniowe.
c) liniowe powierzchniowe i wykopy.
d) liniowe, powierzchniowe, objętościowe i wykopy.
11. Arkusz A4 ma wymiary
a) 148 x 210 mm.
b) 210 x 297 mm.
c) 297 x 420 mm.
d) 420 x 546 mm.
12. Badania makroskopowe gruntów prowadzi się w
a) terenie.
b) laboratorium.
c) terenie po wysuszeniu próbki.
d) laboratorium po wysuszeniu próbki.
13. Resztki materiałów na rusztowaniach należy
a) niezwłocznie uprzątać.
b) pozostawić do końca tygodnia.
c) pozostawić dla następnej zmiany.
d) sprzątnąć tylko wtedy, gdy nakaże to majster.
14. Obliczanie objętości wykopów i nasypów można prowadzić metodami:
a) przekrojów i siatki trójkątów.
b) przekrojów, siatki kwadratów i warstwic.
c) przekrojów, siatki trójkątów i poziomnic.
d) przekrojów, siatki kwadratów i trójkątów.
15. Gaśnic tetrowych nie należy używać w
a) dużych, otwartych pomieszczeniach.
b) dużych, zamkniętych pomieszczeniach.
c) ciasnych, zamkniętych pomieszczeniach.
d) ciasnych, otwartych pomieszczeniach, z kratkami wentylacyjnymi.
16. Grunt piaszczysty wykorzystywany jako nawierzchnia, może być stabilizowany:
a) betonem i wapnem.
b) cementem, wapnem i masą bitumiczną.
c) cementem, wapnem i masą smołowo bitumiczną.
d) betonem, cementem, wapnem i masą smołowo bitumiczną.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
17. Materiałem tworzącym ściółkę jest:
a) słoma i konary drzew.
b) słoma, kora i konary drzew.
c) igliwie, torf, rozdrobniona kora i pocięta słoma.
d) igliwie, torf, rozdrobniona kora, konary drzew i pocięta słoma.
18. Dokumentacja budowlana składa się z części
a) prawnej.
b) technicznej.
c) prawnej i technicznej.
d) prawnej, technicznej i rysunkowej.
19. Obliczenia ilości robót w przedmiarze wykonuje się na podstawie
a) wykonanej pracy.
b) polecenia majstra.
c) opisu technicznego.
d) dokumentacji projektowej.
20. Za wykonaną pracę dostałeś 2400 zł. Musisz zapłacić podatek 20 % oraz składkę
ubezpieczeniową 53 zł. Ile pieniędzy Ci zostanie?
a) 1923 zł.
b) 1953 zł.
c) 1973 zł.
d) 2023 zł.
21. Podstawową podziałką rysunku wykonawczego jest
a) 1:10.
b) 1:50.
c) 1:100.
d) 1:150.
22. W rzeczywistości długość mierzonej ściany wynosi 200 cm. Ile centymetrów będzie
wynosił odcinek przedstawiający ją na rysunku w skali 1:50?
a) 4 cm.
b) 5 cm.
c) 6 cm.
d) 7 cm.
2
23. Na wykonanie 100 m murku oporowego według KNR 2 02/1111/03 norma czasu
wynosi 80,56 roboczo godziny (r-g). Oblicz, ile czasu potrzeba na wykonanie murku
oporowego o długości 4 m i wysokości 2,5 m?
a) 4,06 r  g.
b) 8,06 r  g.
c) 18,06 r  g.
d) 28,06 r  g.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
24. Minimalna odległość drzewa od ogrodzenia powyżej 2 m wynosi
a) 4 m.
b) 3 m.
c) 2 m.
d) 1 m.
25. Minimalna odległość krzewu od krawędzi kanałów sieci cieplnej wynosi
a) 2 m.
b) 1 m.
c) 0,5 m.
d) 0,4 m.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Organizowanie procesu inwestycji
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
24 a b c d
25 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
7. LITERATURA
1. Bartosiewicz A.: Urządzanie terenów zieleni WSiP, Warszawa 1997
2. Bogusz W.: Dokumentacja budowlana WSiP cz.5, Warszawa1992
3. Kietlińska Z.: Miernictwo w budownictwie lądowym i wodnym WSiP, Warszawa 1997
4. A
uczyńska Bruzda M.: Elementy naturalne środowiska skrypt PK, Kraków 1992
5. Popek M.: Planowanie elementów środowiska cz.1 WSiP, Warszawa 2004
6. Wiśniewski H.Ekologia z ochroną i kształtowaniem środowiska AGMEN, Warszawa
1997
7. Wojciechowski L.: Dokumentacja techniczna cz.1 WSiP, Warszawa 2003
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45