57035

przed jego rozpoczęciem. Taka kontrola ma duże zalety, bo zapobiega powstawaniu błędów i nadużyć, jednak powoduje duże komplikacje, opóźnia tok pracy, zmniejsza odpowiedzialność organu kontrolowanego za efekty działania Organ kontrolujący staje się w rzeczywistości organem nadzontjącym

2.    faktyczna - wykonywana w czasie trwania działania, wpływa na dalszy bieg tego procesu, bowiem od prawidłowości przebiegu działania zależy wynik końcowy. Kontrole faktyczna sprawują dość liczne organy.

3.    następna - jest najbardziej typową, najczęściej spotykaną i najbardziej efektywną forma kontroli. Wnioski kontroli dotyczą już zakończonych działań. Stwarza do możliwość wpływu na linię i sposób postępowania organu na przy szłość

Ze względu na usytuowanie organu kontrolującego względem organu kontrolowanego wyróżniamy kontrolę (określenie ma char akter względny, ten sarn organ może być traktowany jako organ jednej lub drugiej kontroli)

1.    wewnętrzną - taka kontrolą jest niewątpliwie sytuacja gdy organ kontrolujący i kontrolowany wchodzą w skład tej samej jednostki organizacyjnej. Każda kontrola wykonywana przez inną jednostkę może być określana jako zewnętrzna z punktu widzenia jednostki kontrolowanej, jednak z punkńt widzenia innej jednostki, której podporządkowany jest organ kontrolowany i kontrolujący jest to kontrola wewnętrzna, bo jest wykonywana w systemie podległych tej jednostce podmiotów.

W najszerszym zakresie może być określana jako wewnętrzna kontrola wykonywana przez jakikolwiek organ administracji względem innej jednostki organizacyjnej administracji publicznej. Kontrolę taką można określić jako wewnątrzadnulustracyjną

2.    zewnętrzna - każda kontrola dokonywana przez organ strukturalnie nie włączony do systemu administr acji publicznej, a skierowana na jej działalność np kontrola NIK-u. kontrola sądowa, parlamentarna Zawsze organem kontr oli jest organ spoza systemu organów administracji, niezwiązany stosunkiem zależności. Jest to forma kontroli niezawisłej od administracji.

Inny podział:

1.    z urzędu - na celu ochr onę interesu społecznego, publicznego

2.    na w niosek - ma na celu ochronę interesu indywidualnego

Cechy kontroli

-    bezstronna, ocena powinna być w' pełni obiektywna, organ kontrolujący nie może ponosić odpowiedzialności za działalność or ganu kontr olowanego, tylko wtedy możemy mieć do czynienia z kontrolą obiektywną Taka kontrolą jest np. kontrola NIK-u, sadowa. Rzecznika Praw Obywatelskich

-    fachow a, kontroler powinien być wybitnym znawcą badanej działalności, musi znać dobr ze kryteria, którymi ma się posługiwać, powinien zakresem wiedzy i doświadczenia przewyższać tych których kontroluje. Kontroler musi być specjalista w danej dziedzuiie, inaczej naraża organ kontrolujący na utratę autorytetu.

-    efekty wna, zadaniem kontroli jest ocena pi aw idlowości działania organu, ujawnieni błędów, wad, wskazanie ich źródeł Efektywność kontroli oznacza należyte wykorzystanie wyników kontroli dla poprawy działalności aparatu administracyjnego. Efektywność oznacza także możliwie najlepszy stosunek miedzy nakładami a wynikami. Możliwie najniższe nakłady przeznaczone na kontrole - oszczędność, możliwie najlepsze wyniki - skuteczność