115699

histolitica,Cryptosporidium, pelzakowate zapalenie opon mózgowych i mózgu -Acanthamoeba castellani, Naeleria gruberi oraz wywołująca czerwonkę balantydiową -Balantidium coli.

Zanieczyszczenie wód powierzchniowych związkami mineralnymi powoduje „zakwity wody” czyli masowy rozwój pewnych gatunków fitoplanktonu w takich ilościach, że powodują one zmianę jej zabarwienia, zapachu i smaku. Masowe występowanie glonów utrudnia także jej uzdatnianie oraz może powodować zatrucia ludzi i zwierząt. Niektóre gatunki glonów występujące pospolicie w naszych wodach takie jak: Microcystis aeruginosa, Anabacna flos-aquae, Ap ha ni zonie non flos- aquae wydzielają do środowiska silnie toksyczne substancje. Zarejestrowano przypadki chorób układu pokannowego, krwionośnego, oddechowego oraz skóry u ludzi żywiących się rybami i pijących wodę z rzek i jezior w czasie masowego rozwoju glonów.

Przytoczony wyżej krótki przegląd organizmów przenoszonych drogą wodną, stanowiących potencjalne niebezpieczeństwo zachorowania ludzi na skutek używania wody do picia i w celach gospodarczych, w^rskazuje jak bardzo ważne staje się jej właściwie oczyszczanie i dezynfekcja. Na proces uzdatniania wody składają się: koagulacja, filtracja przez filtry piaskowe i z w^ręgla aktywnego oraz dezynfekcja. Głównym celem dezynfekcji wody jest eliminacja wirusów, bakterii oraz innych żywych organizmów - glonów, grzybów, pierwotniaków czy jaj pasożytów zwierzęcych. Proces dezynfekcji polega na dawkowaniu środków^r chemicznych wiruso- i bakteriobójczych, najczęściej silnych utleniaczy takich jak: O3 i Cl:- Na skuteczność działania czynników odkażających wodę wpływa w dużym stopniu jej skład chemiczny, ponieważ są możliwie reakcje - pozostałych po oczyszczeniu związków organicznych z dezynfektantem, np. z cłilorem, co osłabia aktywność wiruso- i bakteriobójczą. Chlor w ten sposób traci działanie dezynfekujące, dlatego jego właściwą dawką trzeba ustalać każdorazowo. Dezynfekcja wody musi być stosowana przy końcu procesu uzdatniania wody w celu zabezpieczenia jej parametrów bakteriologicznych w sieci na wymaganym i określonym normami poziomie. Zgodnie z wymaganiami sanitarnymi, uzdatniona woda jest kontrolowana od strony fizyko-chemicznej oraz bakteriologicznej. W badaniach biologicznych nie uwzględnia się jednak mikroskopowych organizmów wodnych. Obecność tych organizmów jest niepożądana, ponieważ pośrednio mogą być przyczyną bakteryjnego i wirusowego zakażenia wody oraz wpływać ujemnie na właściwości organoleptyczne wody. Badania prowadzone pizez PZH i H. Klimowicza potwierdziły konieczność okresowego sprawdzania stopnia czystości wody z sieci w'odociągowej przy pomocy badan hydrobiologicznych. Badania te wykazały bowiem obecność zarówno martwych, jak i żywych organizmów w sieci, co dow^rodzi tego, iż proces dezynfekcji wpływa jedynie na zmniejszenie liczebności organizmów, a nie na ich całkowitą eliminację. Tak samo jak proces koagulacji i zastosowanie filtrów powolnych. Część wodociągów ujmuje wody podziemne. W wodach tych (w warstwach poniżej 36 m) liczba organizmów wodnych nie przebacza zwykle 10 osobników' na litr. Najczęściej nie wykrywa się ich wcale, dlatego też wody takie dezynfekowane są sporadycznie, najczęściej podczas jesiennych opadów atosferycznych i wiosennych roztopów'. Okresowa dezynfekcja wód wgłębnych mogła w zupełności wystarczyć w czasach, gdy wody powierzchniowe nie były tak mocno zanieczyszczone. Następuje wtedy przenikanie organizmów' rozmnażających się w rzekach, jeziorach czy stawach do wód wgłębnych. Najwięcej organizmów stwierdzono w wodociągach mających ujęcia wgłębne obok rzek, wprowadzających do sieci wody nieclilorowane. W sieci takiej najczęściej spotykano organizmy wodne , rzadziej spotykane w wodach powierzcluiiowych. Niektóre z nich znajdują bowiem w sieci wodociągowej odpowiednie warunki rozwoju. Warunki te stwarza brak konkurencji pokarmowej oraz przestrzennej ze strony innych gatunków i dlatego organizmy te są tu liczniej reprezentowane niż w wodach powierzcliionych. Pozostałe organizmy po przedostaniu się do sieci z wód