50605

= Biblia królowej Zofii - (Szaroszpatecka) fragment przekładu ST, sporządzony dla królowej Zofii, żony Władysława Jagiełły

=Legenda o świętym Aleksym - tekst wierszowany w języku polskim, przykład średniowiecznej twórczości hagiograficznej = Psałterz puławski - teksty pisane w j. poi.

4.Traklaly ortograficzne:

a) Parkoszowic - traktat z 1440 roku, pisany po polsku, nie zdobył powszechnego uznania.

ZALETY	WADY
-    pierwszy i jedyny traktat doby stpol. -    świadectwo postępu i dorobku osiągniętego w epoce średniowiecza -    odzwierciedlenie stanu polszczyzny XV-wiecznej -    próba uporządkowania chaosu w zapisie doby stpol. -    dokumentuje cechy języka (twarde: miękkie) zwrócenie uwagi na iloczas samogłosek -    wprowadził opozycję samogłosek krótkie: długie	-    traktat w języku łacińskim (widoczne wpływy gram. Łac.) -    niepraktyczny proponowany sposób zapisu -    punktem wyjścia była litera, nie głoska -    niekonsekwencja w zapisie znaków m, n, s. sz,ś -    brak znaków diakrytycznych -    niepotrzebne użycie ‘th’ do zapisu ‘t’ -    możliwa inspiracja traktatem Husa (wpływy czeskie)

b)    Zaborowski - 1513 r, dnikowany traktat po łacinie Wystąpił z własnym pomysłem oznaczenia samogłosek jasnych i pochylonych, nosówek, spółgłosek miękkich i zmiękczonych, ciszących i szumiących. Proponował wprowadzenie nowej litery ‘i’ na oznaczenie y oraz stawianie pojedynczych lub podwójnych kropek nad niektórymi literami, aby oznaczyć ich miękkość Zaborowski wyczerpująco i konsekwentnie opracował swój traktat. Ukazał się w 11 przekładach, lecz przez obfitość znaków diakrytycznych okazał się zbyt trudny i się nie przyjął, stanowił zbyt śmiałe naruszanie tradycji.

c)    Murzynowski - 155 lr, jego propozycje są przybliżone do stanu dzisiejszego. Sposób zapisu spółgłosek miękkich poprzez ki eski nas spółgłoskami, odróżnienie a, e pochylonego i zwykłego. Dźwięczność i bezdźwięczność oznaczył na podstawie etymologii, jednak widoczne są też odchylenia w stronę zapisu fonetycznego.

5. Dialektologia historyczna - nauka badająca zasięgi i cechy dialektów z przeszłości, próba odtworzenia dawnych gwar i dialektów za pomocą metod filologicznych i lingwistycznych

a)    lingwistyczne

-    dialektologia względna, datowanie zjawisk w języku za pomocą innych zjawisk

-    retrospekcja - wyznaczanie granic językowych, obecnych gw^rar i rzutowanie ich na mapę historyczną oraz datowanie

b)    filologiczna- analiza języka w zabytkach, przeszkoda była grafia nie uwzględniająca pewnych głosek, oraz mieszanie zapisu trój szeregu.

-    półfilologiczna - badanie wypowiedzi w słownikach i określeniach, czasami traktaty ortograficzne czy inne słowniki były nieregularne.

6)Koncepcje powstanie języka literackiego