Kom to symboliczna interakcja pomiędzy ludźmi, którzy są świadomi

obustronnej obecności. Kom to dynamiczny proces polegający na wymianie

tzn. wysyłania i odbierania przekazów w ramach określonej sytuacji lub kontekstu (Głodowski)

Komjest to mechanizm powstający i funkcjonujący dzięki kontaktom międzyludzkich.

Obejmuje wszystkie symbole rozumu, wyrazu twarzy, postawę, gesty, brzmienie głosu, słowa,

pismo, druk, kolej, telegraf, telefon i wszystko to co służy zdobywaniu przestrzeni i czasu (Cooley).

Kom to wzajemne przekazywanie informacji, umiejętności, pojęć, idei, uczuć itd. za pomocą

symboli tworzonych przez słowa, dźwięki, obrazy czy dotyk (Berelson, Stajner).

Komto mechanizm, dzięki któremu stosunki między ludźmi mogą istnieć i rozwijać się tj.

wszystkie symbole umysłu, łącznie ze środkami przekazywania ich w przestrzeni i przechowywania w czasie.

Kom to wymiana informacji pomiędzy dynamicznymi, systemami bądź dokonujące się połączenia dwóch

obiektów (Klaus - słownik cybernetyki).

Model Lasswella (1948)

Nadawca Komunikat Kanał Odbiorca Nadawca

Kto mówi ? Co mówi Za pośrednictwem jakiego kanału? Do kogo mówi? Z jakim skutkiem?

Wada: Proces komunikowania postrzegany jako proces jednostronny!

Model Shannona i Weavera (1948)

Źródło inf. Nadajnik Kanał Odbiornik Adresat

Przekaz sygnał nadany sygnał odebrany przekaz

źródło zakłóceń

komunikowanie za pośrednictwem telefonu. Wady: 1. przekaz jednostronny (linearny)

2. Nie ma charakteru uniwersalnego 3. zakłócenia wewnątrz kanału (nie tylko na zewnątrz)

Modele Schramma (1954)

1.

Proces komunikowania przebiega w obie strony.

3.

4.

przekaz

przekaz

Komunikowanie- proces dynamiczny, a nie sekwencja następujących po sobie zdarzeń.

Istnieje możliwość wymiany inf pomiędzy nadawcą a odbiorcą.

Model Berlo (1960)

Nadawca Przekaz kanał Odbiorca

Komunikacyjne umiejętności elementy - struktura wzrok komunikacyjne umiejętności

Postawy sposób potraktowania słuch postawy

Wiedza treść kod dotyk wiedza

System społeczny węch system społeczny

Kultura smak kultura

Model Dance'a (1967) ∞

Cykliczność i dynamiczny

charakter modelu. Wcześniejsza

informacja ma wpływ na

późniejszą.

Model syntetyczny - nadawca pełni rolę również odbiorcy, podobnie jest z odbiorcą.

Ważne są kompetencje i sposób kodowania informacji.

Ogólny model komunikowania:

Oczekiwania

Nadawca ->wiadomość->kanał->odbiorca

Zasób znaków

Kiedy oczekiwania są podobne to dojście doporozumienia jest łatwiejsze.

Kiedy komunikują się ze sobą obcokrajowcy to również dochodziło procesu komunik., lecz w

Ograniczonym sensie.Podstawą zrozumienia jest wspólny zasób znaków.

Rodzaje szumu informacyjnego:

1. Szum fizyczny ( zewnętrzny, mechaniczny)

hałas, dym papierosowy,nieodpowiednia temperatura, miejsce, pora roku,

problemy techniczne, zbyt duża ilość uczestników,presja czasu,ciemne okulary

kleksy i plamy w tekście

2. Szum psychiczny :nastawienie od negatywnego (uprzedzenie i nieprzychylność) po skrajnie

pozytywne (brak krytycyzmu i uwielbienie), poczucie wyższości, kompleks niższości,

lekceważenie słuchaczy,brak przygotowania merytorycznego, monotonna wypowiedź

zmęczenie, brak umiejętności słuchania

3. Szum semantyczny: posługiwanie się specjalistyczną terminologia naukową, techniczną

lub żargonową ,skrajny przypadek to mówienie różnymi językami

Słyszenie jest procesem biernym. Słuchanie natomiast pozwala na zrozumienie i zapamiętanie treści.

Komunikowanie interpersonalne:

-proces przekazywania i odbierania informacji pomiędzy dwoma osobami lub małą grupą

za pośrednictwem jednego lub więcej kanałów zakłócony przez szum wywołujący pewne skutki i kilka

natychmiastowych nie sprzężeń → definicja syntetyczna

-ciąg interakcji uszeregowanych opierających się na danych osobowych → definicja diadyczna (?)

-ciąg informacji uszeregowanych na początku poprzez wzrastające interpretowanie do personalnych

jest to komunikowanie między dwiema osobami, z którymi interpretacje opierające na danych

psychologicznych, zdobytej wiedzy, osobiście ustalonych zasadach → definicja rozwojowa

Główne cele komunikowania interpersonalnego:

1)Poznanie siebie 2) Poznanie zewnętrznego świata 3) Nawiązywanie i podtrzymywanie bliskich związków

4) Przekonywanie i wpływanie innych 5) Przyjemność i zabawa 6) Pomaganie innym

Podstawowe tezy w procesie komunikowania:

1. Nie można nie komunikować się. (nawet jeśli nic nie mówimy to komunikujemy się w sposób

2. niewerbalny, za pomocą naszego ciała. Swoim zachowaniem możemy przekazywać informacje)

3. Nie można opisać wszystkiego autentycznie. (u każdego odbiór będzie inny)

4. Nie wywołuje reakcji, które można przewidzieć do końca. (nie jest to reakcja typu bodziec reakcja)

5. Jest zawsze zwrotna. (zawsze jeśli coś przekazujemy to otrzymujemy przekaz zwrotny)

6. Posiada wymiar merytoryczny i osobowościowy. (zależnie w jaki sposób będziemy przekazywać

7. treść to okażemy nasz stosunek do partnera)

8. Kształtuje nowy system społeczny. (nowa sytuacja kształtuje nowe zachowanie)

Cechy procesu komunikowania:

• odnosi się co najmniej do 2 jednostek

• zachodzi w środowisku społecznym

• zdeterminowany jest przez liczbę i charakter uczestników

• posiada charakter: interpersonalny, który polega na przyjmowaniu i interpretowaniu informacji

• posługuje się symbolami i znakami istnieje wspólnota semiotyczna między uczestnikami, która

warunkuje operowanie tymi zespołami znaków i symboli

• posiada charakter symetryczny - jeśli reakcje zachodzące między uczestnikami procesu są

równorzędne - bądź niesymetryczny, komplementarny - w przypadku, gdy zachodzi dominacja

jednego z uczestników oraz podporządkowanie pozostałych członków procesu

• jest nieodwracalny - nie można go powtórzyć, cofnąć lub zmienić jego biegu

Rodzaje sytuacji komunikacyjnych:

1. Intrapersonalna - kiedy zaangażowana jest 1 osoba, czyli z samym sobą, wewnętrzny dialog z

samym sobą; komunikowanie wewnętrzne

2. Interpersonalna - komunikowanie między 2 osobami lub małą grupą (4-5 osób)

3. Interpersonalno - medialna - uczestnicy komunikowania pozbawieni są bezpośredniego

kontaktu, porozumiewają się dzięki różnego rodzaju urządzeniom, nie wymaga obecności nadawcy

i odbiorcy w tym samym miejscu

4. Publiczna - powinien być mówca, mający kontakt z audytorium, 1 osoba przygotowuje informacje

a audytorium słucha, z tego powodu z racji dużego audytorium cięższa jest informacja zwrotna

5) Masowa - ma charakter pośredni (nadawca i odbiorca nie kontaktują się bezpośrednio); ten rodzaj

komunikacji odbywa się z pomocą radia, telewizji itp.; reakcja zwrotna jest ograniczona

Według Shedletsky'ego wewnętrzne procesy zachodzące w komunikowaniu intrapersonalnym obejmują:

spostrzeżenia,pamięć,doświadczenia,odczucia,interpretacje,konkluzje,oceny,postawy,opinie,poglądy

strategie, wyobrażenia,stany świadomości

PODSUMOWANIE

Pięć omówionych sytuacji komunikacyjnych wzajemnie się przenika. W obrębie wszystkich sytuacji

komunikacyjnych interakcje mogą być werbalne, niewerbalne lub mieszane.

Sytuacje intrapersonalne są najbardziej osobiste, bardziej prywatne i bezpośrednie, choć te cechy maja

w znacznej mierze sytuacje interpersonalne.

Sytuacje interpersonalno - medialne są mniej osobiste i raczej pośrednie.

Sytuacje masowe są ogólnie bezosobowe, mogą być formalne, nieformalne i zwykłe. Mają charakter

przekazu pośredniego.

Rodzaje komunikacji społecznej wg M. Filipiaka:

1. Komunikowanie interpersonalne i masowe.

- komunikowanie interpersonalne:

- faktyczne - sprzyja tworzeniu atmosfery towarzyskiej

- instrumentalne - jedna ze str. zainteresowana jest wywołaniem wpływu na drugą str.

- afektywne - dotyczące emocji, wartości, postaw, wzajemne poznanie się

- komunikowanie pośrednie - masowe

2. Komunikowanie informacyjne i perswazyjne

Komunikowanie informacyjne ma miejsce wówczas, gdy nadawca ma na celu wyłącznie przekazywanie

informacji i wyjaśnień. Przejawia się w następujących formach:

- opis konkretnego zjawiska, sytuacji czy konkretnego człowieka

- narracje, czyli całościowy opis wydarzenia

- definiowanie, czyli wyjaśnianie i klasyfikowanie pojęć

- demonstracja, czyli połączenie czynności ilustrujących nabycie praktycznych umiejętności

Komunikowanie perswazyjne:

- jest procesem dwukierunkowym i symetrycznym

- może posługiwać się symbolami werbalnymi i niewerbalnymi

- zmierza do utrwalenia postaw i zachowań odbiorców bądź całościowej zmiany tych postaw i zachowań

Perswazja może być:

- przekonująca - w której dokonuję dobrowolnej transakcji

- nakłaniająca - w której nadawca usiłuje skłonić odbiorcę do zaakceptowanie propozycji nadawcy (np.

procesy wychowawcze, reklama, propaganda)

- pobudzająca - nadawca pragnie narzucić określony wzór zachowań

3. Komunikowanie werbalne i niewerbalne

Modele komunikowania:

1. Komunikowanie intrapersonalne (wewnątrz osoby)

2. Komunikowanie interpersonalne
   (pomiędzy różnymi osobami)

3. Komunikowanie człowiek - maszyna

4. Komunikowanie maszyna - maszyna

Komunikowanie interpersonalne:

1. Komunikowanie bezpośrednie - pośrednie

2. Komunikowanie dwustronne - jednostronne

3. Komunikowanie prywatne - publiczne

Słuchanie to proces selektywnej uwagi. Z zagadnieniem aktywnej uwagi wiążę się :

→ tzw. prawo najmniejszego wysiłku w słuchaniu (stąd duża popularność TV)

→ problem cocktail party - trudności w skoncentrowaniu się na 1 głosie, kiedy mówi kilka osób na raz

→ problem progu słyszalności - minimalny poziom intensywności bodźców, które jesteśmy w stanie zarejestrować

→ poziom pobudzenia i zainteresowania danej osoby - to decyduje o słyszalności

Rodzaje słuchania:

♦ słuchanie dla przyjemności (muzyki)

♦ uważne, wnikliwe słuchanie (słuchanie poleceń przełożonych, wykładu)

♦ słuchanie krytyczne (słuchanie przed kupieniem czegoś, uwzględnienie jakości i ceny)

♦ słuchanie empatyczne (słuchacz który wczuwa się w sytuacje mówiącego)

Sposoby słuchania:

1. Słuchanie nierefleksyjne - stanowi najprostszą formę słuchania; towarzyszy mu mimowolne

przejmowanie reakcji u innych typu „uhm”, „aha” i zachowanie „uważnej ciszy”. Słuchanie

nierefleksyjne jest pozbawione wszelkich osądów i rad, bierne przysłuchiwanie.

2. Słuchanie refleksyjne - to rodzaj uczestnictwa w procesie komunikowania się za pomocą słów, w którym

słuchacz odzywa się do mówcy w sposób pozbawiony osądów. Robi to tylko po to , aby sprawdzić czy

właściwie zrozumiał to, co zostało przekazane. Jest ono bardziej niebezpieczne, gdyż wystawiamy nasze

słuchanie na ocenę. Największą zaletą jest duża skuteczność osiągnięcia porozumienia.

Słuchanie refleksyjne to aktywne słuchanie:

- wyjaśnienie (zadawanie pytań, jeśli czegoś nie rozumiemy)

- parafrazowanie (przekładanie czegoś na własne słowa, tylko wtedy, kiedy prawie w 100% zrozumieliśmy wypowiedź)

- odzwierciedlanie emocji i uczyć

- podsumowanie (pozwala nam to zamknąć jakiś dział i przejść dalej)

Kiedy należy słuchać refleksyjnie?

Gdy mówca......

1. jest skłonny opowiedzieć o swoich zamiarach, poglądach czy propozycjach

2. czuje nieodparta potrzebę wyrzucenia z siebie intensywnych emocji

3. ma kłopoty z przedstawieniem swoich problemów osobistych

4. nie czuje się swobodnie rozmawiając z osoba posiadającą władze, będącą

zwierzchnikiem, wykładowcą lub nauczycielem.

Kiedy słuchanie nierefleksyjne jest nie wystarczające?

Gdy mówca.....

1. nie jest dostatecznie skłonny do mówienia

2. może odebrać omyłkowo słuchanie nierefleksyjne jako dowód, że się z nim zgadzamy

3. oczekuje aktywnej formy wsparcia i w takiej sytuacji słuchanie nierefleksyne odebrane będzie jako lekceważenie czy nawet ignorowanie

4. ma zwyczaj nie dopuszczać innych do głosu, jest egoista próbuje manipulować innymi

Dlaczego należy słuchać refleksyjnie?

1) wiele słów ma kilka a nawet kilkanaście znaczeń

2) informacje muszą być „odkodowane”

3) ludzie mają kłopoty z jasnym formułowaniem swoich myśli, szczególnie osoby nieśmiałe, które nie chcą nikogo urazić

4) istnieją czynniki utrudniające porozumiewanie

Zwiększenie aktywnego słuchania:

1. Nawiąż kontakt wzrokowy

2. Potakując skiń głową i przyjmij odpowiedni wyraz twarzy

3. Unikaj czynności lub gestów odwracających uwagi

4. Zadawaj pytania

5. Parafrazuj

6. Unikaj przerywania

7. Nie mów jednocześnie z kimś innym

Komunikowanie niewerbalne:

Komunikowanie interpersonalne ma charakter

- niewerbalny 65 %

- werbalny 35 %

Komunikowanie niewerbalne obejmuje sygnały pozbawione słów lub uzupełniające słowa.

Przekazami niewerbalnymi są wszystkie sygnały występujące w międzyosobowej interakcji, które nie mają

formy ani mówionego słowa ani pisanego wyrazu i obejmują wszystkie inne przekazy, które wywierają

pewien wpływ na jej uczestników.

Kategorie niewerbalnego zachowania (wg W. Głodowski):

- aparycja (ubranie, uczesanie, makijaż, przybranie i ozdoby, cechy takie jak fizjonomia, waga, tusza, wzrost)

- kinezyka (ruchy ciała, gestykulacja, mimika twarzy, ruchy tułowia, kończyn, pozy, wzrok, spojrzenia)

- proksemika (dystans interpersonalny)

- haptyka (dotyk)

- parajęzyk (wysokość, głośność, tempo, przerwy wokalne , modulacja)

- chronemika (czas oczekiwania, czas trwania, ilość spędzonego z kimś czasu)

Zachownia wzrokowe:

Za pośrednictwem oczu odbieramy 80% informacji o świecie.

Uwaga koncentruje się na oczach przez 43,4% interakcyjnego czasu, drugim z kolei obszarem wizualnej

uwagi są usta, których obserwowanie zajmuje 12,6% czasu.

Podstawowe formy kontaktu wzrokowego:Spoglądanie i przyglądanie się ,Wzajemne spoglądanie

Bezpośredni kontakt wzrokowy

Podstawowe emocje wyrażane twarzą - radość, smutek, zaskoczenie, gniew, wstręt, strach.

Rodzaj gestów:

1. Emblematory - (zachowanie niewerbalne, które zastępują słowa)

2. Ilustratory - (ilustrują przekazy niewerbalne)

3. Regulatory - (synchronizują przebieg konwersacji)

4. Afektatory - (odzwierciedlają uczucia)

5) Adaptatory - (manipulatory)

Techniki kierowania mimiką:

1. Intensyfikowanie emocji

2. Minimalizowanie emocji

3. Neutralizowanie emocji (skrywanie emocji może być szkodliwe)

4. Maskowanie emocji

Różnice między prezentacją a przemówieniem:

1. Prezentacje są swobodniejsze niż przemówienia.

2. W prezentacjach zwykle używa się pomocy audiowizualnych w przemówieniach - rzadko.

3. Podczas prezentacji można zadawać pytania, wiele przemówień nie dopuszcza zadawania pytań

4. w trakcie wystąpienia (czasami po zakończeniu przemówienia)

5. Prezentacje maja bardzo pragmatyczne cele, których w przemówieniach na ogół nie ma.

6. Prezentacja to jeden z powszechnych sposobów komunikowania się między profesjonalistami.

7. Odbiorcami przemówienia są natomiast ludzie z bardzo różnym przygotowaniem, stanowią grupę heterogeniczną.

Cechy wspólne prezentacji i przemówienia:

1) Cechy mówcy, które decydują o skuteczności zarówno podczas przemówienia jak i prezentacji:

→ wyraźne mówienie

→ dobra dykcja i intonacja

→ kontakt wzrokowy (30 - 60% czasu wystąpienia)

2) Chociaż przemówienia mają charakter głównie perswazyjny, to również i prezentacje służą przekonaniu słuchaczy

o zaletach lub/i wyższości przedmiotu prezentacji.

Sposób mówienia:

a) właściwe tempo mówienia - dostosowanie do możliwości percepcyjnych otoczenia

b) wysokość głosu oraz sposób wymawiania słów

c) potknięcia i błędy wymowy (-e, -y, -mm)

*** „strój spacerowy” - to garnitury; Z 3 części stroju (krawat, koszula, ubranie) tylko 1 powinien być wzorzysty.

Noszenie ciemnych okularów stanowi pewna barierę w komunikowaniu, dlatego rozmawiając z kimś powinniśmy

z nich zrezygnować. Jedna z postaw ciała jest postawą z rękoma wzdłuż ciała.

Komunikowanie werbalne:

Formy tego komunikowania: ustna i pisemna.

Zalety i wady pisemnej formy komunikowania werbalnego:

Zalety: dokładnego przemyślenia i przygotowania treści przekazu, jeśli chodzi o słownictwo, trwałość przekazu;

Wady: - brak bezpośredniości, - nie można korygować tego, co zostało już napisane.

Cechy ludzkiego języka:

1. Wyspecjalizowanie - służy do porozumiewania się

2. Wydajność - cały czas język jest uzupełniany i udoskonalany

3. Ulotność - słowa pojawiają się i znikają

4. Arbitralność - sygnały nie posiadają żadnych form

5. Zdolność do transmitowania - możemy mówić o rzeczywistości i fikcji

6. Transmisja kulturowa

Znaczenie i rozumienie:

• znaczenia tkwią w ludziach (to ludzie nadają słowom określone znaczenia)

• znaczenia są czymś więcej niż tylko słowami

• znaczenia mają charakter unikatowy (mogą się one zmieniać w czasie)

Zdolność ukierunkowywania sugerowania - stosując pytania otwarte mamy większą szansę na szczera odp

Język denotywny i konotywny:

1. Denotacja słowa jest jego obiektywną definicją. Konotacja słowa jest jego subiektywnym lub

obiektywnym znaczeniem. 2. Denotywne znaczenie słowa jest bardziej ogólne lub uniwersalne niż konotywne.

3. Denotywne znaczenie słowa jest relatywnie stabilne i statyczne, natomiast znaczenie konotywne zmienia się

bardzo szybko.Rozróżnienie między znaczeniami denotywnym i konotywnym posiada kilka praktycznych

implikacji dla komunikowania interpersonalnego:

• znaczenia zmieniają się

• znaczenia są rodzajem połączenia

• znaczenia są wielowymiarowe

Język, subjęzyk, kultura:

Główne typy subjęzyków:

• Żargon, czyli argot: to słownictwo i zwroty językowe charakterystyczne dla różnych grup i

kategorii społecznych, które wyodrębniają się w ramach zbiorowości narodowej w wyniku posiadania

swojej subkultury.

• Gwara środowiskowa: służy wyrażaniu emocjonalnego stosunku do różnych zjawisk rzeczywistości

a także podtrzymywaniu więzi między członkami grupy.

• Gwara zawodowa (profesjonalizm): typ gwary środowiskowej funkcjonującej w grupie społecznej

ze względu na łączące jej członków więzi zawodowe.

• Slang: potoczna odmiana języka mówionego, służąca do porozumiewania się w określonej grupie społ

Bariery w werbalnej komunikacji:

1. Polaryzacja - skłonność do przedstawiania świata za pomocą określeń przeciwstawnych lub biegunowo różnych.

2. Etykietowanie - skłonność do podporządkowania obrazu świata poprzez etykietowanie lub „przypisywanie łatek”,

a nie poprzez opisywanie.

3. Pomieszanie faktów i wniosków - skłonność do mieszania rzeczywistych i wnioskowanych określeń i

do traktowania określeń tak, jakby były one rzeczywistymi faktami.

4. Przesadna pewność siebie - skłonność do opisywania świata za pomocą jednoznacznych określeń,

świadczących, że dana osoba wie wszystko lub mówi wszystko, co jest do powiedzenia na dany temat.

5. Statyczna opinia i ocena - skłonność do opisywania świata za pomocą statycznych określeń,

sprzecznych z nieustannie dokonującymi się zmianami.

6. Klasyfikowanie i nieodróżnianie - skłonność do grupowania niepowtarzalnych osób lub zdarzeń

poprzez ich klasyfikowanie i kategoryzowanie za pomocą tych samych określeń.

Różnice między komunikowaniem niewerbalnym i werbalnym:

Przekazy niewerbalne są:

• Bardziej nieustrukturyzowane niż posiadające własną strukturę

• Bardziej nielingwistyczne niż lingwistyczne

• Bardziej analogowe niż digitalne (to co pokazujemy jest analogią do naszego ciała)

• Bardziej ciągłe niż nieciągłe

• Bardziej nieintencjonalne niż intencjonalne (nie mamy wpływu na nasze powiększające się źrenice)

• Bardziej wrodzone niż wyuczone

• Bodźce niewerbalne są bardziej tworzone i przetwarzane przez prawą półkulę niż przez lewą.

Grupa - to dwie lub więcej osób, między którymi istnieje bezpośrednia interakcja, które posiadają wspólnie ustalane

normy, mają wspólny cel, tworzą rozwiniętą strukturę grupową i maja poczucie odrębności swojej grupy w

stosunku do innych grup (S. Mika, 1984).

Grupa - to pewna liczba osób, które spotykają się ze sobą częściej niż z innymi.

M. Sader opracował 5 kryteriów charakteryzujących grupę:

1. Grupa jest relatywnie mała

2. Istnieją trwałe wzajemne kontakty między członkami grupy

3. Grupę charakteryzuje koherencyjność (spójność)

4. Grupę charakteryzuje funkcjonalność i rozpisanie ról

5. Grupa odznacza się specyficznym morale, które jest kształtowane przez normy i reguły zachowania w obrębie grupy

Definicja grupy: grupa to każda liczba osób, które:

- są związane wzajemnymi interakcjami

- są psychologicznie wzajemnie siebie świadome

- postrzegają siebie jako grupę (E. Schnie)

Dlaczego ludzie przystępują grup?

Przyczyna Korzyści

Bezpieczeństwo Grupa zmniejsza osamotnienie, ludzie czują się silniejsi, mniej wątpią w siebie, są odporniejsi

Pozycja Grupa uznana przez innych za ważna zapewnia uznanie i prestiż jej członkom

Wysoka samoocena Grupa może zapewnić poczucie wysokiej wartości

Przynależność Członkostwo w grupie sposobem na zaspokojenie potrzeby przynależności

Siła To czego nie może osiągnąć jednostka, często osiąga

grupa

Osiąganie celów Niekiedy, aby wykonać zadania, trzeba połączyć uzdolnienie, wiedzę albo władze kilku osób

Role członków w grupie:

- role zadaniowe, które są konieczne do wyboru i realizacji zadania (np. inicjatywa, poszukiwanie informacji,

poznawanie opinii, dodawanie otuchy)- role zadaniowe i zachowawcze, które równocześnie zapobiegają

samorozwiązaniu grupy (np. analizowanie konkretnych sytuacji, łagodzenie napięć)- role dysfunkcjonalne,

które oznaczają zakłócenia w pracy grupowej (np. zachowanie agresywne, blokowanie decyzji, rywalizowanie,

zabieganie o sympatię lidera, wycofywanie się)

Zalety pracy zespołowej:

• Pozwala na rozważanie treści zadania z wielu różnych punktów widzenia, ponieważ członkowie grupy

różnią się doświadczeniem i wiedzą.

• Daje możliwość wypracowania większej liczby wariantowych rozwiązań i dostarcza większej ilości

informacji pozwalających lepiej ocenić optymalne możliwości rozwiązania problemu

• Współudział większej liczby osób w rozwiązywaniu problemu przyczynia się do lepszego zrozumienia

podjętej decyzji oraz jej głębszej akceptacji.

• Wysiłek grupowy jest zawsze większy od sumy indywidualnych wysiłków członków tej samej grupy

. Kiedy członkowie grupy pracują w obecności innych osób każdy z nich doświadcza tzw. efektu społecznej

obecności. Zjawisko to polega na podświadomym podnoszeniu poziomu aktywności, która skutkuje

lepszą jakością i wydajnością pracy.

• Grupowe analizowanie problemów sprzyja trafności i pewności podejmowanych decyzji, pozwala

• wyeliminować błędy na etapie podejmowania decyzji.

Ujemne strony pracy zespołowej:

• Osoba o silnych predyspozycjach do dominacji lub po prostu uparta może utrudniać lub paraliżować

pracę grupy narzucając swoje opinie lub nie pozwalając innym na wyrażanie własnych poglądów.

• Niektórzy członkowie grupy mogą być pasywni i w ograniczonym zakresie angażować się we

wspólną pracę. (Powody: obawa przed śmiesznością lub lęk przed ewentualnymi sankcjami z powodu

wygłoszenia opinii odmiennych od innych członków grupy, którzy posiadają wyższy status,

wyczekiwanie na efekty pracy innych)

• Czasami zdarza się, że grupa działa powierzchownie i pospiesznie koncentrując się na wybranych

rozwiązaniach problemu.

• Członkowie grupy mogą bardziej koncentrować się na swoich subiektywnych opiniach i starać

się za wszelką cenę udowodnić ich słuszność niż dbać o obiektywną ocenę zagadnień.

Lider to osoba, która skutecznie przewodzi ludziom w procesie prowadzącym do realizacji ich własnych potrzeb.

Lider to człowiek, któremu poprzez wpływanie na innych ludzi udaje się przekonać ich do współdziałania

ze sobą i innymi ludźmi oraz nakłonić zwolenników lub współpracowników do spełniania swoich

oczekiwań i wypełniania poleceń.

Czynniki decydujące o tym, jakim jest się liderem:

1. Posiadanie wzorów przywództwa w swojej rodzinie i w najbliższym otoczeniu

2. Osobowość - cechy prawdziwego przywódcy to przede wszystkim:

• Cechy fizyczne: miła powierzchowność; względnie wysoki wzrost, co

szczególnie ważne u mężczyzn; zgrabna sylwetka; zadbany wygląd zewnętrzny

• Cechy psychiczne: asertywność, pewność siebie, stanowczość,

wewnątrzsterowność, odporność na stres, decentracja interpersonalna.

Sposoby kierowania ludźmi: Przywódca, kierownik nastawiony na zadania, skupia

się na precyzyjnym określeniu zadań i sposobów ich wykonania oraz systematycznej kontroli

podwładnych, kontrolowaniu ich wykonania

Przywódca nastawiony na ludzi, troszczący się o pracowników, stale ich motywuje, stara się

stworzyć dobre stosunki między pracownikami, przejawia dużą skłonność do empatii czyli

wczuwania się w sytuacje swoich współpracowników, ich potrzeby oraz problemy zawodowe i pozazawodowe.

Style przewodzenia:

• Styl dyrektywny (autokratyczny) - nie zajmuje się ludźmi, nastawiony na zadania, polecany w syt kryzys

• Styl konsultatywny (demokratyczny) - troszczy się o pracowników, dopuszcza ich do głosu, ale sam

podejmuje ostateczna decyzje.

• Styl towarzyski - razem z pracownikami podejmuje decyzje.

• Styl niezaangażowany (pasywny) - nastawiony na ludzi i na zadania w niewielkim stopniu, preferowany

w firmach konstruktywnych czy w agencjach reklamowych, czyli tam gdzie liczy się kreatywność i pomysłowość.

Podstawowe umiejętności lidera:

• Kształtowania wizji i celów( trzeba mieć cel i strategie, kontakt z ludźmi)

• Komunikowania interpersonalnego (ważny kontakt z ludźmi)

• Motywowania innych do działania (dawanie szansy do rozwoju)

• Rozwiązywania konfliktów

Porównanie zarządcy i lidera:

• Przywódca wybiega w przyszłość, a zarządca skupia się na teraźniejszości.

• Przywódca inspiruje ludzi, a zarządca rozlicza, kontroluje

• Przywódca roznieca entuzjazm, a zarządca kontroluje i sprawdza

• Przywódca wspiera, a zarządca wytyka błędy

• Przywódca wskazuje drogę, a zarządca zmusza do posłuszeństwa

• Przywódca edukuje ku niezależności, a zarządca uzależnia.

Przywództwo jako proces przechodzący przez kolejne etapy, a mianowicie:

ETAP - Nominacja

ETAP - Tworzenie więzi (poznawanie imion i nazwisk, witanie się z pracownikami, nieformalne spotkania, integracja)

ETAP - Realizacja zadań (stawianie konkretnych wymagań, wsparcie, decyzje)

ETAP - Inwestowanie w siebie innych (awanse , szkolenia)

ETAP - Przywództwo

Nadawca

Odbiorca

sygnał

Kodujący

Dekodujący

sygnał

Dekodujący

Odbiorca

Obszar doświadczeń

Kodujący

Nadawca

Obszar doświadczeń

kodujący

interpretujący

dekodujący

kodujący

interpretujący

dekodujący

kodujący

dekodujący

interpretujący

Słuchanie:

70% tzw. aktywnego dnia poświęcamy na komunikowanie.

Struktura czasu w procesie komunikowania :

- 42% słuchanie

- 32% mówienie

- 15% czytanie

- 11% opisanie

Słuchanie obejmuje cztery elementy:

→ słyszenie (jest procesem biernym, automatycznym)

→ uważanie

→ zrozumienie

→ zapamiętywanie

---