112796

Kościół Katolicki od zawsze interesuje się rozwojem przedsiębiorstw. Zastosowanie zasad ekonomii przyczyniło się do poszerzenia rynku towarowego i rynku pracy, ale widziano też nieprawidłowości (zwłaszcza akcent tu pada na status pracownika - nie było dobize i nie jest dobize). Podkreślano nieznośne warunki pracy (8-godzinny dzień pracy jest od ok. 100 lat). Nawet dzieci ciężko pracowały - prawo pracy wcześniej nie obowiązywało. Dziś w korporacjach pracują od godz.8-20! Niskie place na poziomie minimum egzystencji. Ta sytuacja mogła jedynie prowadzić do degeneracji społeczeństwa i masowych wystąpień świata pracy.

Próba reform dokonuje się od lat 20-tych XIX w. Są różne kierunki tych reform:

1.    F. I* Play - co do reform w przedsiębiorstwie, francuski ekonomista i socjolog, twórca teorii pokoju społecznego, którego warunkiem jest oparcie stosunków społecznych na prawie moralnym. Podkreślał też władzę ojcowską (paternalizm) zwłaszcza w rodzime. Poszukując podstaw prawdziwej reformy społecznej, wyróżnia 4 podstawowe instytucje społeczne:

• religia, własność prywatna, rodzina i praca (jak nie ma pracy, nie ma też pokoju społecznego).

Reforma też winna objąć organizację przedsiębiorstwa - postulat stałości umów, pełnego porozumienia co do ustalenia plac. Organizację pracy należy dostosować do potrzeb życia rodzimiego. Jan Paweł II w encyklice LaboremExercens też o tym mówi: „obowiązkiem pracodawcy jest nauczenie pracowników oszczędności, stwarzanie im do tego warunków - książeczki oszczędnościowo-pożyczkowe”. Ta koncepcja nazywa się patronalną organizacją przedsiębiorstwa.

2.    Leon Harmel (1829-1915)    - francuskiwlaściciel przędzalni. Twórca

chrześcijańskiego zakładu pracy. Autor cennych prac: Podręcznik chrześcijariskich korporacji. Katechizm pracodawcy. Mówił: „Realizować dobro pracownika nie bez niego, ale z nim razem, nigdy wbrew niemu”. Starał się wyzwalać inicjatywę, by pracownicy partycypowali w zarządzaniu. Myślał o ty, by wprowadzać kasy emerytalne, ubezpieczenia od wypadków w pracy, dotacje na wychowanie młodzieży, apteki spółdzielcze, instytucje szkoleniowe, wychowawcze, budować domy dla pracowników. Organizował pielgrzymi świata pracy do Ojca Świętego i kongresy robotników chrześcijańskich.

3.    Robert Owen - założyciel przędzalni w Szkocji Twórca ruchu spółdzielczego.

Zwrócił uwagę na znaczenie zasobów ludzkich. W jego czasach na robotnika patrzono jak na maszynę, a on uważał, że robotnik ma prawo do poszanowania godności. Wprowadził lepsze warunki pracy - obniżył wiek zatrudnienia, wprowadził posiłki pracownicze i skrócił czas pracy. Uważał, że ta troska o pracownika zaowocuje zwiększoną produkcją i nie pomylił się. Inwestycja w pracownika zwTÓcila mu się wielokrotnie.

4.    Ch. Barrage - działał w I połowie XIX w. Wynalazca pierwszych maszyn liczących Orędownik podziału pracy. Był matematykiem i matematykę wykorzystywał w przemyśle (choćby do wykorzystania materiałów - ojciec logistyki) Dostrzegał element ludzki. Był zwolennikiem udziału pracowników w zyskach.

Pa rtycy pacj a praco w ni cza

Udział pracownikó

ł

w zyskach

we własności