PEDAGOGIKA - nauka o wychowaniu człowieka tworzy metodyczne i teoretyczne podstawy planowej działalności wych. mającej na celu wyposażenie społeczeństwa w wiedzę ogólną i zawodową, w system wartości i przekonań niezbędnych dla jego funkcjonowania. Formułuje teorię celów wych. uwarunkowanych historycznie i klasowo. Pochodzi od gr. słowa paidagogos. Przedmiotem badań ped. jest nie tylko proces planowego i celowego wych. człowieka ale też wpływy wychowania niezamierzone i żywiołowe. Pedagogika zajmuje się zagadnieniami funkcjonowania systemu szkolnego i oświatowego z pkt. widzenia rozwoju społ. - ekonom. społeczeństwa. wg przedm. badań należy do nauk społecznych ich celem jest poznanie rzeczywistości społecznej, wg metod badań - to dyscyplina naukowo - empiryczna, wg głównych zadań badawczych - to nauka praktyczna formułująca podstawy do planowej działalności wychowawczej.
Celem pedagogiki jest wychowanie człowieka wszechstronnie, harmonijnie rozwiniętego zdolnego do aktywnego udziału w różnych formach życia społecznego.
ZADANIA PEDAGOGIKI WG MUSZYŃSKIEGO można podzielić na trzy grupy: 1. gromadzenie wiedzy o rzeczyw. wychowawczej, rzetelny opis wyników tej obserwacji oraz stwierdzenie jak przebiegają procesy wych. wyrażone w formie zadań sprawozdawczych. 2. uogólnienie zebranych wyników obserwacji, wykrywanie związków i zależności między zjawiskami wych., formowanie wniosków w postaci zadań ogólnych, przedstawiających prawidłowości procesów wych., wyjaśnianie tych związków, klasyfikacje które z nich odnoszą pożądane skutki, 3. dostarczanie wiedzy potrzebnej do przekształcenia rzeczywistości wych. ,ustalenie celów i zasad wychowania, wytyczenie metod postępowania wych. i sprawdzenie ich skuteczności.
FUNKCJE PEDAGOGIKI -
diagnostyczna - gromadzenie wiedzy o tym co było lub jest w obiektywnej rzeczyw., stwierdzenia jej obiektywnego stanu; prognostyczna - określenie na podst. poznanych prawidłowości przebiegu zjawisk, przyszłych zmian i rozwoju obiektywnej rzeczywistości; instrumentalno-techniczna - informowanie o sposobach i środkach realizacji zamierzonych celów; humanistyczna - zaspokojenie potrzeb intelektualnych i emocjonalnych człowieka w dziedzinie poznawania obiektywnej rzeczywistości oraz kształtowanie naukowego poglądu na świat.
DZIAŁY PEDAGOGIKI
p. opisowa lub eksperymentalna - bada eksperymentalnie prawa rządzące przebiegiem zjawisk biologicznych, psychologicznych, socjologicznych i kulturowych;
p. praktyczno - empiryczna - obserwująca, badająca całość doświadczeń wychowawczych rodziców, nauczycieli;
p. normatywna - na podstawie filozofii i kultury człowieka bada jego naturę, wytwory jego kultury, ustala jego cele;
p. teoretyczna (ogólna) - obejmująca całość badanego przedmiotu za pomocą materiałów dąży do stworzenia jednolitej teorii wszechstronnego rozwoju człowieka.