16281

Każde celowe działanie człowieka z maszyną realizuje się w łańcuchu działania L = <x,y, z>, którego elementami są:

-    x - podmiot działania, którym zawsze jest człowiek inicjujący cel działania,

-    y - pośrednik działania, będący narzędziem pozwalającym osiągnąć cel działania,

-    z - przedmiot działania, na którym zlokalizowany jest cel działania.

W postaci takiego łańcucha można również przedstawić eksploatowanie maszyny, czyli proces odbywający się od chwili wytworzenia maszyny do chwili jej likwidacji (złomowania). W procesie tym maszyna jest albo narzędziem pozwalającym osiągnąć pewien cel albo samym celem działania, gdy należy wykonać pewien zakres czynności koniecznych do utrzymania maszyny w wymaganym stanie technicznym.

Maszyna jest użytkowana gdy istnieje taki łańcuch działania, w którym maszyna jest pośrednikiem działania: Ł_u = <x, M, z>, gdzie Ł„ jest łańcuchem użytkowania a M - maszyną

maszyna - pojazd

realizowany jest cel transportowy - pojazd wykorzystywany jest do przemieszczenia ładunku (pasażerów) -jest on pośrednikiem w łańcuchu działania.

Przykłady łańcuchów użytkowania pojazdu:

X kierowca	-	P ciężarówka	z materiał budowlany, robotnicy
kierowca	-	taksówka	pasażer
kierowca	-	autobus	pasażerowie
kierowca	-	samochód	kierowca

W ostatnim przykładzie, kiedy x - z, kierowca jadąc samochodem przewozi sam siebie.

W procesie użytkowania maszyny następuje zużycie materiałów eksploatacyjnych oraz starzenie jej elementów, co pogarsza właściwości użytkowe maszyny bądź uniemożliwia jej użytkowanie. W celu utrzymania lub przywrócenia zdolności użytkowych maszyna jest obsługiwana. Jest ona wtedy przedmiotem działania, a łańcuch działania można zapisać w postaci L₀ = <x, y, M>, gdzie Ł₀ jest łańcuchem obsługiwania. Maszyna jest obsługiwana gdy istnieje taki łańcuch działania, w którym maszyna jest przedmiotem działania: Ł₀ = <x, y, M>

Przykłady łańcuchów obsługiwania pojazdu:
X	y	P
kierowca	podnośnik i narzędzia	pojazd
pracownik stacji paliw	dystrybutor paliwa	pojazd
mechanik	narzędzia	pojazd
diagnosta	przyrządy	pojazd