57696

Funkcje prawa karnego

•    ochronna - ma chronić system stosunków społecznych, ekonomicznych, politycznych, interesy indywidualne, wartości grupowe, ogólne przed zamachami, atakami, destrukcją, szkodami wywołanymi przez ludzkie zachowania poprzez powiązania z funkcją afirmacyjno - motywacyjną - określa podstawowe standardy postępowania w społeczeństwie, wskazuje jakie dobra i w jakim zakresie podlegają ochronie (f. a.), a poprzez stosowanie sankcji zmierza do wzmocnienia motywacji do przestrzegania norm; jest tym skuteczniejsze im powszechniejsza jest świadomość prawna społeczeństwa.

•    prewencyjno - wychowawcza (zapobiegawcza )- ograniczająca popełnianie przestępstw - wyraża się przez zagrożenie karą czynów uznanych za przestępstwo, zastosowanie kary, gdy ktoś popełnił przestępstwo, wykonanie, realizacja kary; celem kary i innych środków karnych (zwłaszcza probacyjnych ) jest zapobiegawcze i wychowawcze oddziaływanie na sprawcę;

•    poszukiwania osiągania sprawiedliwości - sprawiedliwościowa konieczność rozliczenia sprawcy z popełnionego przestępstwa wobec społeczeństwa, odbywa się w ramach działalności zwanej wymiarem sprawiedliwości, proporcjonalne do winy sprawcy i szkodliwości jego czynu, stosowanie norm prawa karnego, a w szczególności kar i inych środków karnych

•    gwarancyjna - mechanizmy zabezpieczające obywateli przed zbyt daleko idącymi konsekwencjami kary, a zwłaszcza, gdy trzeba chronić przed niesłusznym lub niepotrzebnym postawieniem człowieka w stan oskarżenia, zakres czynów zabronionych powinien być dla obywatela jasny i aby sądy mogły stosować tylko takie kary, jakie zostały określone w ustawie; zasady : nulum crimen sine lege, nulla poena sine lege, lex retro non agit;

•    humanitaryzm stosowania prawa karnego - poszanowanie człowieka, jego godności, oszczędzanie cierpień.

•    Restytucyjna - wpływ wiktymologii poprzez odpowiedni system śroków karnych umożliwienie sprawcy starania o naprawienie szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu nawet jako samoistny środek karny.

Między funkcjami gwarancyjną i ochronną zachowana musi być równowaga -nie można realizować funkcji ochronnej za wszelką cenę, ale z drugiej strony nie można tak rozwijać funkcji gwarancyjnej, aby podważyć skuteczność walki z przestępczością ( zasada humanizmu prawa współczesnego - miarkowanie stosowanych środków represji mając na uwadze godność ludzką sprawcy.

• Funkcje prawa karnego:

1.    Funkcja ochronna - ochrona systemu wartości społecznych

2.    Funkcja wychowawcza - oddziaływanie na świadomość społeczną w kierunku zaakceptowania wartości kodeksu karnego

3.    Funkcja gwarancyjna - wiąże sie z nia kilka zasad nastawionych na to. abv chronić człowieka od ryzyka konfliktu z norma karna

4.    Funkcja sprawiedliwościowa - historycznie pierwotna funkcja prawa karnego; zaspokajanie poczucia sprawiedliwości osoby pokrzywdzonej przestępstwem, a także rodziny ofiary i iei grupy społecznej leży u genezy prawa karnego