104641

W faszyzmie przeciwnie, podmiotem jest państwo, naród, rasa, na pierwszym miejscu stoi dobro wspólnoty, któremu jednostka ma służyć (organistyczne widzenie społ.- człowiek jest tylko częścią tego organizmu).

(Uwaga!- różne rozumienie słowa naród. W faszyzmie niemieckim za członka współnoty narodowej uznaje się tego, w którego żyłach płynie krew niemiecka. W faszyzmie włoskim naród jest pojęciem kulturowym: Włochem jest ten, kto czuje się Włochem.)

Faszyści krytykowali liberalną koncepcję wolności negatywiej- absurdalnej, przeciwstawiał jej wolność pozytywną- robienie tego, co powinno się robić.

-    antyburżuazyjny (antymieszczański):    Porządek burżuazyjny z jego materializmem,

prymitywizmem, konsumpcjonizmem, atomizacją był nieludzki. Zdaniem faszystów wartością pownien być solidaryzm. W Niemczech i Włoszech zarodkiem współpracy solidarystycznej był korporacjonizm. Zarzutem faszyzmu było to, że burżuazyjny świat przestał być duchowy, nie było w nim wzniosłości.

antyurbanistyczny (krytyka mieszczaństwa); Wizja społeczeństwa faszystowskiego- to raczej społ. rolnicze. Żyde ludzi w wielkich skupiskach miejskich faszyści uważali za nieludzkie (poglądy romantyków)

-    anmadopatay; Faszyści podkreślali rolę emQ.QL_IKXlŚwi ad om ośd, Traktowanie wodza jako nieomylnego, który intuicyjnie wie, co dla narodu jest najlepsze (posiada charyzmę) anłyfeministvcznv: ideologia faszystowska kierowana do mężczyzn- kult wojny, aktywności.

-    antysemicki

Irracjonalizm doktryny faszystowskiej

Doktryna faszystowska jest antyracionalna. Aby ludzie zaakceptowali ją i bezwzględnie się jej podporządkowali trzeba było oddziaływać na ludzkie emocje, gdyż nie wytrzymywała ona krytyki z racjonalnego punktu widzenia.

Bezwzględnie tępiono tych opozycjonistów, którzy odważyli się z krytycyzmem odnosić do faszystowskich mitów.

Wódz nie musi mieć autorytetu, ani rozumu, ale musi posiadać charyzmę. Jest nieomylny, intuicyjnie dyktuje cele. Nie może być oceniany przez innych (autolegitymizacja). Chodziło o wzbudzenie atmosfery zaufania, czy wręcz fanatycznej wiary w niezawodność rozstrzygnięć dokonywanych przez jednostkę.

, W przekonaniu nazistów jednostka kształtuje historię i może porwać masy swoją „ideą". W wykładzie tej jdei" nie tyle chodziło o przedstawienie jakiegoś logicznego wywodu, ile o oddziaływanie głównie na emocjonalną postawę człowieka. Stąd i sam propagandowy styl przemówień faszystowskich wodzów charakteryzował się raczej kultem jakiegoś zaślepienia niż koncentrowaniem uwagi na samej argumentacji. Chodziło głównie o wywołanie żywiołowej reakcji społeczeństwa, starano się ją podbudować mistycznym zaufaniem do .wodza’, otoczonego ełitą oddanych mu ludzi."

Faszyzm w Europie niekoniecznie był siłą, która ludzi zmuszała do jego przyjęcia, ludzie sami go przyjmowali.

Na emocjonalną postawę jednostki oddziaływało odwołanie się do mistycyzmu narodowego. Faszyzm miał urzeczywistniać cele narodowe podbudowane wulgarnym rasizmem np., roszczenie przestrzeni życiowej (Lebenslauf). panowanie nad światem. Cele te wzbudzały agresję wojenną. Wojna miała służyć wykształceniu się pożądanych cech .nadczłowieka". Ideologia owego doskonalenia poprzez wojnę mogła funkcjonować wyłącznie w sferze odczuć emocjonalnych, podbudowywać poczucie wyższości. Racjonalnie nie dało się tego pewnie uargumentować.

.Wiara faszystów w przełomowość ich programu wywołała fanatyzm, podbudowany wulgarnym mistycyzmem, prowadzący do potępienia tradycyjnych instytucji kościelnych. To faszyzm miał stać się .nową’ religią narodową’. Dotychczasowe instytucje religijne powinny ulec likwidacji.