26402

>    Supermocarstwo - pojecie po II WŚ, akcentowało potencjał wojskowy= maja zdolność wykorzystania i produkcji broni atomowej => mocarstwa atomowe (mogą decydować o losach wojny, pokoju i przyszłości świata)

•    Regionalne- Francja, Japonia, Brazylia

>    W sposób znaczący wybijają się potencjałem i działaniem w regionie

>    Aktywna polityka w danym regionie zmierzająca do realizacji mocarstwowych celów zakreślonych jednak na o wiele mniejsza skalę w porównaniu do światowych

•    Subregionalne- Polska

>    Efektywne działanie w skali subregionu Inny podział:

•    Opiekuńcze

y Państwa podejmujące się ochrony mienia i obywateli drugiego pastwa w państwie trzecim

>    Państwa neutralne w sporze 2 stron

r II WŚ: Hiszpania, Szwecja, USA, Szwajcaria

•    Formalne-

y Państwa uznane za mocarstwa przez społeczność międzynarodową poprzez przyznanie im statusu w ramach organizacji międzynarodowych

>    Liga narodów- stali członkowie Rady LN- UK, Fr., Wlchy, Japonia, przejściowo Niemcy, ZSRR

>    ONZ- stali członkowie Rady Bezpieczeństwa- Chiny, Francja, UK, USA, ZSRR (Rosja) (możliwość podejmowania decyzji przez RB przy zgodności jej członków)

•    Faktyczne-

y Rzeczywista potęga państwa

y Takie mocarstwa, które takiego międzynarodowego uznania nie mają, własną polityką zapewniają sobie wpływ na lisy świata (USA- nie było w Radzie LN, ale najsilniejsze w RB ONZ)

y Mocarstwowość przejawia się w działaniach państwa w polityce zagranicznej

•    Selektywne -

y Stefanowicz- państwa duże lub wielkie, które nie mogą aspirować do rangi najwyższej, z powodu niedostatecznego potencjału militarnego, militarnego przyczyn politycznych, ogólnogospodarczych, ale w określonej dziedzinie odgrywają role kierownicza, wyraźnie wybijając się z ogólniejszego zbioru państw średnich

y Np.: Japonia i Niemcy- ożywiona działalność w sferze przemysłowo- handlowej y Państwa OPEC

-    wielkie mocarstwa stanowiące grupę państw najsilniejszych skupiają w sobie mocarstwa formalne ( w RB ONZ), mocarstwa selektywne, globalne etc.

-    wielkie mocarstwa- od Kongresu Wiedeńskiego 1815 r. - Akt Czwórprzymierza z 1815 r. UK, Rosja, Prusy, Austria + Francja (1918 r.) => decydowały o wojnie i pokoju, większość do dziś

P_o.działa_ze_wzŁlę.cłu_na_ro.dzaj_o.dclziały.\>_ań:_ y Ekonomiczne- Niemcy, Japonia, y Polityczne

y Militarne (atomowe)- USA, Rosja, Francja, Chiny, Indie, Pakistan, Korea y Kulturalne - UK i Fr (kolonie)

*USA we wszystkich sferach

-    działanie mocarstwa- rędji/tm anie mocarstwo*y eh celów: