20642

Współcześnie: Są obszary, w których język determinuje poznanie, ale nie jest to stałą zasadą

ZPP-22.05.2012

A.    Myślenie

1.    Definicje myślenia

•    Bruner - wychodzenie poza dostarczane informacje; ma charakter generatywny

•    Bartlett - to złożona aktywność wysokiego rzędu, która wypełnia luki w posiadanych danych

•    Newell ISimon - proces przeszukiwania przestrzeni problemu

•    Baron - to, co robimy kiedy zastanawiamy się jak działać, w co wierzyć i czego pragnąć.

•    Koncepcja Craika

o Za pomocą myślenia tworzy się pewien model rzeczywistości o Podstawowymi fazami procesu myślowego są kolejno:

■    Przekład obiektów lub zjawisk na symbole

■    Wytwarzanie innych symboli za pośrednictwem rozumowania

■    Wysnuwanie hipotez, dokonywanie obliczeń

■    Przekład nowych, uzyskanych w wyniku myślenia symboli na procesy zewnętrzne

•    Edward Nęcka - dzięki myśleniu symulujemy procesy i zdarzenia rozgrywające się w świecie rzeczywistym; świat myśli nie zawiera jednak realnych zagrożeń i niebezpieczeństw

•    Myślenie = manipulowanie symbolami -> takie założenie rozwijane przez naukę o poznaniu.

o Operacje myślowe = operacje formalne, które możemy opisywać, odwołując się do ich syntaktyki, a pomijając ich aspekty semantyczne

2.    Proces myślowyma niejednolity charakter

•    Procesy świadome

o Mają charakter logiczny, sekwencyjny i uporządkowany o Świadomość jest mechanizmem selekcji pomysłów (badania Kowalczyka)

•    Procesy nieświadome

o Mniej uporządkowane, w dużym stopniu intuicyjne, nie muszą być logiczne

B.    Rola języka w myśleniu

1.    Teoria modularności Fodora

•    umysł składa się z procesów modularnych i niemodularnych

•    Do procesów stanowiących odrębne moduły należą spostrzeganie i język

•    Modułem jest proces, który spełnia dwa warunki:

o Jest specyficzny dla pewnej dziedziny o Jest „otorbiony informacyjnie"

•    Eksperyment Sw/nneyodotyczący efektu torowania

•    Przy analizie związków myślenia i języka ważna jest nie tylko kolejność występowania jednego i drugiego w rozwoju osobniczym , ale również czas dostępny przy realizacja jakiegoś zadania

2.    Pierwotność języka nad myśleniem - behawioryzm (Wat son)

•    Myśląc używamy mowy subwokalnej

•    Koncepcja zakładająca, że myślenie to ciche mówienie, jest szczególnym przypadkiem „obwodowej teorii myślenia"

•    Obalona przez eksperyment Smitha, Browna, Tomana i Goodmana

3.    Najpierw rozwija się myślenie, a dopiero potem język

•    Myślenie bez udziału symboli językowych np. obrazowe jest możliwe

•    Eksperymenty Kohlera nad szympansami

4.    Stanowisko Lwa Wygotskiego

•    Początkowo język i myślenie rozwijają się niezależnie od siebie. W pewnym wieku język staje się narzędziem myślenia, ale jednocześnie samo myślenie może wpływać na język

Użycie pewnych symboli-językowych lub innych -zwiększa kompetencje poznawcze, pozwala przewidywać przyszłe stany rzeczy ,unikać potencjalnych niebezpieczeństw, jak również stwarzać reprezentacje takich stanów rzeczy, które nie są możliwe w świecie fizycznym.