112572

traktowania, zasada niekarania bez podstawy prawnej czy choćby prawo każdego do obrony. Tylko ich przestrzeganie gwarantuje, że proces będzie rzeczywiście sprawiedliwy.

Co składa się na prawo do sądu?

Pierwszym elementem jest prawo do sądu właściwego (a więc kompetentnego do rozpatrzenia naszej sprawy - miejscowo, rzeczowo i instancyjnie). Sąd powinien być ponadto bezstronny (niezależny od stron i przedmiotu sporu), stąd funkcjonuje w polskich przepisach instytucja wyłączenia sędziego.

Co więcej, mamy prawo uzyskać nasz wyrok bez zbędnej zwłoki, czyli tak szybko, jak jest to możliwe. Nasze postępowanie powinny być rozpatrzone w rozsądnym terminie, uwzględniając charakter sprawy (jej zawiłość, stopień skomplikowania). Jeżeli organ rozpatrujący naszą sprawę działa przewlekle, przysługuje nam środek ochrony w postaci skargi na przewlekłość postępowania.

Negatywny aspekt prawa do sądu

Mówiąc o przysługującemu nam prawie do sądu, nie sposób pominąć jego negatywnego aspektu, jakim jest zakaz zamykania drogi sądowej. Zakaz ten wyrażony został w art. 77 ust.

2 Konstytucji, stanowiącym, że „Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności i praw". Nikomu nie może zostać zakazane skorzystanie z drogi sądowej, w obronie naruszonych praw.

Organizacja kompetencje i zasady funkcjonowania sądów powszechnych Organizacja sądów powszechnych uregulowana jest w ustawie z dnia 27 lipca 2001 roku -Prawo o ustroju sądów powszechnych. Sądami powszechnymi są sądy rejonowe, okręgowe i apelacyjne. Zajmują się one rozpatrywaniem spraw cywilnych, karnych, gospodarczych, z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

Sądy rejonowe tworzone są dla jednej lub więcej gmin, sądy okręgowe dla obszaru właściwości co najmniej dwóch sądów rejonowych, a sądy apelacyjne dla obszaru co najmniej dwóch okręgów sądowych.

Sądy dzielą się na wydziały, którymi kieruje przewodniczący. Jest nim prezes, wiceprezes sądu lub inny sędzia.

Sąd rejonowy dzieli się na wydziały: cywilny do spraw cywilnych, karny do spraw karnych, w tym do spraw o wykroczenia rozpoznawanych w drugiej instancji, rodzinny i nieletnich do spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących demoralizacji i czynów karalnych nieletnich, dotyczących leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i psychotropowych, pracy do spraw z zakresu prawa pracy, ksiąg wieczystych do prowadzenia ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, sądy grodzkie jako wydziały zamiejscowe sądów rejonowych , którym powierza się sprawy o wykroczenia w 1 instancji, wykroczenia i postępowania skarbowe, o przestępstwa ścigane na wniosek prywatny i sprawy karne i cywilne w postępowaniu uproszczonym.

Sądy okręgowe dzieli się na wydziały: cywilny do rozpatrywania w pierwszej instancji spraw cywilnych i rodzinnych , w drugiej instancji spraw cywilnych, karny do spraw karnych w 1 i 2 instancji, do spraw w 2 instancji przeciwko nieletnim o popełnienie czynu karalnego wobec którego zastosowano środek poprawczy, penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem