KARTA PODATKOWA

Uregulowana w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U.98.144.930).

Ustawa ta mieści w sobie trzy konstrukcje podatkowe:

1. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych;

2. Kartę podatkową;

3. Podatek od osób duchownych.

Karta podatkowa:

1. Ma zastosowanie tylko do osób fizycznych;

2. Stosowana jest w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej pozarolniczej (działy specjalne w rolnictwie nie mogą być objęte kartą podatkową ale będą one opodatkowane podatkiem PIT);

3. Jest to możliwość z której potencjalny podatnik może ale nie musi skorzystać;

4. Jest to płatność zamiast podatku dochodowego na zasadach ogólnych od określonych rodzajów działalności (jeżeli podatnik prowadzi jeszcze inną działalność gospodarczą lub jest zatrudniony także w innym miejscu to płaci również podatek dochodowy na zasadach ogólnych);

5. Karta podatkowa to podatek dochodowy na zasadach uproszczonych (jest to tylko forma podatku dochodowego);

6. Jest to preferencja i uproszczenie, bo podatnik, który jest tą formą objęty (art. 24):

• nie prowadzi ksiąg przychodów i rozchodów

• nie wpłaca zaliczek na podatek dochodowy,

• nie wypełnia deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu ,

• nie składa zeznań.

Wszystkie powyższe czynności podatnik musiałby wykonywać gdyby był objęty podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

Jeżeli podatnik nie prowadzi księgi przychodów i rozchodów, to nie ma on kosztów więc opodatkowaniu podlega nie jego dochód, ale jego przychód.

1. PODMIOT:

Maksymalnie wąski zakres podmiotowy. Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić tylko osoby fizyczne spełniające określone warunki.

Podatnicy prowadzący określoną w ustawie działalność (art. 23), podlegają opodatkowaniu w formie karty podatkowej, jeżeli:

• złożą wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie do urzędu skarbowego,

• we wniosku, zgłoszą prowadzenie działalności wymienionej w jednej z 11 części tabeli,

• przy prowadzeniu działalności nie korzystają z usług osób nie zatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne,

• nie prowadzą, poza jednym z rodzajów działalności wymienionej w art. 23, innej pozarolniczej działalności gospodarczej,

• małżonek podatnika nie prowadzi działalności w tym samym zakresie,

• nie wytwarzają wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym.

Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej podatnik składa właściwemu urzędowi skarbowemu w deklaracji według ustalonego wzoru, w terminie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy, od którego ma być zastosowana karta, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w ciągu roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności. Jeżeli do końca każdego roku podatkowego objętego opodatkowaniem w formie karty podatkowej podatnik nie zgłosił likwidacji działalności, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. Podatnik może w terminie do końca roku podatkowego zrzec się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, poczynając od roku następnego (art. 29).

Urząd skarbowy, uwzględniając wniosek o zastosowanie karty podatkowej, wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy. Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, w decyzji tej wymienia się wszystkich jej wspólników.

Jeżeli urząd skarbowy stwierdzi brak warunków do zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, wydaje decyzję odmowną. W tym przypadku podatnik jest obowiązany płacić:

1) ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli spełnia warunki określone lub

2) podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

2. PRZEDMIOT:

Przedmiotem opodatkowania w formie karty podatkowej jest prowadzenie działalności gospodarczej określonej w ustawie (np. udzielanie korepetycji, sprzedaż posiłków w domu, usługi parkingowe, handel obwoźny). Zamysłem ustawodawcy jest to, że podatnik osiąga w związku z prowadzeniem tej działalności przychód. Przedmiotem tego podatku jest tu więc jakby szacunkowy przychód.

3. PODSTAWA OPODATKOWANIA:

Podstawa opodatkowania zależy od:

• rodzaju działalności;

• wielkości miejscowości;

• liczby zatrudnionych pracowników (czasami można zatrudnić więcej z określonych w ustawie powodów np. z powodu bezrobocia strukturalnego).

4. STAWKI PODATKOWE:

• Miesięczne (jak w VAT i akcyzie w kraju);

• Kwotowe (zmienne i niezmienne) - np. jeżeli podatnik zatrudnia więcej pracowników to stawka maleje.

Ustawodawca wprowadza instytucję zmiany stawki w granicach 50 % stawki ustawowej, gdy jest ona „oczywiście nieodpowiednia”. Władnym do zmiany wysokości stawki jest organ podatkowy (urząd skarbowy). Ale z kolei jeżeli przychód jest zdecydowanie wyższy niż zadeklarowany organ może podatek podwyższyć.

5. OBOWIĄZEK PODATKOWY:

Podatek dochodowy płacony w formie karty podatkowej zamyka się w miesiącu. Nie wpłacamy żadnych zaliczek.

6. WARUNKI PŁATNOŚCI:

Organ oblicza podatnikowi wysokość zobowiązania na rozpoczęcie działalności. Urząd skarbowy, uwzględniając wniosek o zastosowanie karty podatkowej, wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy (art. 30). Jeżeli podatnik zmieni rodzaj działalności lub ilość zatrudnianych pracowników to powinien zawiadomić o tej zmianie urząd skarbowy, który z kolei powinien zmienić decyzję ustalającą wysokość podatku.

Jeżeli podatnik stwierdza, że obciążenie podatkowe w tej formie opodatkowania jest dla niego zbyt uciążliwe to może on zrzec się opodatkowania w tej formie. Pozostaje mu wtedy opłacanie podatku dochodowego na zasadach ogólnych lub w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jeżeli spełnia określone ustawą warunki.

7. WYŁĄCZENIA, ZWOLNIENIA, ULGI:

Opodatkowanie w formie karty podatkowej stanowi w samo w sobie preferencje dla podatnika.

Jeżeli chodzi o ulgi to istnieje możliwość obniżenia stawki o 20 % ze względu na wiek podatnika (preferencja dla podatników którzy ukończyli 60 lat), jego lekki stopień niepełnosprawności lub o 10 % ze względu na rodzaj zatrudnianych przez niego pracowników (obniżenie podatku wynosi 10 % za każdego pracownika, wobec którego orzeczono lekki stopień niepełnosprawności).

Podatnik może stracić możliwość opłacania podatku dochodowego w formie karty podatkowej na mocy decyzji urzędu skarbowego gdy:

1. poda we wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej dane niezgodne ze stanem faktycznym, powodujące nieuzasadnione zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej bądź ustalenie wysokości podatku dochodowego w formie karty podatkowej w kwocie niższej od należnej;

2. prowadzi nierzetelnie (niezgodnie ze stanem faktycznym) ewidencję zatrudnienia bądź, mimo obowiązku, nie prowadzi tej ewidencji, a stwierdzony stan zatrudnienia jest wyższy od zgłoszonego urzędowi skarbowemu;

3. nie zawiadomi urzędu skarbowego w terminie, o zmianach powodujących utratę warunków do opodatkowania w formie karty podatkowej albo mających wpływ na podwyższenie wysokości podatku dochodowego w formie karty podatkowej, bądź w zawiadomieniu poda dane w tym zakresie niezgodne ze stanem faktycznym;

4. w rachunku lub fakturze stwierdzających sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi poda dane istotnie niezgodne ze stanem faktycznym.

W przypadku takiej decyzji podatnicy:

• są obowiązani płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach za cały rok podatkowy,

• obowiązek założenia właściwych ksiąg powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została doręczona decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej;

• kwoty wpłacone z tytułu karty podatkowej zalicza się na podatek dochodowy określony na ogólnych zasadach za dany rok podatkowy.

---