LIKOPEN
Jest to barwnik z grupy karotenoidów, występujący w owocach, warzywach, mięsie ryb, a także w organizmie człowieka, który powoduje czerwone zabarwienie.
Wykazuje bardzo silne działanie antyoksydacyjne, chroni komórki przed niszczącym działaniem wolnych rodników.
Aż 85% dostępnego w diecie likopenu pochodzi z pomidorów lub przetworów pomidorowych.
Według badań amerykańskich spożywanie przez mężczyzn przetworów pomidorowych bogatych w likopen, częściej niż dwa razy w tygodniu, zmniejsza ryzyko zachorowania mniej narażeni na raka gruczołu krokowego o ok. 30%.
W przypadku kobiet likopen może zmniejszać ryzyko występowania raka szyjki macicy i sutka.
Wysokie spożycie pomidorów i przetworów pomidorowych oraz związany z tym wysoki poziom likopenu we krwi, zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory przewodu pokarmowego.
Najbardziej znamienne wydaje się być zmniejszenie liczby zachorowań na raka żołądka, jelita grubego czy odbytnicy.
Utlenianie lipoprotein (nośników cholesterolu) jest jedną z najważniejszych przyczyn rozwoju chorób serca i układu krążenia dlatego karotenoidy hamujące oksydację lipoprotein LDL mają istotne znaczenie w hamowaniu procesów miażdżycowych.
Likopen jest bardzo ważnym składnikiem diety, którego stężenie jest odwrotnie proporcjonalne do częstości występowania degeneracji plamki żółtej w oku. Jest to miejsce na siatkówce, , odpowiedzialne za ostre i precyzyjne widzenie. Degeneracja plamki żółtej jest jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku przez osoby w starszym wieku, żyjące w krajach wysoko rozwiniętych.
U dzieci zarażonych wirusem HIV poziom likopenu jest bardzo niski.
Najważniejszym źródłem likopenu są pomidory i ich przetwory. Zawartość likopenu w 100 g produktu
sos pomidorowy - 15 mg likopenu,
keczup pomidorowy - 12 mg,
konserwowane pomidory i zupa pomidorowa - 8 mg,
świeże pomidory - 3 mg.
Likopen jest znacznie lepiej przyswajalny z przetworów pomidorowych niż ze świeżych pomidorów (termiczne przetwarzanie, zwłaszcza z dodatkiem niewielkiej ilości tłuszczu kilkakrotnie zwiększa przyswajalność likopenu).