42071

ZASADY

ZASADA PROPORCJONALNOŚCI

Zgodnie z tą zasadą zakres ograniczeń musi być ściśle adekwatny do chronionego dobra. Trybunał Konstytucyjny przyjął, iż niezbędne jest przyjęcie techniki harmonizowania i bilansowania dóbr, czyli wg tego dobro chronione powinno być bardziej znaczące niż dobro ograniczone (bierze się pod uwagę co tracimy a co zyskujemy). W przypadku możliwości zastosowania kilku sposobów (środków) ograniczających należy wybrać ten najmniej uciążliwy dla człowieka.

ZAKAZ NARUSZANIA ISTOTY WOLNOŚCI I PRAWA

W myśl tej zasady każde prawo podmiotowe ma swój rdzeń - istotę. Ograniczanie wolności nie może wyzbywać jednostki z danego prawa, nie przekreślać jego wolności w sposób całkowity. Nie można zmuszać do czynienia tego czego prawo nie nakazuje, nie wolno nikogo dyskryminować w życiu politycznym, nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu nie ludzkiemu traktowaniu, zakazanej jest też stosowanie kar cielesnych, nikt nie może być poddany eksperymentom naukowym itd.

ZASADY OGRANICZANIA WOLNOŚCI I PRAW NADZWYCZAJNYCH

Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy w drodze rozporządzenia. Ustawy o stanie nadzwyczajnym mogą wprowadzać daleko idące ograniczenia wolności i praw, które podlegają ocenie z punktu widzenia Konstytucji. Niedopuszczalne jest ograniczanie wolności i praw ze względu na rasę, płeć, wyznanie, język, pochodzenie społeczne oraz majątek (art.233 ust. 2 K.). Ponadto nie można ograniczać praw i wolności tj. godność człowieka, obywatelstwo, ochrona życia, humanitarne traktowanie, ponoszenie odpowiedzialności karnej, dostęp do sądu, dobra osobiste, sumienie i religia, petycje, rodzina i dziecko (art. 233 ust. 1. K.)