121764

Strefa zewnętrzna, tj. skorupa, o grubości zmiennej od 4 do 120 km jest zbudowana w przeważającej części z dwóch pierwiastków, a mianowicie krzemu - Si i glinu - Al. Z tego powodu strefie tej nadana została skrócona nazwa sial. Gęstość jej wynosi 2,6 do 3,4.

Następną z kolei strefą, której grubość wynosi około 1500 km, jest tzw. płaszcz. Głównymi pierwiastkami tej strefie są krzem - Si i magnez - Mg. Nosi ona skróconą nazwę si.ma

Poza tym w skład jej wchodzi również żelazo i wapń. Gęstość tej strefy wynosi 3,4 do 5. Trzecią strefą jest strefa przejściowa grubości około 1400 km. Jest ona zbudowana w górnej części ze związków krzemu, w dolnej zaś ze z związków metali ciężkich, głównie niklu i żelaza. Gęstość jej wynosi około 6. Środkowa część kuli ziemskiej, czyli jądro, o promieniu 3500 km jest zbudowana z metali, głównie niklu - Ni i żelaza - Fe, dlatego otrzymała ona nazwę nife . Gęstość jej wynosi 9 do 11. Średnia gęstość całkowitej kuli ziemskiej, łącznie z hydrosferą i litosferą wynosi około 5,6.

O budowie wnętrza Ziemi nie mamy dokładnych danych. Na podstawie obserwacji wiemy, że jej dzienne zmiany temperatury zachodzące na powierzchni sięgają tylko do głębokości 1,3 m, zmiany zaś roczne zależne od poty roku do głębokości 26 m. Na tej głębokości panuje już temperatura stała odpowiadająca średniej ciepłocie rocznej. W naszym klimacie wynosi około + 8° G

Ze wzrostem głębokości wzrasta temperatura skał. Głębokość w metrach, przy której temperatura wzrasta o 1° C, nazywamy stopniem geotermicznym. Stopień geotermiczny nie ma wartości stałej. Jego wielkość zależy nie tylko od temperatuiy wnętrza Ziemi, lecz również od innych czynników ubocznych, jak składu i ułożenia warstw, zawodnienia, rozpadu pierwiastków promieniotwórczych itp. Dla Europy wartość jego wynosi średnio około 33 m. Wielkość stopnia geotermicznego ma duże znaczenie dla górnictwa ze względu na trudności prowadzenia robót górniczych w wysokiej temperaturze.

Na podstawie wielkości stopnia geotermicznego nie można jednak wnioskować o wysokości temperatury w głębszych warstwach Ziemi, gdyż otrzymałoby się zbyt wysokie wartości. Temperatura ta, obliczona w przybliżeniu różnymi metodami, wynosi na głębokości 20 km około 600‘C, a w środku Ziemi około 5000‘G .