16456

etyczny - przekonanie, że rozum dominuje nad uczuciami; zło wynika z niewiedzy; wiem że nic nie wiem; wiedza nie determinuje moralności; DAIMONION - głos wewnętrzny Sokratesa

PLATON I NARODZINY EUROPEJSKIEJ WIZJI POZNANIA. KONCEPCJA IDEALNEGO PAŃSTWA

-    świat nas otaczający jest zmienny i poznajemy go za pomocą zmysłów

-    metafora jaskini/pieczary: na co dzień mamy do czynienia z cieniami, które są odbiciem świata idei, to idea dobra; zmysły kłamią, należy kierować się rozumem; świat nas otaczający jest kruchy; świat mogą poznać dusze, gdyż między wcieleniami obcują z ideami

-    natywizm: istnieje wiedza wrodzona (nawiązanie do Sokratesa)

-    anamneziz: przypomnienie sobie

-    cechy dobrego człowieka: mądrość, męstwo, sprawiedliwość, panowanie nad sobą

-    dobre państwo: pierwsza utopia polityczna; głowa - władca filozof; ramiona - strażnicy, wojsko; nogi - rzemieślnicy; cele - harmonia, siła, potęga, prawiła

-    powstanie świata: świat powstaje z wiecznie istniejącej materii za sprawą Demiuiga

-    miłość: miłość prawdziwa to miłość duszy, miłość cielesna nieistotna, kwestia szukających się połówek

-    dusza ważniejsza od ciała; dusza musi panować nad ciałem, które jest siedliskiem namiętności

ARYSTOTELES I JEGO WPŁYW NA UKSZTAŁTOWANIE SIĘ EUROPEJSKIEGO SPOSOBU MYŚLENIA

-założył Liceum, nauczyciel Aleksandra M acedońskiego

-    „Metafizyka": ismieje substancja - wszystkie rzeczy które istnieją, składa się ona z dwócli elementów tj. z materii i formy, samej materii nigdy nie poznamy; cztery przyczyny przechodzenia materii: 1. prcyczyna materialna (z czego powstaje), 2. przyczyna sprawcza (kto). 3. przyczyna formalna (wedle czego, jakiego zamysłu), 4. przyczyna celowa (w jakim celu)

-    wizja finalistyczna: nie ma w naturze rzeczy nie powstających dla jakiegoś celu

-    „Etyka”: koncepcja złotego środka/idea umiaru; EUDAIMONIA - szczęście, osiągnąć je można poprzez połączenie wymiaru sfery indywidualnej i społecznej

-    człowiek to zoon politikon - zwierze wspólnotowe i polityczne

-    „Poetyka” dzieło o estetyce; mimesis - naśladownictwo; katharsis - oczyszczenie; epistemologia - poznanie

-    klasyczna koncepcja prawdy: ten sąd jest prawdziwy, który jest zgodny z rzeczywistością, brak kryterium prawdy

NIEKLASYCZNE KONCEPCJE PRAWDY

-    kcmcępcją ewjdęncyjna (oczywistościowa): ten sąd jest prawdziwy któty jawi się z oczywistością, jasnością, wyrazistością - Kartezjusz

-    koncepcja apragmaiyczna: ten sąd jest prawdziwy, który opłaca się wierzyć, jest użyteczny, wielość prawd - W. James

-    koncepcja koherencyjna (spójilościowa): ten sąd jest prawdziwy, który jest zgodny z sądami wczesnej uznanymi za prawdziwe - neopozytywiści

-    koncepcja konsensualna: ten sąd jest prawdziwy, który jest zgodny z rzeczywistością, co potwierdza praktyka

EPIKURE1ZM, STOICYZM, SCEPTYCYZM, CYNICY

-    Epikur, problem osiągnięcia szczęścia, podstawą szczęścia jest przyjemność (hedone), wrogiem szczęścia jest lęk; lek na lęk - szczęście można osiągnąć , gdyż samo istnienie przynosi radość; nade wszystko ważne własne szczęście - rys egoistyczny; szczęście sprzyja rozwojowi duchowo-fizycznemu

-    Stoicy: filozofia poszukująca szczęścia, człowiek osiąga szczęście gdy osiągnie wewnętrzny spokój - stoicki spokój; świat jest dobry, prcenika go boskie tchnienie; ataraksja - brak poruszeń