5682

Pozycja ustrojowa Prezydenta

Prezydent jest jednoosobowym organem władzy wykonawczej. Nie zajmuje się jednak bieżącym zarządzaniem państwa, gdyż związane z tym kompetencje należą do Rady Ministrów.

Legitymizm władzy: pochodzi z wyborów powszechnych: ma ten sam legitymizm jak sejm i senat. Wybierany jest większością bezwzględną. Zgodnie z artykułem 126 Konstytucji prezydent:

jest najwyższym przedstawicielem władzy w Polsce (reprezentowanie państwa) i gwarantem ciągłości władzy państwowej (prawidłowe funkcjonowanie organów państwa)

czuwa nad przestrzeganiem konstytucji, stoi na straży suwerenności państwa, nienaruszalności i podzielności terytorium

- stoi na straży bezpieczeństwa państwa (np. finansowego - poprzez wetowanie ustaw uchwalanych bez zabezpieczenia wynikającego z budżetu.) Powinien wetować ustawy kiedy znajdzie przyczynę w artykule 126

Do realizacji tych zadań przyznane są prez. konkretne kompetencje. Prezydent nie ponosi odpowiedzialności politycznej ani przed suwerenem ani przed parlamentem. Ponosi jedynie odpowiedzialność konstytucyjną lub za złamanie prawa. W stan oskarżenia postawić prezydenta może jedynie zgromadzenie narodowe (sejm + senat) większością2/3 głosów. Przy aktach urzędowych wymagana jest kontrasygnata premiera. Istnieje kilka wyjątków od tej zasady - te które nie wymagają kontrasygnaty - prerogatywy prezydenta (kompetencje), np. kontrasygnata nie jest potrzebna przy dymisji premiera. Prezydentura w Polsce ma charakter arbitrażowy dlatego też część proregatyw związanych jest z rolą arbitra (gwarantowanie ciągłości władzy w państwie), nikt nie może utrudniać mu podjęcia decyzji.

Arbitraż prezydencki dzieli się na :

arbitraż ustrojowy - prezydentowi została przypisana możliwość:

•    skracania kadencji dysfunkcyjnego sejmu w celu przywrócenia stanu dobrego. Jednakże nie może nastąpić to według samej opinii Prezydenta - to sam sejm musi ukazać swą dysfunkcyjność ( nie zostanie powołany rząd w 3 wariancie lub sejm w ciągu 4 - miesięcy nie uchwali budżetu)

•    zwoływania posiedzeń Rady Gabinetowej obradującej pod przewodnictwem prezydenta, ale nie mającej uprawnień RM).

•    udziału w procesie tworzenia rządu

arbitraż polityczny - rozwiązywanie wew. Konfliktów klasy politycznej i konfliktów społecznych. Prezydent stabilizuje działania pozostałych władz

Prezydent nie ma jednak żadnych uprawnień arbitrażowych w stosunku do sądownictwa, Posiada jedynie uprawnienia do nominacji.

Konstytucja przyjmuje model prezydenta reprezentacyjnego. Jednakże w sytuacji nieprawidłowego funkcjonowania org. wykonaw. Czy ustawodawcz. Może skorzystać z modelu arbitra. Na mocy Konstytucji RP prezydent nie może pełnić żadnej innej funkcji publicznej ani też sprawować innego urzędu