2653

WYKŁAD 11 (21.12.1999)

Potencjał demograficzny:

Metodę analizy demograficznej odmienną od dotychczas prezentowanej, dostarcza demografia potencjalna stanowiąca dział demografii, którego twórcą był w latach 40-tych L.Hersch.

Z punktu widzenia demografii nie można uważać, że wszyscy ludzie mają tą samą wagę (znaczenie). Człowiek młody ma przed sobą dłuższy okres życia i okres pracy zawodowej. Potencjał życiowy mierzy się osobolatami. Jednostką miary jest jeden osoborok.

Potencjał życiowy można określić na dalszy okres życia, okres pracy zawodowej, okres rozrodczości u kobiet oraz na okres przebywania w stanie małżeńskim.

W demografii potencjalnej każdy człowiek ma wagę odpowiadającą jego wiekowi i ewentualnie innym jego cechom.

Potencjał życiowy można badać dla całej ludności lub dla pewnej określonej jej części np.: dla osób będącej w danej chwili w wieku czynnej pracy zawodowej.

Potencjał życiowy danej grupy zależy od:

-    liczby osób wchodzących w skład tej grupy

-    struktury wieku tych osób

-    przeciętnego dalszego trwania życia dla poszczególnych roczników wieku Zmiana potencjału życiowego zależy od co najmniej 5 czynników:

-    liczby urodzeń

-    liczby zgonów

-    struktury wieku osób zmarłych

-    przeciętego dalszego trwania życia dla poszczególnych roczników wieku

starzenia się osób, a jeśli występują ruchy migracyjne to należy uwzględnić liczbę emigrantów, imigrantów oraz ich strukturę wieku Potencjałem życiowym jednej osoby w określonym wieku nazywamy liczbę lat, jaką średnio jeszcze przeżyje ta osoba w przyszłości zgodnie z poziomem umieralności istniejącym w danym okresie i w danej grupie ludności.

Przeciętny potencjał życiowy jednej osoby jest to odpowiednia wartość e* odczytana z tablic umieralności.

Potencjał życiowy osoby mającej ukończone x lat oblicza się wg wzoru:

e. +e.

Współczynniki realizacji potencjału życiowego:

Potencjalny współczynnik płodności - Potencjalny współczynnik rodności Potencjalny współczynnik umieralności Potencjalne współczynniki zgonu i starzenia się zbiorowości

1