VI.Rząd:Muchówki=Dwuskrzydłe(dipitera)

Podrząd:Muchowki długorogie

Rodzina:Leniowate:

#Owad dorosły:

-w czasie lotu nużki zwisają

-lot much obserwujemy wczsną wiosną

-samice składają jaja do gleby ,larwy początkowo odrzywiają się materią organiczną a później korzeniami roślin

-zerują na ziemniakach i warzywach preferują miejsca w pobliżu lasow i zarośli

-owady dorosłe są wabione zapachem świerzego obornika.

1.Leń marcowy

2.Leń ogrodowy

Rodzina:Komarnicowate:

- Srednie-małe

-Skrzydła-rozwinięta jedna para zdarzają się gatunki bezskrzydłe

-A.gebowy-liżący,tnąco liżący lub kłująco ssący

-Niektóre gatunki drapieżne lub pasożytnicze-szkodniki dla roślin

-szkodniki łąk i pastwisk

-larwy podgryzają rośliny tuż przy powierzchni i wciągają rośliny do kryjówek w glebie oraz podgryzają korzenie

-samica składa jaja późną jesienią jaja zimują

-larwy pojawiają się wiosną i żerują do późnego lata

1.Komarnica zbutwień-wydaje 2 pokolenia w ciągu roku

2. Komarnica warzywna

3. Komarnica błotna

Rodzina:Pryszczakowate

1.Pryszczarek heski

2.Pryszczarek przylistkowiak

3.Pryszczarek kapustnik

4.Paciornica krzyzowianka

5.Paciornica lucernianka

Podrząd:Muchowki krutkorogie

Rodzina:Bzygowate

1.Udnica cebulanka

2.Udnica cebularz

3.Bzygi

Rodzina:Nasionnicowate

1.Nasionnica trześniówka

2.Nasionnica szparagowka

Rodzina:Niezmiarkowate

1.Ploniarka zbożowka

2.Niezmiarka paskowana

Rodzina:Połyśnicowate

1.Połyśnica marchwianka

Rodzina:Śmietkowate

1.Smietka kapuścianka

2.Smietka ćwiklanka

3.Smietka cebulanka

4.Smietka kiełkówka

VII.Rząd:Pluskwiaki równoskrzydłe(homoptera)

Rozwoj:niezupełny

A.gebowy:kłująco ssący

Skrzydła:błoniaste

Larwa:pierwotna

Nużki:kroczne(u niektórych gatunków skoczne)

Poczwarka:brak

Podrząd:Skoczki

Rodzina:Skoczkowate

1.Skoczek sześciorek

2 Skoczek ziemniczek

3.Skoczek rózany

Podrząd:Miodówki(weszki roślinne)

Rodzina:Miodowkowate

1.Miodowka jabloniowa

2.Miodowka plamista(grusza)

3 Miodowka czerwona

Podrząd:Czerwce

Rodzina:Tarcznikowate

1.Tarcznik niszczyciel

2.Tarcznik oleandrowiec:4 pokolenia w ciągu roku,ciało samicy pokryte jest tarczką pod którą samica składa jaja.Nie wydzielają spadzi.Atakuje rośliny o twardszych tkankach.Oleander,draceny,fikusy,asparagus.

3.Skorupnik jabłoniowy

Rodzina:Misecznikowate:samice sa pokryte tarczką która jest uformowana z wylinek i wydzielin.Pod ta tarczką samica składa jaja i zamiera.Miseczniki wysysają soki z roslin,intensywnie wydzielają spadź .

1.Misecznik śliwowy

2.Misecznik oliwkowiec 2-3

3.Misecznik szklarniowy 4-5

4.Misecznik mirtowy 6-7pokoleń w ciągu roku

Rodzina:Wełnowcowate

1.Wełnowiec szklarniowy

2.Wełnowiec cytrusowiec

U czerwcy występuje silny dymorfizm płuciowy.Samice wytwarzają miseczki,tarczki;traca odnuża i czułki wbijajaąc się w tkanke i żeruja ta całe życie.Samce sa uskrzydlone lecz rzadko występują i przeważa rozwój partenogenetyczny.

Wełnowce mają małe rozmiary ciała.Ciało spłaszczone segmętowate pokryte białym puchem woskowym.Bardzo łatwo zauwarzyć na roslinie.Żerują na pedach które wyglądają jak by były pokryte puchem.Wysysają soki z roslin.Rzerują na azaliach,begoniach,kaktusach,pelargoniach.

Podrząd:Mączliki

Rodzina:Mączlikowate

1.Mączlik szklarniowy:

-rozmiar 1-2mm

-skrzydła ułożone dachówkowato wzdłuż lini ciała -

-na ciele występuje biały woskowy nalot,który chroni przed nadmierną utratą wilgoci i pobiera wilgoć z zewnątrz

-samica mączlika posiada pokładełko za pomocą którego nacina tkanki liścia

i składa jaja liść wyglada jak by był przykruszony grudkami sadzy.Gdy z jaja wylęgają się larwy są ruchliwe i po pierwszym linieniu stają się nieruchome.Wbijajaą kłujkę i nieruchomieją.Pobierają pokarm nieruszając się w tym czasie tracą czułki i odnuża.L3-trzecie stadium nie odrzuaca skórki wylinkowej pod ktorą kształtyje się ninmfa,która ma zaczątki skrzydeł jest to ostatnie stadium larwalne.Pseudokuparium-poczwarka ma charakterystyczny wygląd jest owalna spłaszczona i na zewnątzr posiada włoski.

Szkodliwość mączlikow-poprzez wysysanie soków powodują przebarwienia tkanek roślinnych.Wydalają dużą ilość rosy miodowej (spadzi) na której rozwijają się grzyby sadzakowe.Spadź ogranicza transpirację.M.szklarniowy wydaje 10 pokoleń w ciągu roku jest wektorem wielu wirusow.

Podrząd:Mszyce(aphidodea)

Rodzina:Mszycowate (aphididae)

#Jednodomne:-przez cały rok mają jednego żywiciela,występuje rozwój holocykliczny(wyst.rom.pluciowe i bezpłuciowe).Gdy żerują w szklarniach rozmn.się bezpluciowo.W okresie wegetacji gdy szklarnie są wietrzone mszyce mogą wylatywać znajdując żywiciela i rozmnażać się holocyklicznie.

1.Mszyca jabłoniowa

2.Mszyca malinowa

3 Mszyca porzeczkowa

4.Mszyca kapuściana:żeruje na różnych roślinach kapustnych w b.żych koloniach,ciało ma pokryte woskowym nalotem ,barwa ciała woskowo zielona.Zimuja jaja na głąbach roślin kapustnych bądź na chwastach.Larwy tworzą liczne kolonie na liściach wysysają z nich soki liście żółkną,brazowieją,skręcają się.Mszyca ta jestgroźnym szkodnikiem na plantacjach nasiennych,zasiedla pędy kwiatostanowe ma to wpływ na plonowanie.

5.Mszyca grochowa

#Dwudomne:-mają dwuch żywicieli:zimowego(rośliny drzewiaste i krrzewiaste),letnigo(rośliny zielne)

1. Mszyca rożano-szczecinowa

2. Mszyca jabłoniowo-zbożowa

3. Mszyca wiśniowo-przytuliowa

4. Mszyca tzmielinowo-burakowa(burakowa)

5. Mszyca brzoskwiniowo ziemniaczana(ziemniaczana)

Mszyca brzoskwiniowa:-jest gatunkiem wielożernymliście pędy kwiaty,wysyają soki z roślin,w wyniku działania ich śliny rośliny przebarwiają się i zasychają.Wydalają duże ilości spadzi co utrudnia proces asymilacji i proces oddychania.Na roślinach rozwijają się grzyby sadzakowe ,które są wektorami wirusów mozajki i żółtaczki

Rodzina:Bawełniowate

1.Bawełnica korówka

Rodzina:Filokserowate

1.Fioloksera winiec(na winogronach)

Rodzina:Miodownicowate

1. Miodownica jałowcowa

2. Miodownica różana

3. Miodownica korowa

Rząd:Muchówki

Rodz.:Miniarkowate(placowate miny)

1.Miniarka ciepłolubka

2.Miniarka pomidorowa

3.Niewybredka-wężowate(wielożerna)

Owady o małych rozmiarach ciała posiadają pokładełko za pomocą którego nacinają tkanki liści i pod skórką składaja jaja.Larwy żerują na liściach wyjadają miękisz bez naruszenia skórek,żerowanie to nazywane jest minowaniem liści.Wyżarte miejsca to miny o różnych kształtach(placowatych,weżowaty),czasami tworzą się dziury.Wygląd miny jest cechą diagnostyczną dzięki ,której określamy przynależność do gatunku.Wydaja 2 pokolenia w ciągu roku.Przepoczwarczenie nastepuje w glebie.

Skodliwość:

Wyjadanie miekiszu co powoduje zmniejszenie powierzchni asymilacyjnej i oszpecenie rośliny .

Walka biologiczna stosowana pod osłonami przez wprowadzanie wrogów naturalnych:

#Przedziorek-dobroczynek szklarniowy

#Mączliki-obrotnica szklarniowa(błonkówka która składa jaja do ciała mączlika)

#Wciornastek-dobroczynek wielożerny(roztocz drapierzny)

#Mszyce-błonkówki z rodziny mszycowate składają jaja do ciała mszycy,larwy wyjadają ciało od środka powłoki pencznieją i zmieniają barwę ,,mumia''.

Rząd:Pluskwiaki równoskrzydłe:ciało owalne spłaszczone

-częśc pary skrzydeł hitynowa a część błoniasta,na skrzydłach wystepuje tarczka

-larwa pierwotna podobna do owada dorosłego

-formą zimująca są owady dorosłe zimują pod ściółkami,wychodza ze swoich kryjowek w maju i zaczynają się gromadzić na roślinach z rodziny krzyżowych.Po kopulacji samice składają jaja na spodniej stronie liści złoża mają kształt beczułkowaty,na liściach żerują larwy i osobniki dorosłe posiadają A.G.kłująco ssący,opanowują plantacje od brzegów i zmierzaja do środka,z brzegów plantacji należy usuwać chwasty z rodziny krzyzowych,

-1 pok. w ciągu roku

Rodzina:Tarczówkowate

1.Warzywnica kapustna(żółtozielona)

2.Warzywnica ozdobna(czerwona)

Rodz.:Tantnisiowate

1.Tantniś krzyżowiak(niewielki,drobny,brunatny):

-przednia para skrzydeł ma falista smugę

-dachówkowato składa skrzydła wzdłuż linii ciała w czasie spoczynku,

-poczwarka jest w białym siateczkowatym kokonie w którym zimuje

-wylot motyli nastepuje w maju

-po kopulacji samice składają jaja na spodniej stronie lisci wzdłuż nerwów rosliny żywicielskiej

-wylęgłe gąsiennice poczatkowo wgryzają się w liść i powoduja jego minowanie

-w miarę wzrostu gąsiennice zeskrobuja miękisz i dolna skórke lisciową górna skórka zostaje nienaruszona tworzą się tzw. Okienka,

- miarę wzrostu roslin skórka pęka i tworza się liczne otwory na liściach,

-3 pokolenia w ciagu roku,

-najbardziej szkodliwe jest to które niszczy wierzchołki wzrostu w rozwoju młodych roslin,

Rodz.:Sowkowate

1.Pentnówka kapustnica

-motyl nocny duże rozmiary ciała,

-na przedniej parze skrzydeł rysunek jasniejszy w kształcie litery w,

-życie zaczynają wieczorem

-forma zimujaca to poczwarka duża brunatnoczerwona zimuje w wierzchniej warstwie gleby

-na przełomie V-VI ukazuja się motyle-owady dorosłe samice po kopulacji składają jaja na spodniej stronie roslin żywicielskich,jaja składane są w złożach i larwy które się wylegna zerują na lisciach okrywowych np.:kapusta,brokuł,kalafior,tworząc rózne chodniki wypełnione odchodami.Sciany chodników zabarwione są na kolor czarny,zaatakowane warzyw nie nadaja się do spożycia w przechowalniach gniją

-2 pok. w ciagu roku na połnocy wyst.1 pokolenie

Rodz:Bielinkowate

1.Blinek kapustnik:

-jest wiekszy

-plamek na skrzydłach jest więcej i sa wyraziste

-forma zimujaca-poczwarka żółtawo zielona czarno nakrapiana zimuje przymocowana do murów,słupow,drzew

-w maju pojawia się pierwsze pokolenie motyli.Samice tego pokolenia składają jaja na chwastach z rodziny krzyżowych

-po przepoczwarczeniu wlipcu pojawiają się motyle 2 pokolenia.Samice tego pokolenia składają jaja na roślinach krzyżowych uprawnych na spodniej stronie liści po 30-40 sztuk,jaja są pomarańczowe żeberkowane i mają postać ścietych stożków łatwe do zaobserwowania na liściu.Gasiennice które wylegną się z tych jaj początkowo żeruja gromadnie później się rozpełzają i zimuja pojedynczo.Zjadają tkankę liściową nie naruszając nerwów(szkieletowanie lisci)

-ważna rolę w ograniczaniu gąsiennic odgrywa parazytoid Baryłkaż bieliniak błonkówka która za pomocą pokładełka składa do larw gąsiennnic jaja.Larwy baryłkacza żerują wewnątrz ciała gasiennicy po pełnym rozwoju tworzą żołte kokony w których się przepoczważają .Gdy lato jest wietrzne i deszczowe dużo bielinków ginie.

2.Bielinek rzepik:

-wiosną pojawia się wcześniej

-samica składa jaja pojedynczo

-mniejszy

-zielony po bokach ma jasniejsze plamy

Rodz.:Smietkowate

1.Smietka kapuścianka:

-wyglądem przypomina muchę domową

-zimuje bobowka w glebie

-samice składają jaja na szyjce korzeniowej róznych roślin krzyżowych

-larwy wgryzają się do szyjki korzeniowej i tam rozpoczynaja żerowanie,w miarę wzrostu irozwoju przemieszczają się do korzenia palowego

-larwy tworzą korytarze które są czarne,wypełnione odchodami

-rośliny słabo rosną łatwo dają się wyciągnąć z ziemi,zasychają

-2-3 pokolenia w ciągu roku

-najbardziej szkodliwe 1-pokolenie

-niszczą korzenie,ich działanie ma negatywny wpływ na całą roślinę

-powstają korzenie przybyszowe u roślin starszych

2.Śmietka brukwianka:

-1 pok.w ciągu roku

-lot much VIII-IX

-larwy żerują na korzeniach krzyżowych.Mogą powodoawć szkody na starszych roślinach ,które zawiązały główki,żerują w głąbach kapusty i na stożkach wzrostu

-działalność larw powoduje gnicie brukwi

3.Śmietka brukselanka:

-larwy zerują wewnątrz kapusty brukselskiej

-pokrój główki z zewnątrz zwiędły,listki pozwijane ,wewnątrz głowki występują liczne korytarze

-w miejscu przytwierdzeniagłówki do pendu rosliny wnika i tworzy liczne korytarze

Rodz.:Pryszczarkowate

1.Pryszczarek kapustnik:

-zimuje bobówka w glebie

-3-pok. w ciągu roku

-groźny szkodnik plantacji nasiennych roslin krzyżowych

-żeryje na łuszczynach

-samica składa jaja w łuszczynach przez chowacza ozdobnika,składa po kilkadziesiat jaj z których wykluwają się larwy odżywiające się sciankami łuszczyn, z czasem łuszczuna peka żółknie i obsypuje się np.:uprawy rzepaku

OWADY RZERUJĄCE NA ROŚLINACH Z RODZINY KRZYŻOWYCH

Rodz.:Ryjkowate(chrzączcze)

1.Chowacz 4-zębny(łodygowy):

-a.g. gryzacy

-występuje u nich larwa apodialna z wyodrebniony odcinkiem głowowym

-forma zimująca owad dorosły,zimuje w ściułce,przy miedzach ,pod liśćmi

-wiosną wychodzą z zimowisk po kopulacji samica składa jaja do ogonków lisciowych lub do nerwu głównego przy nasadzie liści

-larwy żerują w ogonku lisciowym a następnie przechodzą do łodygi i żerują w łodygach

-w 1 łodydze żeruje kilkadziesiąt larw,larwy wyjadają wnetrze łodygi przez co łodyga staje się łamliwa

-1-pok.w ciągu roku

-przepoczwarczenie następuje w glebie,żer groźny dla młodych roslin

2.Chowacz brukwiaczek:

-zimują owady dorosłe w wierzchniej warstwie gleby

samica składa jaja do roślin żywicielskich-pędów w miejscach złożenia tworzy się plama do okoła której wystepuje biała blizna w wyniku żerowania łodyga pęka jest zniekształcona,gdy taki pęd peknie brzegi oddalają się łodyga staje się płaska (ztasmienie łodygi)cała roslina jest zdeformowana

-1-pok.w ciągy roku

-w łodydze żeruje wiele larw

3.Chowacz galasówek:

-występują 2 pnie szkodnika które róznią się terminem występowania i rozwoju:

a)Zeruje na ozimych roslinach

b)zimuje na jarych

-1 pień owady wystepuja latem i samice składają jaja na szyjce korzeniowej rzepaku ozimego bądź innych krzyzowych

-larwy które pochodza z jaj zimuja ,żeruja wewnatrz korzenia a przepoczwarczenie nastepuje wiosną

-2 pień-owady obserwujemy w V-VI samice składają jaja na stanowiskach jarych krzyżowych larwy z tego pnia kończa rozwój jesienią tego samego roku,zimuja dorosłe chrząszcze w glebie

-forma szkodliwa to larwa żeryjąca na korzeniach roslin wyrzera w korzeni komorę w momęcie gdy samica składa jaja wydziel substancje która powoduje namnażanie się komórek i tworzą się galasy o sred>1-2cm

-korzenie słabiej przewodzą wodę wraz z solami mineralnymi]

4.Chowacz podobnik:

-zimuje owad dorosły w wierzchniej warstwie gleby

-wiosną samice dostają się na zielone łuszczyny krzyżowych i przebijaja w nich ściany i składają jaja

-larwy żeruja w łuszczynach razem z larwami pryszcarka kapustnika

-pryszcarek kapustnik>łuszczyny żółkną i odpadają

-chowacz żeryje na nasionach w łuszczynach

-1 pok. w ciagu roku

-przepoczwarczenie nastepuje w glebie,owad dorosły zimuje w glebie.

Rzad:Chrzaszcze

Rodz.:Stronkowate

Pchełki ziemne:

-grupa pchełek żerujaca na roś. Krzyzowych wystepuje na wschodzących jarych rzepakach,rzepików,gorczyc,rzodkiece oraz rozsadach kapusty i kalafiora

1.Pchełka smurzkowana

2.Pchełka falisto smuga

3.Pchełka czarna

4.Pchełka czarno noga

-owady bardzo małych rozmiarów

-ciemne zabarwienie:smurzkowana,falisto smuga>na pokrywach żółtopomarańczowe pasy

-posiadaja 3 pare odnuzy skocznych

-forma zimujaca owad dorosły zimuje w górnej warstwie gleby bądź też w ściółce

-wiosna pojawiaja się w dni słoneczne i ciepłe

-samice zaczynaja składać jaja tylko suurzkowana składa jaja na dolnej stronie blaszki lisciowej a larwy powoduja minowanie lisci ,pozostałe 3 gatunki,samice składają jaja do gleby a larwy żeruja na korzeniach roslin kapustnych

-szkodliwa jest larw i owad dorosły,które żeruja na liściach ,wyjadaja otworki w liściach różnych wazyw dorosłych

-llarwy powoduja minowanie lisci.

SZKODNIKI WARZYW KORZENIOWYCH

1.Mszyca głogowo marchwiana(porazik głogowo marchwiany):

-dwudomna

-żywiciel zimowy >głóg

-żywiciel letni >korzen marchwi(pietruszka seler)

-na początku okresu wegetacji żerują na lisciach głogu.tworzą bordowo czerwone uwypuklenia-pęcherze

-jaja na marchwi składane sa na naci blisko korzenia w wyniku żerowania mogą ograniczyć poziom cukrów-28 mszyc co powoduje osłabienie wydajności plonu

2.Mszyca trzmielinowo burakowa(burakowa0:

-dwudomna

-polifag wystepujacy na róznych korzeniach roslin ozdobnych,szczegulnie groźna dla upraw buraka cukrowego,ćwikłowego,bobu,bobiku,fasoli

-żywiciezimowy>trzmielina,kalina,jasminowiec.

-ma barwę ciemnobrunatna tworzy bardzo liczne kolonie

-może żerowac na pędach kwiatostanowych ma wpływ na wielkość nasion

---