19353

elektrycznej, włókien syntetycznych, ogółem lub na jednego mieszkańca.

Nieco odmienne podejście cechują oceny uprzemysłowienia dokonywane w przekrojach regionalnych. Podstawą tych ocen są najczęściej wskaźniki zatrudnienia w przemyśle oraz dochody ludności z tytułu tego zatrudnienia.

Tradycyjnymi wskaźnikami uprzemysłowienia są następujące mierniki:

a)    Zatrudnienie w przemyśle w przeliczeniu na lOOkm² powierzchni badanego regionu

b)    Zatrudnienie w przemyśle w przeliczeniu na 1000 mieszkańców badanego regionu.

Nie są to jednak mierniki idealne i tak na przykład pierwszy ujmuje powierzchniowo zjawisko, które ma charakter punktowy (lokalizacja zakładów przemysłowych); drugie natomiast ma pewną wadę wiążącą się z faktem, że w statystyce zatrudnienia ujmuje się zatrudnionych według miejsca pracy a nie według miejsc faktycznego zamieszkania zatrudnionych.

Ponadto mierniki te obrazują zjawisko typu ekstensywnego, jakim jest zatrudnienie. Jednocześnie zatrudnieni poszczególnych regionach reprezentują inny potencjał ekonomiczny mierzony Np. wydajnością pracy produkcją czystą, czy też technicznym uzbrojeniem miejsc pracy, zależnym od przemysłu w tym rejonie.

Z tego względu wskaźniki tradycyjne muszą być uzupełniane wskaźnikami o charakterze jakościowym jak Np:

-    wskaźniki kapitalochlonności produkcji M/P

-    wskaźniki produktywności majątku trwałego P/M

-    wskaźniki technicznego uzbrojenia miejsc pracy M/Z

-    wskaźniki wydajności pracy, produkcji czystej

-    wskaźniki udziału przemysłów wysokiej techniki w ogólnej wartości produkcji przemysłowej.

Klasyfikacja uprzemysłowienia regionów.

W badaniach uprzemysłowienia poszczególnych regionów przyjmowano różne zestawy mierników, jednak badania te nie dawały jednoznacznych ocen końcowych. Wiązało się to z nieporównywalnością poszczególnych mierników. Z tego też względu koniecznością jest dobór metody, która pozwoliłaby na sprowadzenie do porównywalności poszczególnych mierników i otrzymywanie syntetycznego, agregatowego wskaźnika uprzemysłowienia dla poszczególnych regionów. Pozwala to na wykorzystanie METODY PERKAI/a. Podstawą przy tej metodzie są dwa etapy:

1. Obejmuje normalizację przyjętych do badań mierników w oparciu o następujący wzór: