23032

Geneza Merkantylizmu - do rozwoju merkantyiizmu przyczynił się niespotykany do tych lat postęp techniczny i odkrycia geograficzne. Wynaleziono kompas, proch, maszynę parową, czółenko latające.

Najwcześniej merkantylizm narodził się we Włoszech przed odkryciem Ameryki ze względu na położenie geograficzne i żyłkę handlową Włochów. Po upadku Cesarstwa Wschodnio -Rzymskiego popularne stały się idee Merkantylistów w portugalii i Hiszpanii, które dzięki temu stały się potęgami podróżniczymi. Liczne odkrycia geograficzne XV i XVI wieku Vasco da Gamma, Krzysztof Kolumb. W pierwszej połowie XVI wieku Hiszpania stała się potęgą morską, posiadającą liczne kolonie w Ameryce Południowej, a także w Europie (Sycylia, Niderlandy). Pod koniec XVI wieku w Hiszpania traci swoje znaczenie polityczne i gospodarcze (1492 odkrycie Ameryki). W 1588 w bitwie morskiej została rozgromiona flota Hiszpańska nazywana „Niezwyciężoną Armadą" przez siły angielsko - holenderskie. Powstała nowa potęga morska Anglia.

Hiszpania straciła znaczenie gospodarcze gdyż merkantylizm Hiszpański miał charakter „Bulionizmu" oparty typowo na gromadzeniu kruszców, a nie na rozwoju produkcji krajowej. Dlatego też stała się krajem olbrzymich kontrastów: ciemnota i nędza na wsi i przepych na dworze, przyczyniło się to do powstania świętej inkwizycji.

Merkantylizm w poszczególnych krajach miał różne cechy.

Merkantylizm francuski - „przemysłowy” prowadzony był przez Colberta - ministra króla Ludwika XIV. Colbert dążył do uprzemysłowienia kraju kosztem rolników. Rolnikom nakładano wysokie podatki i tak dokonywała się akumulacja pierwotna. Popierał on również rozwój manufaktur królewskich nastawionych na produkcję na dwór (okres pierwszej mody francuskiej) i armii, gdyż królowie lubili prowadzić wojny.

Merkantylizm angielski - „handlowo - wszechstronny” - dbano o rozwój wszystkich dziedzin gospodarki. Szczególnie żywo rozwijał się za czasów Cromwela ministra Elżbiety I. W roku 1651 wydał on AKT NAWIGACYJNY skierowany przeciwko Holandii. Zabezpieczał on korzyści z handlu międzynarodowego dla statków angielskich, ponieważ dopuszczał przywóz i wywóz towarów Z Anglii dla statków posiadających 100 -50% załogi angielskiej.

Manufaktury Angielskie oparte były na pracy ludzi wolnych ponieważ Anglia najwcześniej przeszła rewolucję burżuazyjną bo w latach 1640 - 1660. Dzięki temu uzyskiwano wyższą wydajność pracy niż we Francji gdzie pracowali pańszczyźniani chłopi gdyż we Francji dopiero w latach 1789 - 1799 dokonała się rewolucja burżuazyjna (1,5 wieku później). Już sam ten fakt wskazuje na stopień rozwoju Anglii i Francji.

Merkantylizm holenderski - „handlowo - morski” skierowany głównie na osiągnięcie korzyści z handlu międzynarodowego.