63898

Popyt na pieniądz - wyodrębniamy 3 podstawowe zmienne, które określają popyt na pieniądz: stopę procentową, poziom cen (albo inaczej przeciętną cenę dóbr i usług) oraz realny dochód Motvwv trzymania pieniądza - Źródeł dążenia ludzi do posiadania pieniędzy należy więc upatrywać w dwóch funkcjach:

pieniądz jest zasobem. Jest to inaczej ilość pieniędzy w obiegu oraz suma wkładów bankowych posiadanych w jakimś określonym momencie. Posiadanie pieniędzy nie jest tym samym, co ich wydawanie. Trzymamy pieniądze, aby wydać je w przyszłości, pieniądz jest środkiem wymiany, wskutek czego musi on również spełniać funkcję środka przechowywania wartości.

Koszt alternatywny (koszt utraconych możliwości) utrzymywania pieniądza - odsetki utracone w wyniku trzymania aktywów finansowych w postaci pieniędzy (gotóvrt<i), a nie w formie oprocentowanych obligacji.

Ludzie będą trzymać pieniądze tylko wtedy, gdy dostrzegą w tym korzyści, które zrównoważą koszt alternatywny. Te motywy to:

motyw transakcyjny - odzwierciedla fakt niedoskonałej synchronizacji wpływów i wydatków w czasie

motyw przezorności - polega na tym, że z góry decydujemy się trzymać pewien zasób pieniądza na pokrycie nieprzewidzianych wypadków, których dokładnego rodzaju nie jesteśmy jeszcze w stanie przewidzieć

motyw portfelowy - jego przyczyną jest niechęć ludzi do ryzyka. Ludzie są skłonni poświęcić wyższą przeciętnie stopę zwrotu dla zapewnienia sobie bezpieczeństwa lokat, tj. takiego portfela inwestycyjnego, który przyniesie niższą, ale dającą się łatwiej przewidzieć stopę zysku

Równowaga na rynkach finansowych

Bank centralny kontroluje nominalną wartość pieniądza. Jeżeli przyjmiemy założenie upraszczające, że ceny dóbr są stałe, to możemy uznać, iż bank centralny kontroluje także realną podaż pieniądza. Zmiany ilości pieniądza w ujęciu nominalnym prowadzą jednak zwykle do zmiany poziomu cen. Bankowi centralnemu jest wówczas znacznie trudniej kontrolować realną podaż pieniądza. Równowaga na rynku pieniądza - rynek pieniądza znajduje się w równowadze wówczas, gdy wielkość zapotrzebowania na realne zasoby pieniądza jest równa wielkości zaoferowanej.

Nadwyżka popytu na pieniądz musi zostać dokładnie zrównoważona przez nadwyżkę podaży obligacji. W przeciwnym wypadku ludzie planowaliby utrzymywanie większego majątku od tego, jaki faktycznie posiadają.

Podsumowanie

1.    Bank Anglii jest bankiem centralnym w Wielkiej Brytanii i spełnia funkcję banku banków oraz banku państwa. Nie może on nigdy zbankrutować, gdyż ma monopol na emisję pieniądza gotówkowego. Działa też jako ostatnia instancja kredytowa dla banków.

2.    Bank centralny odpowiada za realizację polityki pieniężną państwa. Kontroluje bazę monetarną za pomocą operacji otwartego rynku, tj. kupna i sprzedaży państwowych papierów wartościowych. Ponadto bank centralny może wpływać na wysokość mnożnika kreacji pieniądza przez nakładanie na banki komercyjne wymogu rezerw minimalnych, wprowadzanie depozytów specjalnych lub ustalanie stopy procentowej od kredytów udzielanych w ostatniej instancji na karnym poziomie, co ma zniechęcać banki do utrzymywania nadmiernych rezerw.

3.    Bank centralny jest także odpowiedzialny za zarządzanie długiem publicznym, w tym za emisję nowych obligacji mających zastąpić stare, których termin wykupu właśnie mija.

4.    Popyt na pieniądz to popyt na jego zasoby w ujęciu realnym. Pieniądz ceni się ze względu na jego zdolność do nabywania dóbr. Popyt na pieniądz w roli środka wymiany zależy od rezultatu porównania wynikających z motywów transakcyjnego i przezorności korzyści z tytułu utrzymywania dodatkowego funta z kosztami w postaci utraconych odsetek wskutek nieulokowania pieniędzy w oprocentowanych aktywach. Wielkość zapotrzebowania na realne zasoby pieniądza spada w miarę wzrostu stopy procentowej. Wzrost dochodu realnego, będącego pewnym przybliżeniem całkowitej sumy transakcji, powoduje zwiększenie zapotrzebowania na realne zasoby pieniądza przy każdym poziomie stopy procentowej.

5.    Przy szerszych definicjach pieniądza, takich jak np. agregat M4, istotny jest także motyw portfelowy utrzymania pieniądza. Kiedy inne przynoszące odsetki aktywa staną się zbyt ryzykowne, ludzie zdywersyfikują swoje portfele lokat, włączając do nich również pewną ilość