Wykład 3

Łańcuch przyczyn wypadku wg H. Hepburn'a

Zagrożenie potencjalne Zagrożenie aktywne

1. czynnik ludzki

2. czynnik materialny

Czynnik aktywujący Czynnik bezpośredni Okres uniknięcia

Np. niebezpieczna praca

Jeżeli czas zbieżności CZ.L, CZ.M, CZ.A CZ.B

Jest na tyle długi że człowiek jest w stanie zauważyć zagrożenie i wycofać się, zrezygnować

2. Wypadki przy pracy

1. wypadki śmiertelne (1)

2. poważne obrażenia (29)

3. lekkie obrażenia

4. straty materialne

5. zdarzenia prawie wypadkowe ( 300)

6. niebezpieczne sytuacje

7. błędy i odchylenia

3. Koszty wypadków

1. koszty ubezpieczone - dla zatrudnionych, produkcji, społeczeństwa, straty zdrowotne, majątkowe, środowiskowe. 1 pln

2. koszty nieubezpieczone- 8-36 pln

uszkodzenia produktów i materiałów, budynków i instalacji, wyposażenia i narzędzi, wydatki sądowe, wydatki na akcję ratowniczą

4. Determinanty wypadków

1. fizjologiczne

2. psychologiczne

3. higieniczne

4. socjologiczne

WYPADEK

Środowisko	Obiekt	Procedura	Człowiek	Organizacja
Pogoda, teren drzewostan	Gat. Drzewa, zdrowotność, kształt korony, pnia	Np. standaryzowana procedura dla reczno-masznowego pozyskiwania	Wiek, doświadczenie kwalifikacje	System płac, narzędzia, sprzęt, forma pracy, przerwy

ad) a fizjologiczne

• stan organizmu, wydolność fizyczna i psychiczna - przebieg pracy

• przebieg procesów energetycznych

• stan płuc i układu krążenia

• czynności termoregulacyjne organizmu ( wychłodzenie, przegrzanie)

• koordynacja nerwowo- mięśniowa ( siła, szybkość, precyzja)

• płeć

• wiek

• odżywianie

• treningi

• tryb życia i motywacja

Uwarunkowania fizjologiczne zagrożeń wypadkowych

Obciążenie nadmierną pracą zmęczenie obniżona sprawność czynnościowa ustroju, układu nerwowego czynnik materialny zagrożenie wypadkiem

poziom

wydajności doświadczenie ( ostrożność)

sprawność fizyczna

Wiek

Młodsi		Starsi
	Wypadki wynikające z zaskoczenia	^
^	Wypadki dające się uniknąć
	Spadnięcia, potknięcia uderzenia przez spadające przedmioty, wciągnięcia przez maszynę	^
^	Uszkodzenie przez własne narzędzie przy pracy ciągłej
^	Wprawianie maszyny w ruch, zakończenie pracy na stanowisku

Wypadki przy pracy.

a) mały staż pracy ( zwłaszcza pierwszy miesiąc pracy) ^

b) wiek młodzi 20-24 lat ( 18%) ^

starsi (50-60 lat) ( 21%)

3. wraz z wiekiem rośnie ciężkość wypadków ( dłuższa niezdolność do pracy, długa rekonwalescencja

4. wraz z wyższym wykształceniem spada liczba wypadków

5. nadciśnieniowcy 2X częściej ulegają wypadkom ( szczególnie starsi)

6. alkohol ( wydłużenie reakcji 3X z 0,71 do 2,4 sek)

7. poziom inteligencji

8. skłonność do wypadku: pechowcy

ad) b psychologiczne

Cybernetyczny model przebiegu pracy ludzkiej

Percepcja wejście odbiór, przegląd informacji

Aktywacja wyjście przetwarzanie + decyzja

Wykonanie czynności

Monotonia

Psychotechnika - dobór ludzi na stanowiska pracy z uwzględnieniem potencjalnych możliwości

Przystosowanie maszyn- : niepotrzebna komplikacja, niepotrzebne emocje przy pracy, bez zabezpieczeń, nowym sprzętem.

Wiek -brawura , przecenianie możliwośći

Rutyna, pewność -ryzykanctwo

Ad) c higieniczne determinanty wypadku

1. Czynniki fizyczne - mikroklimat, hałas, oświetlenie,

• mikroklimat ( temp., wilg., ruch pow., promieniowanie cieplne ) dyskomfort, przyspieszenie zmęczenia, ograniczenie adaptacji,

• hałas ( znużenie, ograniczenie percepcji, oceny zagrożeń, porozumiewania, procesów myślowych ),

• oświetlenie ( utrudnienie: percepcji szczegółów, precyzji ruchów, obserwacji procesów pracy ),

2. Chemiczne ( działanie zależne od charakteru czynnika chemicznego, stężenia, czasu ekspozycji. Działania to może być drażniące, narkotyczne lub powodujące głód tlenowy .

Biologiczne ( powodują rozdrażnienie, nerwowość. Podczas choroby następuje obniżenie sprawności organizmu oraz poszczególnych narządów.

ad) d socjologiczne determinanty wypadków

PRACA ZESPOŁOWA brak spójności zadań wyznaczonych poszczególnym grupom.

• niedopasowanie zadań do zdolności wykonawczych grupy lub jej członków

• nieporozumienia, konflikty,

• negatywne postawy - fałszywa lojalność wobec grupy,

• ukrywanie awarii, niesprawności maszyn, wypadków, zagrożeń,

• ryzykanctwo,

• praca jako zło konieczne,

2001

Strona 4 z 4

WYPADEK URAZ

---