49839

jest Albert Einstein (1879 - 1955).

Spośród polskich uczonych szczególnie zasłużonych w rozwoju mechaniki należy wymienić: Maksymiliana lo tusa Hubcra i Stefana Banacha.

Mechanika jako nauka ścisła powstała w Grecji i Egipcie w IV wieku p.n.e. Jej twórcami byli Arystoteles (384 - 322 p.n.e.) i Archytas z Tarentu (IV wiek p.n e.). Prace ich dotyczyły maszyn prostych, stosowanych w technice uzbrojenia i budownictwie. Punktem zwrotnym w rozwoju mechaniki były prace Archimedcsa (287 - 212 p.n.e.). Ustanowił on prawa składania i rozkładania sił równoległych, teorię dźwigni oraz określił środki ciężkości różnych figur geometrycznych i brył. Od Ptolemeusza - Klaudiusza 01 wiek n.e.) aż do czasów Leonarda da Vinci (1452 - 1519) wystąpił pewien zastój w rozwoju mechaniki. Leonardo da Yinci zajmował się zagadnieniami dotyczącymi równi pochyłej, tarcia i bloków. Jemu należy przypisywać sfotmułow-anie prawa równoległoboku i wprowadzane pojęcia momaitu siły.

Nowe probłauy układów odnicsiaiia w mechanice postawił polski astronom Mikołaj Kopernik (1473 - 1543). auta słynnego dzieła "De Revolutionibus Orbitwn Coelestium" i twórca zasady równoważności ruchów względnych w układzie heliocaitrycznym. Dalszy postęp wrozw^roju mechaniki jest związany z Galileuszem (1564 - 1642), który wprowadził pojęcie przyspieszana, opracował prawo bezwładności, praw a mchu wr polu ciężkości, zasady zachowania prac w maszynach prostych, rozwiązał problem wahadła etc.

Trwałe miejsce w historii mechaniki mają również: Johan Kepla (1571 - 1630), który sformułował trzy prawa inchu planetarnego i Kartczjusz (1596 - 1650). który wprowadził prostokątny układ osi współrzędnych, zasadę prac wirtualnych i rozwiązania rachunkowa zagadnień statycznych. Nataniast zasługą Christiana Huygaisa (1629 - 1695) jest określane pojęcia reakcji, opracowanie teorii wahadła fizycznego i rewersyjnego. przyspieszana w ruchu krzywoliniowym oraz udcrzaiia sprężystego.

Wielką postacią mechaniki jest Isaac Ncwtai (1642 -1727). który zebrał i uporządkował naukę mechaniki w epokowym dziele pt. "Philosophiae naturalis principia mathanatica", dając podstawy mechaniki klasycznej, opartej ściśle na faktach doświadczalnych Odkrył prawa powszedniego ciążenia i klasycznej dynamiki. Jego rozwiązania doty czą mechaniki punktu i układu swobodnego.

Uczaiym. który w zasadzie zakończył opracowanie praw statyki, był Piene Yarignon (1654 - 1722). Pojęcie aietgii kinety cznej i metody jej zastosowania wprowadził Jan Bcmoulli (1667 - 1748). Inni wybitni uczaii to: Michał Lanaiosow (1711 - 1765) - twórca zasady zachowania masy. Leaiard Euler (1707 - 1783) - wprowadził analityczne metody rozwiązywania zagadniai ruchu, mechaniki ciała sztywnego, obrotu ciała sztywnego wokół punktu nicruchancgo etc., Jean D'Alcmbcrt (1717 - 1783) - odniósł praw^ statyki do dynamiki. Ludwig Lagrangc (1737 -1813) - twórca mechaniki analitycznej. Pia re Laplacc (1743 - 1827) - zajmował się mechaniką ciał niebieskich. Michał Ostrogradski (1801 - 1861) i William Hamiltai (1805 - 1865) - twńrcy zasad wariacyjnych.

Uzupełniauan mechaniki jest mechanika kwantowa, którą zapoczątkowali: Max Planck (1858 - 1947), Erwin Schródingcr (1887 - 1961) i Paul Dirac (ur. 1902). T\vórcą mechaniki relatywistycznej, opartej na teorii względności, jest Albert Einstein (1879 - 1955).

Spośród polskich uczaiych szczególnie zashiżaiych w rozwoju mechaniki należy wymienić: Maksymiliana Tytusa Hubcra i Stefana Banacha.

Podstawy mechaniki ogólnej są praw-a mchu sformułowane przez Ncwtaia (przytoczaie w oryginalnym brzmiaiiu).

Pł awo pierwsze. Każde ciało trwa w stanic spoczynku lub w' stanic mchu jednostajnego prostoliniowego dopóty', dopóki siły nań działające tego stanu nie zmianą.

Prawo dr ugie. Zmiana ilości mchu (czyli pędu lub impulsu) jest propacjonalna do siły działającej i ma kiaunek prostej, wzdłuż której ta siła działa. Oznaczając przez Psiłę działającą na punkt mata ialny. a przez //n jego pęd (/w -masa. v - prędkość), treść drugiego prawa Ncwtaia możany wyrazić następującym równanian wektorowym

^d(™^v) _ _p

dt

Jeżeli masa punktu jest wielkością stałą