17914

Rozdział pierwszy

I. PRZEPISY PRAWA

-    są ustanawiane mocą tzw. generalnych normatywnych aktów prawnych (np. konstytucja, ustawy)

-    są wypowiedziami językowymi „zastanymi” przez nas w tekstach ustaw i innych aktów prawnych

-    to jednostki redakcyjne aktu prawotwórczego

-    to zdaniokształtne zwroty językowe wskazujące bądź narzucąjące sposób postępowania (czyli reguły postępowania), formalnie wyodrębnione w tekście prawnym jako artykuł, paragraf, ustęp lub jako zdaniokształtne fragmenty artykułu, paragrafu lub ustępu.

każdy przepis prawa jest reguła zachowania

Artykuły, paragrafy, punkty, litery - jednostki redakcyjne (systematyzacyjne) aktu prawnego.

Formułowanie przepisów prawa:

NASTĘPNIK

- ustala skutki prawne, jakie powinny być związane z okolicznościami wymienionymi w poprzedniku

POPRZEDNIK

- wymienia, wskazuje lub określa „okoliczności”, które rodzą skutki prawne

(np. a) Jeżeli student nie zaliczy ł danego przedmiotu w wy znaczonym czasie (poprzednik), to zostanie usunięty z listy studentów przez dziekana (następnik).

b)    W razie rezygnacji z któregoś z wcześniej wybranych przedmiotów maturalnych (poprzednik), uczeń powinien jak najszybciej złożyć w tej sprawie pisemny wniosek do dyrekcji liceum (następnik).

c)    Kto spóźnia się na wykłady i z premedytacją zakłóca ciszę na sali („stan rzeczy"), podlega karze pozbawienia wolności od jednego do trzech miesięcy (ujemne następstwo prawne).)

Sposoby formułowania przepisów:

1)    Początek zdania:

-    jeżeli...

-    w razie...

-    w wypadku...

2)    Opisy pewnych zdarzeń:

„Śledztwo prowadzi prokurator”

Funktor norniotwórczy - odpowiedni zwrot językowy, wiążący w zadanioksztaltną całość obydwa wyróżnione człony przepisu prawa.

Słowa formułujące przepisy:

-    powinien (w znaczeniu dyrcktywalnym, zalecającym)

-    należy musi

-    nie może

2