107163

Cytokiny

-    niskocząsteczkowe białka produkowane głównie przez komórki układu odpornościowego

-    wywierają swe działanie na komórki docelowe posiadające odpowiednie receptory

-    regulują wzrost, różnicowanie i aktywność komórek, przebieg odpowiedzi immunologicznej i zapalnej, proces naprawy tkanek, krwiotworzenie.

-    icli produkcja nie wykazuje swoistości antygenowej - powstają zarówno w trakcie odpowiedzi immunologicznej swoistej jak i nieswoistej

-    wytwarzane są komórki pobudzone, nie w sposób konstytutywny

-    pełnią rolę międzykomórkowych przekaźników informacji

Porównanie własności cytokin i hormonów

Właściwość	Cytokiny	Hormony
źródło	Wiele różnych typów komórek	Wyspecjalizowane gruczoły endokrynne
cel	Wiele różnych typów komórek	Wyspecjalizowane komórki docelowe
Redundancja czynnościowa	wysoka	Niska
działanie	Auto-, para-, endokrynne	Endokrynne
Funkcja	Regulacja reakcji odpornościowych i zapalnych, naprawa tkanek	homeostaza

Charakterystyczne cechy cytokin:

•    plejotropia - zdolność określonej cytokiny do oddziaływania na wiele różnych komórek i wywoływania

różnych efektów

•    redundancja - właściwość różnych cytokin do wywierania takiego samego efektu

•    działanie antagonistyczne - blokowanie efektów biologicznych

•    działanie synergistyczne - efekt silniejszy niż wynikałoby to z sumowania efektów działania poszczególnych

cytokin

•    zdolność do indukowania sprzężeń zwrotnych dodatnich lub ujemnych Nomenklatura cytokin:

1.    ze względu na komórki wytwarzające cytokinę:

-    limfokiny

-    monokliny

2.    ze względu na dziłanie:

-    interleukiny - wydzielane i działające na leukocyty

-    chemokiny

-    czynniki krwiotwórcze

-    czynnik martwicy nowotworu

-    interferony