28818

właściwość świata w zdarzeniu tragicznym jest nam obecna na podstawie przeczucia w samym zdarzeniu, nie w wywnioskowanych zeń przyczynach;

-    smutek ma głębię i nieprzewidywalność, nie jest to smutek „z powodu”. Ma głębię - bo przedmiot tragiczności jest zawsze dwojaki - raz to zdarzenie stojące przed oczami, dwa -budowa świata, której przykładem jest zdarzenie;

s. 67 - zdarzenie tragiczne zjawia się zawsze jako coś, co ma za podłoże pewną budowę świata;

nieuchronność zdarzenia - kolejny istotny rys - wtedy smutek jest wolny od podniecenia i wrażeń cielesnych, jest połączony z zaspokojeniem;

smutek jest wolny od wszystkiego, co można nazwać bolesnym, zawiera rezygnację, ukojenie, pogodzenie się z losem.

WĘZEŁ TRAGICZNY:

-    jeśli ma być spór między podmiotami wysokich wartości dodatnich i ma zginąć jeden z podmiotów - gdy podmioty wartości nie stanowią różnych zdarzeń, a zlewają się w jedno;

-    s. 70 - 71 gdzie bezpośrednio przeżywany działalność, która, realizując wysoką wartość, równocześnie i w tym samym akcie działania podkopuje warunek jej istnienia lub też innej z nią związanej wartości, tak wrażenie tragiczności jest najpełniejsze i najczystsze:

węzeł tragiczny - nierozerwalne połączenie, które w dynamicznej jedności tragicznego działania przysługuje 2 szeregom przyczynowym - stwarzającemu wartości i niszczącemu je; kolebka tragiczności - szczególny związek między stosunkami wartości a stosunkami przyczynowymi; przyczynowy bieg rzeczy nie troszczy się o wartości (dopiero fakt, że „słońce przyświeca i dobrym i złym” umożliwia tragedię);

-    s. 73 - 74 to, co tragiczne, jest nam więc tylko wówczas dane, jeżeli zajmujemy taką postawę, że nasze spojrzenie duchowe spoczywa w jednym, niepodzielnym akcie zarówno na przyczynowości rzeczy, jak iki wymogach stawianych przez same wartości;

w niezawisłości 2 prawidłowości - ostatnie tło tragedii. Tragiczność pojawia się, gdy niezawisłość staje się widoczna;

konieczność wewnętrzna zniszczenia wartości - polega na trwałej naturze rzeczy, ludzi itd., doznających losu tragicznego;

bohater tragiczny - to nie ten, kto się z góry poddaje. Dopiero gdy zwalcza się katastrofę, a ona i tak nadejdzie - sytuacja tragiczna;

katastrofa = wzniosła konieczność. Konieczność tragiczna jest ponad wolnością; paradoks w tragiczności - unicestwienie wartości wydaje się konieczne, ale i tak zachodzi w sposób nieobliczalny;

pozorny pomyślny zwrot na krótko przed katastrofą - częsty chwyt;

unicestwienie wartości NIE tragiczne - to z winy działania / zaniedbania i to, którego można

było uniknąć;

tragiczne jest dopiero wtedy, kiedy każdy do końca wypełni swój obowiązek, a mimo to zdarzy się katastrofa;

wobec zbrodni tragicznej musi zamilknąć etyczna i prawna ocena;

-    wina tragiczna - wina. o którą nie można nikogo obwinić; tragiczny bohater nie zawinia swojej winy, a popada w winę;

wina tragiczna - nie ma od niej ucieczki, każdy z możliwych wyborów jest obarczony winą;

-    wina moralna - leży w akcie wyboru. Wina tragiczna - ma źródło już w sferze tego, co można wybrać;

tragiczność - uniwersalna a nie specyficznie ludzka;

wina tragiczna nie jest warunkiem zjawiska tragicznego, a jednym z rodzajów tragiczności i punktem kulminacyjnym tragiczności.

2