104751

Przemiany społeczno-gospodarcze i aktywność polityczna USA XIX-XX wiek Temat nr 3

•    państwo amerykańskie pierwszą połowę spędziło w odosobnieniu od spraw europejskich, realizując doktryny izolacjonizmu i Monroe'a („tylko Ameryki są istotnym teatrem politycznych dla Stanów Zjednoczonych)

•    szybki rozwój ekonomiczny w XIX wieku, przyspieszony jeszcze po wojnie secesyjnej, umożliwia Amerykanom wejście w wielką politykę w XX wieku

o zaludnianie Ameryki przez imigrantów z Europy i nie tylko, tworzenie od podstaw nowego społeczeństwa

o „Homestead Act" - lata 60. XIX wieku- kolonizacja Dzikiego Zachodu. 160 akrów ziemi dla każdego kto uiści minimalną opłatę administracyjną i zagospodaruje ziemię - powstaje 600 tysięcy nowych gospodarstw o rozwój osadnictwa nakręcił koniunkturę gospodarczą o wzrost wydobycia kopalin i metali szlachetnych o ponad 80% eksportu stanowi żywność

o przyjazd do USA i na Dziki Zachód ludzi operatywnych, śmiałych i odważnych

•    w społeczeństwie amerykańskim ścierały się koncepcje imperialistyczne i izolacjonistyczne

•    w progu XX wieku rozwijały się koncepcje państwa wybranego, szczęśliwego -przeświadczenie predestynacji narodu amerykańskiego do tworzenia ładu światowego

•    istnieją wciąż niewyczerpane zasoby wewnętrzne w USA, które nie zmuszają do podjęcia polityki imperialnej

•    niewielki rozwój terytorialny:

o zakup Alaski w 1867 roku za 7 milionów $ o anektowanie Hawajów i Samoa

•    kształtowanie się 4 doktryn amerykańskiego nawalizmu:

o Morze Karaibskie morzem wewnętrznym USA - stąd poparcie dla powstania kubańskiego przeciw Hiszpanii w 1895 roku o zbudowanie potężnej floty wojennej i handlowej o zbudowanie Kanału Panamskiego o zajmowanie baz na Pacyfiku - dostęp do Azji

•    udział w wojnie z Hiszpanią 1898 zakończył się dalszą ekspansją polityczną USA:

o niepodległość Kuby o uzależnienie Portoryko od USA o odkupienie Filipin od Hiszpanii za 20 milionów $

•    budowa Kanału Panamskiego

o budowano go w latach 1903-1914 o ułatwił on komunikację transoceaniczną

o zapewnił amerykańską protekcję nad niepodległością Nikaragui, na której terenie leżał Kanał

•    udział w podziale i de facto okupacji Chin poprzez realizację polityki „otwartych drzwi", czyli swobodnego handlu na rynku chińskim, którą sprecyzowała tzw. „doktryna Haya”