25590

mechanizm działania:

•    poprzez silne właściwości utleniające modyfikuje DNA (w moczu pojawia się m.in. 8-hydroksy-2-deoksyguanozyna)

• w komórkach redukowany do Cr' \ który przyłącza się do DNA i RNA

•    przy narażeniu na Cr’* - nowotwory

•    Cr "wchłania się w mniej niż 3% (...)

(cellular metabolizm of chromium)

CYNA - PTWI14 mg/kg mc/tydzień Źródła zanieczyszczeń:

•    przemysł: katalizatory w procesach chemicznych, stabilizatory tworzyw sztucznych

•    opakowania: luty puszek - nie przetrzymywać produktów w puszkach po otwarciu (ananasy, pomidory)

•    pestycydy

•    substancje dodatkowe w niektóiych krajach (aby zapobiec migracji puszki innych metali i utlenianiu witaminy C)

związki organiczne (+4, +2)

•    wchłanianie z przewodu pokarmowego 5-20%, mogą podrażniać

•    nie przenikają bariery krew - łożysko

•    u zwierząt wywołują niedokrwistość, zakłócenie wchłaniania wapnia, spuszczenie wątroby

związki organiczne:

•    działanie neurotoksyczne

•    uszkodzenie błony śluzowej żołądka

•    obniżenie płodności u szczurów (zanik jąder)

•    działanie teratogenne

NIKIEL:

Źródła zanieczyszczeń:

•    spalanie węgla

o gleba na farmach 0,0003-0,1% o gleba w pobliżu rafinerii 0,02-0,35%

•    katalizator przy utwardzaniu olejów

o nikiel koloidalny lub mrówczan niklu

•    kontakt ze stalą nierdzewną szczególnie produktów kuraśnych

•    dym papierosowy:

0 karbonylek niklu Ni(CO)« o pył niklowy

losy w organizmie:

•    wchłanianie z przewodu pokarmowego ok. 10%

•    duża retencja

•    tylko 1% wydala się z moczeni

•    gromadź enie głównie w kościach

• w postaci karbonylku drogą oddechową wchłania się 26%

mechanizm działania:

•    generowanie wolnych rodników

•    trwałe połączenia z DNA i RNA

•    aktywacja niektórych enzymów np.