43642

Norma to wypowiedź skierowana do określonego adresata, nakazująca mu określone zachowanie w określonych okolicznościach.

Norma prawna to wynikająca z przepisów reguła postępowania, wydana lub usankcjonowana przez państwo, zagwarantowana przymusem państwowym.

a)    Ma charakter ogólny (dotyczy wszystkich obywateli);

b)    Ma charakter dwustronny (dla jednych obowiązek, dla innych prawo);

c)    Jest niezależne od woli osób zainteresowanych;

d)    Jest zbudowana z 3 części: hipotezy (określenie sytuacji), dyspozycji (wskazanie obowiązującego sposobu zachowania) i sankcji (podanie ujemnych skutków niezastosowania się do dyspozycji).

!!! SANKOA * KARA. Sankcje dzielimy na:

•    Karne, np. grzywna, więzienie;

•    Cywilne, np. zakaz prowadzenia działalności, nieważność umowy, nieważność testamentu;

•    Administracyjne, np. nakaz zburzenia.

§6. Wyróżniamy trzy rodzaje norm prawnych:

a)    Bezwzględnie obowiązujące (imperatywne) - takie, których obowiązywanie jest niezależne od woli stron. Występują m.in. w prawie karnym, administracyjnym, finansowym, konstytucyjnym, itd.

b)    Względnie obowiązujące (dyspozytywne) - takie, których obowiązywanie zależy od woli stron. Najwięcej takich norm występuje w prawie cywilnym.

c)    Na wpół bezwzględnie obowiązujące (semiimperatywne) - takie, których obowiązywanie zależy od woli stron, ale w ograniczonym stopniu, np. postanowienia umowy nie mogą być mniej korzystne od tych wynikających z kodeksów. Takie normy występują m.in. w prawie pracy.

§7. Przepisem nazywamy graficznie wyróżnioną elementarną część ustawy lub innego aktu normatywnego. Przepisem jest więc artykuł, paragraf, punkt, ustęp, itd.

!!! POTOCZNIE TERMINÓW „NORMA PRAWNA" I „PRZEPIS PRAWNY" UŻYWA SIĘ ZAMIENNIE.