38271

żonę Wyraźnie widać było skłonność do gigantyczności (nie tylko w rzeźbie). Sam pomysł przemodelowania góry Athos na posag Aleksandra Macedońskiego, tak by w prawej ręce tego kolosa umieścić dziesiędotysięczne miasto, świadczy o tym. że czasy klasycznej prostoty już minęły. Choć nie zrealizowano tego projektu, urzeczywistniono inne, jak choćby Kolosa Rodyjskiego. Ten wysoki na 100 metrów, pozłacany posąg boga słońca Heliosa, który stał okrakiem nad wejściem do portu na wyspie Rodos, zaliczany był do siedmiu cudów świata

Niestety do naszych czasów przetrwało bardzo niewiele oryginalnych rzeźb greckich. Do podziwiania pozostały główne marmurowe kopie rzymskie. A inne dzieła możemy poznać tytko z opisów pozostawionych przez autorów antycznych.

Wazowe malarstwo

Jest to jeden z rodzajów malarstwa, służący do ozdabiania (najczęśdej limisetn) naczyń wykonanych z ceramiki, przede wszystkim greckiej. Dlatego też często używa się obocznego terminu ceramika malowana lub po prostu ceramika. Malarstwo wazowe jest najlepiej znanym nam rodzajem malarstwa antycznego. Wynika to z wielkiej, idącej w miliony, liczby zachowanych naczyń (lub ich fragmentów) ozdobionych malowidłami. Ze względu na jego historyczny rozwój wyróżniamy malarstwo wazowe minojskie. mykeńskie i greckie. Stosuje się także podział ze względu na warsztaty, w jakich powstawały naczynia. Szczególnym przypadkiem jest tutaj ceramika attycka. Dzięki posiadanej wiedzy potrafimy określić nie tylko attyckie pochodzenie naczynia, ale także warsztat, z jakiego pochodzi, oraz autora malowidła. Ceramika malowana jest dla nas dobrym źródłem informacji na temat kultury, obyczajów i najróżniejszych dziedzin życia starożytnych Greków, w tym także zaginionych obrazów malarstwa ściennego i sztalugowego, którego wzory powielała. Malarstwo wazowe zanika pod koniec IV w. p.n.e.

Minojska ceramika Okresem największego rozwoju ceramiki mhojskiej jest okres rozkwitu pałaców minojskidi. Naczynia minojskie pokrywano fimisem. która to technika dominowała przez cały okres starożytności w ceramice antycznej. Pośród tych naczyń wyróżnia się kilka grup. Najciekawszym typem jest tak zwana ceramika Kamares, która powstawała w latach 2000-1700 p.n.e. Nazwa ta jest pochodzenia nowożytnego (powstała w XIX w.) i wywodzi się od groty Kamares, znajdującej się w pobliżu Faisłos. Jej charakterystycznymi cechami są wysoka technika wykonania naczyń, piękne barwy malowideł, pełne ekspresji kompozycje ozdób, które pozostają w pełnej harmonii z kształtami naczynia. Niektóre z naczyń tego typu przypominają wyglądem małe czarki o bardzo cienkich ściankach i z tego powodu nazwano je ‘skorupkami jaj* (egg shell). Wyrabiano jednak również większe naczynia o grubszych ściankach. Niektóre z nich dekorowano, malując ozdobne motywy, w innych przypadkach stosowano tzw. technikę barbotino, która polegała na oddzielnym nakładaniu dekoracji na zewnętrzną powierzchnię naczynia, albo też tzw. technikę aplikacji, to jest dołączania do naczynia ozdób wytworzonych w oddzielnych formach (np. kwiaty). Pośród malowideł pokrywających naczynia Kamares dominują motywy roślinne, które z czasem są coraz bardziej geometryzowane i stylizowane. O wiele rzadziej pojawiały się przedstawienia ludzi. Następny etap rozwoju ceramiki minojskiej przypada mniej więcej na okres po 1700 r. p.n.e. Pojawa się wówczas typ zdobień naturalistycznych. Okres ten, ze względu na dominujące motywy zdobnicze, nazwano stylem morskim. Ostatni okres rozwoju ceramiki minojskiej nosi nazwę stylu pałacowego. Po zniszczeniu i upadku pałaców, ceramika minojska wyraźnie obniża swój poziom zarówno pod względem techniki wykonania naczyń, jak i zdobnictwa.

Mykeńska ceramika Ceramika mykeńska, podobnie jak w innych dziedzinach sztuki, czerpała wzory od ceramiki minojskiej. Jej rozwój nabrał tempa już w XVI w. p.n.e. W tym czasie rozpowszechniło się zastosowanie szybkoobrotowego koła garncarskiego, co pozwoliło Mykeńczykom na produkowanie dużej ilości naczyń o wielu różnorodnych kształtach. Jednak ta masowa produkcja przyczyniła się do schematyzacji zdobień na naczyniach i upadku jakości malowideł. Początkowo naśladowano w nich motywy kreteńskie, zwłaszcza w stylu morskim i pałacowym, a węc znajdujemy naczynia zdobione przedstawieniami zwierząt i roślin morskich ujętych w kilka pasów i z reguły malowanych przy pomocy dwóch kolorów. Postacie i wzory nanoszono brązową lub czerwoną farbą na żółtym tle. Z biegiem czasu możliwie dosłowny, naturalistyczny sposób ich przedstawiania ustępuje coraz bardziej uproszczonemu i zgeometryzowanemu sposobowi malowania. Szczególne nasilenie tego procesu nastąpiło około 1400 r. p.n.e. W końcowej fazie rozwoju tej ceramiki niektóre rośliny czy zwerzęta przedstawiano w niemal abstrakcyjny sposób przy pomocy pani kropek i kresek. Jeszcze większe uproszczenie nastąpiło po upadku mykeńskich cytadeli. Przykładem tego mogą być style spichlerzów i zwarty uznawane za etapy przejściowe między ceramiką mykeńską a grecką stylu protogeometrycznego. Mykeńczycy wnieśli do malowideł zdobiących naczynia także \Masne motywy. Po 1400roku p.n.e. pojawiająsię przedstawienia ludzi i rydwanów. Dobrym tego przykładem jest tak zwana waza wojowników. Oprócz nacz^ malowidłami ozdabiano także gliniane sarkofagi, w których grzebano zmarłych, chociaż zwyczaj ten spotykany jest praktycznie jedynie w Tanagrze. W tym przypadku używano czasem także większej ilości kolorów, a dominującym typem przedstawienia był pochód płaczek wznoszących ręce do góry.