34046

podmiot kredytowany.

Realizacja funkcji emisyjnej dla całej gospodarki narodowej następuje przez dostarczenie gospodarce pieniądza gotówkowego i bezgotówkowego. Funkcja emisyjna kredytu określana jest jako funkcja powszechna. Każde udzielenie kredytu zwiększa ilość pieniądza w obiegu, a każda spłata - zmniejsza.

W całej gospodarce jest nadwyżka kredytów udzielonych nad spłacanymi. Oznacza to kreowanie nowych wartości pieniężnych, a więc pełnienie przez kredyt funkcji dochodowej.

3.2 ZASADY FUNKCJONOWANIA KREDYTU

Podstawowe zasady funkcjonowania kredytu to: celowość, terminowość, oprocentowanie. Celowość kredytu oznacza, iż w umowie kredytowej musi być precyzyjnie określony przedmiot kredytowania. Ułatwia to sprawdzenie prawidłowości wykorzystania kredytu, czyli sprawdzenie, czy przeznaczono go na cele wcześniej określone w umowie. Wykorzystanie kredytu niezgodnie z przeznaczeniem może być podstawą wypowiedzenia umowy kredytowej albo żądania spłaty części lub całości kredytu przed terminem płatności określonych w umowie.

Ceclią kredytu jest to, iż za korzystanie z kredytu kredytobiorca powinien uiścić cenę, tj. oprocentowanie, prowizję oraz inne koszty. Wysokość stopy procentowej, ustalona w umowie, liczona jest w stosunku rocznym od kwoty wykorzystanego kredytu za okres od dnia wykorzystania kredytu do dnia spłaty i pobierana jest w ustalonych terminach. Oprocentowanie nalicza się w walucie kredytu i pokrywa koszt uzyskania środków na kredyt oraz marżę banka

Są dwa rodzaje oprocentowania: stałe i zmienne. Oprocentowanie stałe występuje bardzo rzadko w bankowości polskiej. Obecnie w polskiej gospodarce banki stosują powszechnie zmienną stopę oprocentowania, która składa się ze: stawki bazowej, marży banku udzielającego kredytu oraz marży banku zasilającego bank-kredytodawcę w środki finansowe, w wypadku pozyskania środków z innych banków.

Stawka bazowa jest elementem zmiennym oprocentowania. Dla kredytów zlotowych jest to najczęściej stopa procentowa kredytu refinansowego, rzadziej stopa procentowa kredytu redyskontowego, lokat międzybankowych czy bonów skarbowych lub inne.

Zmienna wysokość oprocentowania w czasie trwania umowy kredytowej bez jej wypowiedzenia jest możliwa tylko w sytuacji określonej w umowie. Dla kredytów dewizowych stawką bazową jest stopa oprocentowania depozytów w danej walucie na określony czas na europejskim rynku międzynarodowym. Najczęściej są to: Libor, czyli stawka na giełdzie londyńskiej, lub Fibor - stawka na giełdzie frankfurckiej.

Składnikiem oprocentowania, obok stawki bazowej, jest marża bank u-kredytodawcy, będąca elementem stałym. Jest to dochód banku mający pokryć koszty działalności instytucji, koszt podejmowania ryzyka oraz zapewnić zysk. Banki określają minimalny i maksymalny poziom marży, a niektóre stosują dodatkowo specjalnie wyższą marżę od kredytów o wysokim stopniu ryzyka. Z powodu inflacji wyższa jest marża pobierana od kredytów zlotowych. Trzecim elementem oprocentowania jest marża banku zasilającego bank-kredytodawcę w środki przeznaczone na sfinansowanie wniosku kredytowego. Marża ta jest stosunkowo niska, ponieważ finansowanie takie jest dla instytucji zasilającej bank-kredytodawcę obciążone małym ryzykiem, gdyż spłatę kredytu w takiej sytuacji gwarantuje bank-kredytodawca. Dodatkowo kredytodawcy pobierają od kredytobiorcy różne prowizje. Prowizja przygotowawcza jest jednorazową opłatą za czynności związane z udzieleniem kredytu, liczoną od kwoty udzielonego kredytu, najczęściej 0,5%-2%. Niekiedy banki pobierają prowizję od zaangażowania, w wysokości określonej umową, która naliczana jest od niewykorzystanej kwoty kredytu, najczęściej od dnia wykorzystania całego kredytu. Celem