53066

1. Status civitas

W myśl zasady osobowości albo personalności prawa każdy obywatel rządził się prawem tej gminy czy tek civitas do której przynależał i na odwrót - prawo określonej civitas dostępne było tylko jej obywatelom.

Na tej podstawie zdolność prawną w sferze rzymskiego ius civile miał wyłącznie obywatel rzymski.

Prawa obywatela rzymskiego z tytułu przynależności do civitas:

•    Sfera prawa publicznego:

>    Prawo do uczestnictwa w zgromadzeniach ludowych

>    Możliwość głosowania w trakcie uchwalania ustaw

>    Możliwość wyboru wyższych magistratur republikańskich

>    Możliwość wyboru samego obywatela na te stanowiska.

•    Sfera prawa prywatnego:

>    Mogła mu przysługiwać władza ojcowska

>    Mógł zawrzeć „legalne" małżeństwo

>    Mógł brać udział w obrocie prawnym

>    Mógł być podmiotem praw rzeczowych

>    Mógł korzystać z instytucji prawa spadkowego.

Latyni - osoby wolne, zamieszkujące imperium rzymskie, mieszkańcy gmin miejskich Latium. Byli to dawni sprzymierzeńcy Rzymu. Prawo latyńskie było bardzo zbliżone do prawa rzymskiego, a w wielu przypadkach latyni mogli korzystać bezpośrednio z norm prawa rzymskiego. Po nadaniu im obywatelstwa stanowili obywatelstwo pośrednie między obywatelami Rzymu a peregrynami.

Peregryni - byli to wolni, pozostali obywatele imperium rzymskiego. Peregryni, którym Rzymianie po podbiciu pozostawili ich civitas posługiwali się swoim własnych prawem - ius peregrinorum. Ci, którym Rzymianie w czasie podboju zniszczyli civitas mogli korzystać w obrocie prawnym tylko z ius gentium.