53519

PRAWO MIĘDZYNARODOWE I PR.WO WSPÓLNOTOWE W KRATOWYM PORZĄDKU

PRAWNEM

-    nawiązanie do koncepcji dualistycznych (odrębne systemy prawne, a p.m. potrzebuje specjalnego wprowadzenia do prawa wewnętrznego - transformacji poprzez ratyfikację) w przeciwieństwie do koncepcji momstycznej.

-    art. 9 stanowi, że RP przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Jest to zasada o charakterze ogólnym i dotyczy wszystkich z'ródeł prawa międzynarodowego.

*    brak wprowadzenia do systemu z'ródeł prawa w Polsce innych z'ródeł prawa międzynarodowego niż umowy międzynarodowe, a w szczególności powszechnie uznanych zasad prawa międzynarodowego (ale art. 9 K. wprowadza obowiązek ich przestrzegania)

-    timową- międzynarodowe dzielimy na ratyfikowane i nieratyfikowane (choć art 27 KW o prawie traktatów — zakaz powoływania się na prawo wewnętrzne jako podstawę niewykonania umowy)

*    art. 91 ust. 1 ratyfikowana umowa międzynarodowe po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy.

-    zawieranie umów jest kompetencją rządu (art. 146 ust 4 pkt 10), a ratyfikuje je Prezydent (art. 133 ust 1 pkt 1). O zamiarze przedłożenia Prezydentowi do ratyfikacji umów międzynarodowych, których ratyfikacja nie wymaga zgody wyrażonej w ustawie. Prezes Rady Ministrów zawiadamia Sejm (art. 89 ust.

Z)-

*    gęgęgólną pięęędWi* zawierania umów w ^ąwję <? i,unęw_tięh migdgyn,nędęwyęh Z 14.Q4.29QQ i-

-    w’g art. 89 ust. 1 ratyfikacja umowy wymaga zgody wyrażonej w ustawie, gdy dotyczy:

*    pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych,

*    wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji.

*    członkostwa Rzeczpospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej,

*    znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym.

*    spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy.

—* umowy w/w mają moc wyższą niż ustawa, jeśli ustawy nie da się pogodzić z umową (art 91 ust. 2) —► a contrano do art 91 ust 2 umowy ratyfikowane bez uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie nie maiąmocy równej ani wyższej niż ustawa, znajdują się więc na szczeblu podustawowym.

-    Wszystkie ustawy muszą być zgodne z konstytucją (art. 133 ust. 2 i art. 188 pkt 1) —» orzeka TK.

-    Umowy nieratyfikowane (zwane porozumieniami) nie sąz'ródłem prawa powszechnie obowiązującego, a działają tylko w sferze prawa wewnętrznego. Zawierane są przez Radę ministrów lub ministra (i zatwierdzane przez RM - art. 146 ust 4 pkt 10).

PRAWO WSPÓLNOTOWE (prawo UE) - zbudowane jest na zasadzie hierarchii: prawo pierwotne (traktaty

założycielskie) i prawo wtórne (pochodne) (akty stanowione przez organy Wspólnoty).

-    Trzy główne zasady dQjy.ężąęę_|>r_awa wspófrtolowęgo:

*    zasada bezpośredniej skutcęziioścLpraaa.BspQiaQloaxgo w krajowych porządkach prawnych -normy w nich zawarte podlegają bezpośredniemu stosowaniu (o ile pozwala na to ich treść);

*    zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego piztz prawem krajowym - niezależnie od rangi norm będących w kolizji;

*    zasada jednolitości prawa wspólnotowego - konieczność jednakowego rozumienia prawa UE we wszystkich krajach —* monopol Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości na ustalanie wykładni danego prawa —» w praktyce duże znaczenie ETS (tzw. ogólne zasady prawa), co pozwala traktować jego orzecznictwo jako szczególne z'ródło prawa pierwotnego UE.

! wynika to z członkowstwa w UE i nakłada na państwo obowiązek dostosowania swojego prawa (głównie konstytucji)

-    Mieisce prawa wspólnotowego w polskim porządku prawnym określa art. 91 —* ust. 1 i 2 dot. prawa pierwotnego (bo jako umowy międzynarodowe), a ust. 3 dotyczy prawa wtórnego.